NBA Tarihinin En Önemli Basketbolcularından Biri: Kareem Abdul-Jabbar
kareem abdul-jabbar, new york rens hakkında bir makale yazmış. makaleyi çevirdim ve kendisinden biraz bahsedip aşağıya ekleyeceğim.
...
1947 yılında new york'ta doğdu... gerçek adı ferdinand lewis alcindor, jr. ve 1971 yılına kadar lew alcindor olarak bilindi.
alcindor dört yıl boyunca power memorial academy'de oynadı ve toplam 2.067 sayıyla new york city lise rekorunu kırdı.
hücum yeteneği lisede o kadar gelişmişti ki, istediği zaman sayı atabileceğinden korkan üniversite basketbol kuralları komitesi, 1965 yılında los angeles kaliforniya üniversitesi'ne (ucla) kaydolmadan önce smaç vurmayı yasadışı ilan etti.
yeni kurala rağmen, ilk maçında 56 sayı atarak ucla sayı rekorunu kırdı. ünlü koç john wooden için oynayan alcindor, ucla'yı üç ulusal kolej atletizm birliği şampiyonluğuna (1967-69) taşıdı ve ucla'da kaldığı süre boyunca takım sadece iki maç kaybetti.
smaç basmama kuralı alcindor'un mezuniyetinden sonraki yıllarda kaldırıldı.
alcindor 1969-70 sezonunda national basketball association (nba) milwaukee bucks'a katıldı ve yılın çaylağı seçildi.
bucks 1970-71'de nba şampiyonluğunu kazandı ve alcindor 1971-72'de olduğu gibi (2,822 sayı; 34.8) sayı krallığında (2,596 sayı) ve maç başına sayı ortalamasında (31.7) lig lideri oldu.
ucla'deyken müslüman olan alcindor, 1971'de arapça kareem abdul-jabbar adını aldı.
1975 yılında los angeles lakers'a takas edildi ve 1980, 1982, 1985, 1987 ve 1988 yıllarında nba şampiyonluğunu kazandı.
1984 yılında wilt chamberlain'in 31.419 sayılık kariyer sayı rekorunu geride bıraktı.
abdul-jabbar, nba pivotları chamberlain ve willis reed'in fiziksel gücünden yoksun olmasına rağmen, pozisyona mükemmel bir şut dokunuşu ve süpürme, neredeyse savunulamaz sky hook da dahil olmak üzere çok çeşitli zarif post hareketleri getirdi.
aynı zamanda olağanüstü bir pasördü. abdul-jabbar 1988-89 sezonunun sonunda, altı kez nba'in en değerli oyuncusu seçilerek emekli oldu.
olağanüstü uzun kariyerinin sonunda en çok sayı (38,387; lebron james tarafından kırıldı), en çok saha içi isabeti (15,837) ve en çok dakika oynama (57,446) rekorlarını kırmıştı.
abdul-jabbar emekli olduğunda lig tarihinde en çok bloklanan şut (3.189; hakeem olajuwon ve dikembe mutombo tarafından kırıldı) ve en çok kariyer ribaundu (17.440) alan üçüncü oyuncuydu.
1995'te naismith memorial basketball hall of fame'e seçildi ve 1996'da nba tarihinin en iyi 50 oyuncusundan biri olarak gösterildi.
abdul-jabbar basketbol sahası dışında oyunculuk ve yazarlıkla ilgilendi. televizyonda ve aralarında komedi filmi airplane'deki (1980) yardımcı pilot rolünün de bulunduğu birkaç filmde rol aldı.
dev adımlar / giant steps adlı otobiyografisi 1983 yılında yayımlandı.
afro-amerikan deneyimi üzerine yazdığı yazılar arasında black profiles in courage da bulunmaktadır: a legacy of african-american achievement (1996; alan steinberg ile birlikte), brothers in arms: the epic story of the 761st tank battalion, wwıı's forgotten heroes (2004; anthony walton ile birlikte), on the shoulders of giants: my personal journey through the harlem renaissance (2007; raymond obstfeld ile birlikte) ve çocuk kitabı what color ıs my world? afro-amerikan mucitlerin kayıp tarihi (2012; obstfeld ile birlikte).
ayrıca, koç wooden ve ben kitabını yazdı: our 50-year friendship on and off the court (2017) ve sherlock holmes'un ağabeyi mycroft hakkında bir gizem dizisi (anna waterhouse ile birlikte) yazdı: mycroft holmes (2015), mycroft ve sherlock (2018) ve mycroft ve sherlock: the empty birdcage (2019).
abdul-jabbar ayrıca arizona'daki white mountain apache reservation'da bir süre de dahil olmak üzere basketbol koçluğu ve danışmanlığı yaptı.
