KÜLTÜR 19 Haziran 2023
8,4b OKUNMA     316 PAYLAŞIM

Ölülerle Konuşarak Bilgi Almak veya Geleceği Tahmin Etme Olayı: Nekromansi

Nekromansi için kısaca ölü ruhların çağrılması ve sorgulanmasına dayanan bir fal türü diyebiliriz.

nekromansi aslen “ölü falı” anlamına gelmektedir. yunanca “nekros” yani “ölü” ve “manteia” yani orakl, fal kelimelerinin birleşimidir. ölü ruhların çağrılması ve sorgulanmasına dayanan fal türüdür. eski toplumlarda büyücü-hekimlerin ölülerin ruhlarının geçmiş zaman ve hatta gelecekten malumat alabildiğine dair kuvvetli bir inanış söz konusudur. nekromansi de bu inanışın bir kalıntısı olarak günümüze dek gelebilmiştir.

genelde ölünün bedenine zerk edilen büyülü olduğu kabul edilen karışımlar (kara koyun kanı, kuduz köpek salyası, vaşak iç organlarının özü, mısır’dan toz haline getirilmiş yılanlar, okunmuş sihirli otlar veya zehirler vb.) süt, bal veya şarap kullanılarak yapılan kansız adakların yani saçının akabinde, sihirli dualar söylenerek ruh çağrılıyordu. ruhu geri göndermek için tehdit etmek hatta canlı yılanlarla kamçılamak gerekebiliyordu. böylece ruh boyun eğmiş kabul edilerek sorgulanıyordu. bilhassa roma döneminde hayli yaygın olan bu fal türü, ortaçağ’da olarak hatalı bir telaffuzla “nigromanti” yani “kara büyü” olarak anılmaya başlamıştır. yahudilik başta olmak üzere birçok inanışta yasaklanmış bir uygulamadır. (misalen: "aranızda oğlunu veya kızını ateşten geçiren yahut falcı yahut müneccim yahut sihirbaz yahut afsuncu yahut büyücü yahut cinci yahut bakıcı yahut ölülere danışan bulunmayacak.” tesniye-18:9-14) katolik kilisesinin bu dönemde yapılmasını suç saydığı ve cinayetleriyle ünlenen meşhur “mavi sakal” baron gilles de rais’in bu suçla yargılandığı bilinmektedir.

“ölü ruhların” birine zarar verme amaçlı kullanılması, büyücülükte kullanılması batı büyücülüğünden çok afrika menşeli “voodoo” inanışlarında görülmektedir. afrika kıtasının batısındaki dahomey (benin tarafları) ve gine bölgelerinde yaygın olan bu inanış, sonradan buradan köle olarak toplanan yerlilerle birlikte haiti’ye, antil adalarına ve brezilya’ya geçmiştir. burada kanlı kurbanlar ve belirli danslar içeren ritüeller “loas” adlı güçleri yani “ölü ruhlarını” harekete geçirmeyi amaçlamaktadır. brezilya’da da “voodoo”ya benzer şekilde “macumba” inanışı vardır. bunda da “büyücülük manastırı” olarak nitelendirilen ormanlık alanlarda öğretiler, ritüeller aktarılmaktadır. insan beynini öldürerek basit emirlerle hareket eden köleler haline getiren “zombi” inanışı da bilhassa brezilya’da ve haiti’de görüldüğü ifade edilen inanış ve uygulamalardır. ölü ruhların kurbana zarar vermesi amacıyla yapılan büyüler, avrupa inanışlarından etkilendiği bilinen “ölü adamın eli” büyüsü gibi birtakım işlemler voodoo inanışının bir parçasıdır.