2016 yılında başkanlık özgürlük madalyası ile ödüllendirildi.
makalesi
'' bob douglas ve harlem'de basketbol
amerika birleşik devletleri'nde 20. yüzyılın ilk yarısında, afrikalı amerikalılara boyun eğdirmeyi ve onları aşağılamayı amaçlayan jim crow yasalarının uzun bir listesi ülkenin büyük bir bölümünde hala yürürlükteyken, spor afrikalı amerikalılar için hayatın diğer yönleriyle hemen hemen aynıydı. siyahlar "renkli" şampiyonluklar için birbirlerine karşı ve bazen de siyah-beyaz müsabakalarıyla seyircileri gaza getirerek bilet satışlarını artırmak amacıyla beyazlara karşı yarışabiliyordu, ancak siyahların hem daha fazla para hem de beyazların gururunu tehlikeye atan ulusal şampiyonluklar için beyazlara karşı yarışmasına asla izin verilmiyordu. bu sistem, siyah sporcuları uçurumun bir tarafında sınırlı bir ücret karşılığında barnstorming yaparken, diğer tarafta beyazların yüksek maaşlar ve büyük ödemeler almasını sağladı.
sporda ayrımcılık duvarı aşılmaz gibi görünse de, 1901'de 19 yaşındayken new york'a taşınan batı hintli bob douglas'ı caydırmayı başaramadı ve büyük göç'ün bir parçası olarak kuzeye giden afrikalı amerikalılardan ziyade karayipli siyah göçmenler arasında daha yaygın görünen girişimci bir ruhu da beraberinde götürdü. gerçekten de, batı hintli iş adamlarının hırsı ve başarısı, işlerini himaye etmeyi reddeden harlem komşularından kendi ayrımcılık ve kızgınlık markasını yetiştirdi ve douglas'ı hem beyaz amerika'nın hem de siyah harlem'in önyargılarının üstesinden gelmeye zorladı.
1905 yılında 10. cadde'deki bir spor salonunda bir iş arkadaşı douglas'ı basketbolla tanıştırdı; bu oyun onun tutkusu haline geldi ve douglas bu oyunu "dünyadaki en harika şey" olarak nitelendirdi. ilk tanıştığı andan itibaren oyuna bağlanan douglas, 1908 yılında siyah çocukların basketbol da dahil olmak üzere amatör sporlarda yarışabileceği spartan field club'ın kurucuları arasında yer aldı. douglas aynı zamanda spartan braves adında amatör bir yetişkin takımı kurdu ve 1918'de 36 yaşında oyuncu olarak emekli olup kendini tam zamanlı olarak takımın yönetimine adayıncaya kadar bu takımda oynadı. onun liderliğinde braves 1921 doğu (amatör) şampiyonluğunu kolayca kazandı.
profesyonel basketbol, oyunun ülke genelinde ve özellikle harlem'de artan popülaritesinin kaçınılmaz bir sonucu haline geldi. oyuncular bir takımdan diğerine atlamaya başladıkça, profesyonel ve amatör oyuncular arasındaki çizgi bulanıklaştı ve new york'ta amatör basketbolu düzenleyen organizasyonun profesyonel oyuncuları getiren takımlara yaptırım uygulamasına neden oldu. kalabalıklar arttı ve genellikle kumarhanelerde ve gece kulüplerinde oynanan oyunlar sosyal etkinliklere dönüştü. caz grupları ve orkestralar maçlardan önce, maçlar sırasında ve maçlardan sonra performanslarını sergilerken, dans da işin içine girdi. kulüp sahiplerinin ve takımların kârları arttıkça profesyonellik amatörlüğü bir kenara itti.
rönesans büyük beşlisi'nin oluşturulması
geride kalmak istemeyen douglas, harlem'de 137. ve 138. sokaklar arasındaki yedinci cadde üzerinde renaissance casino ve balo salonu'nu inşa eden batı hintli arkadaşı william roach ile bir anlaşma yaparak profesyonelliğe geçiş yaptı. douglas, roach'a antrenman ve oyun alanı karşılığında bilet gelirlerinin önemli bir yüzdesini ödemeyi kabul etti. douglas, takımının adını spartan braves'ten renaissance big five'a çevirerek, bir kumarhane ve harlem'in en iyi balo salonlarından birine ev sahipliği yapmanın yanı sıra bir tiyatro ve new york'un siyahlara ait tek mağazasını da içeren tesis için reklam sağladı. artık cumartesi geceleri "rens "in basketboldaki en iyi takımlarla oynayabileceği bir ev olacaktı. dans pistinin iki ucuna seyyar sepetler yerleştirilmiş, seyirciler için de katlanır sandalyeler kurulmuştu.
douglas'ın yeni takımı ve iş girişimi, 3 kasım 1923 cumartesi günü rens'in tamamen beyazlardan oluşan collegiate five'ı ağırlayıp 28-22 mağlup etmesiyle hayırlı bir başlangıç yaptı. maç sona erdiğinde basketler atıldı ve bir orkestra balo salonunu müzikle doldurdu. resmi elbiseler ve takım elbiseler giymiş taraftarlar daha sonra saatlerce dans etti.
rens, siyahların sahip olduğu, tam maaşlı ilk siyah profesyonel basketbol takımıydı. girişimin başarısının temelinde, batı hintli spor yazarı romeo dougherty'nin black amsterdam news gazetesinde takım hakkında yazdığı vefalı makaleler yatıyordu. yine de her yeni işin peşini bırakmayan baskılar vardı. takımın popülaritesi sürecek miydi ve ev sahibi olduğu sahanın küçüklüğü rens'in finansal olarak ayakta kalmasını imkânsız hale getirecek miydi?
zaman rens'in popülaritesinin geçici olmadığını kanıtladı, zira iç saha maçları sürekli olarak kapalı gişe oynanıyordu. sık sık beyaz takımlarla oynuyorlardı çünkü bu "ırk maçları" kumarhaneye sürekli olarak büyük kalabalıklar getiriyordu. bu süreçte rens, profesyonel basketbolun en iyi takımı olan orijinal celtics ile süregelen bir rekabet geliştirdi. başlangıçta bu pek de rekabet sayılmazdı, çünkü joe lapchick ve nat holman liderliğindeki celtics açıkça daha iyi bir takımdı. ancak, karşılaşmaların önemi arttıkça ve rens pas oyununu ve takım savunmasını geliştirdikçe, tüm profesyonel basketbolda celtics ile eşitlik iddiasında bulunabilecek tek takım haline geldiler.
bu arada, istikrarlı profesyonel ligler ortaya çıkmıştı. douglas, saygınlığı yüksek amerikan basketbol ligi'ne (abl) katılmayı birkaç kez denedi ama rens defalarca reddedildi. rens ancak 1948'de, douglas'ın lige ilk katılma girişiminden 20 yıldan fazla bir süre sonra lige kabul edildi ve o zamana kadar douglas artık takımın yönetiminde aktif olarak yer almıyordu. celtics ise abl'nin dışında kalmıştı çünkü en iyi profesyonel takımlardan herhangi biriyle tek seferlik oynayarak çok daha fazla para kazanabilirlerdi.
dünyanın en iyi takımı
1930'larda büyük buhran vurduğunda - özellikle işsizliğin yüzde 50'ye ulaştığı harlem için yıkıcı olan ekonomik sonuçlarıyla - douglas zor zamanlarda takımını ayakta tutmak için gerekli ayarlamaları yaptı. en önemlisi, rens'i aylarca deplasmanlara ve güney gibi daha önce hiç oynamadıkları bölgelere gönderdi. takım deplasmanlarda, evinde hiç yaşamadığı kadar büyük bir ırkçılığın hedefi oldu. birçok görevlinin önyargısı ve bağnaz seyirciler, rens'in kabul etmek zorunda olduğu çalışma koşullarının sadece bir parçasıydı ve her zaman bir isyan olasılığı vardı. renler genellikle yatılı evlerde, siyah kolejlerinde ve hatta yerel hapishanelerde kalıyordu, çünkü ayrıştırılmış oteller ve restoranlar onlara yasaktı. silahlı benzin istasyonu sahiplerinin takımın otobüsünü (old blue goose) pompalarından geri çevirdiği olaylar yaşandı. yine de rens turlarını tamamlamayı ve para kazanmayı başardı. dahası, bu engellere rağmen öyle mükemmel bir oyun oynadılar ki, rens'in yarıştığı her yerde yerel antrenörler oyunun en üst düzeyde nasıl oynanacağını ilk elden görmek için katıldılar.
üniversite basketbol tarihinin en büyük koçlarından ve profesyonel basketbolun ilk döneminin en iyi oyuncularından biri olan john wooden, o dönemde rens'e karşı oynamış ve onlar hakkında şunları söylemiştir "takım oyununun şimdiye kadar gördüğüm en iyi temsilcileriydiler... bugüne kadar daha iyi takım basketbolu oynayan bir takım görmedim." 1937'ye gelindiğinde rens, siyah ya da beyaz, birleşik devletler'in en iyi basketbol takımlarından biri olarak sağlam bir şekilde yerleşmişti. john ("boy wonder") ısaacs, charles ("tarzan") cooper, william ("wee willie") smith, eyre ("bruiser") saitch, zach clayton ve oyuncu-yönetici clarence ("fat") jenkins gibi yetenekli oyunculardan oluşan kadroya 1938 yılında william ("pop") gates ve clarence ("puggy") bell de eklendi.
1939'da bu takıma, douglas'ın rens'i ilk kurduğundan beri özlemini çektiği şeyi yapma fırsatı nihayet verildi: harry haninn ve harry wilson, chicago herald-american'ın sponsorluğunda, ırk sınırlaması olmaksızın seçilen en iyi profesyonel takımların yarışacağı dünya profesyonel basketbol turnuvası'nın açılışını yaptı. kazanan takım 1.000 dolar ve dünyanın en iyi takımı unvanını alacaktı. iki siyah takım yarışmaya davet edildi: rens ve rakipleri harlem globetrotters, isimlerine rağmen chicago'da yerleşiktiler. globetrotters ve rens aynı grupta yer aldı. birçok kişi bunun finale sadece bir siyah takımın çıkmasını sağlamak için yapıldığına inanıyordu. globetrotters genellikle oyunlarına komik parçalar ve hileler katıyordu, ancak turnuva boyunca tamamen iş başındaydılar. yine de rens üçüncü turda onları 27-23 yenerek finalde sadece beyazların mücadele ettiği ulusal basketbol ligi'nin (nbl) son şampiyonu oshkosh all-stars ile karşılaştı. rens maçı 34-25 gibi farklı bir skorla kazandı ve profesyonel basketbolun ilk şampiyonu oldu.
her ne kadar rens 1950'lerde bir takım olarak uzun süre hayatta kalamayacak olsa da, douglas ve oyuncularının azmi, 1949'da nbl ve amerika basketbol birliği'nin birleşmesiyle kurulan ulusal basketbol birliği'nin (nba) başlangıçtaki beyazlara özel politikasını sürdürmesini imkansız hale getirdi. çok sayıda insan en iyi amerikalı basketbolcuların hepsinin nba'de oynamak için imza atmadığının farkına varmıştı. 1950 sonbaharında nba ırk temelli tüm kısıtlamaları kaldırdı. lig, dünyanın dört bir yanından gelen oyuncular için bir vitrin haline geldi ve 21. yüzyılın ikinci on yılına gelindiğinde oyuncuların dörtte üçünden fazlası afrika kökenli amerikalılardan oluşuyordu. takım olarak rens, gates, cooper ve douglas ile birlikte basketball hall of fame'de yer almaktadır.''
kareem abdul-jabbar
(bu makale şu kitapta yayınlanmıştır)