90'lar türkiye'sine damga vuran video müzik kanalı. o dönemler türkiye'de yayın hayatına giren mtv'nin önemi, şimdilerde youtube'un kullanıcılar için öneminden bile daha fazlaydı. çünkü internet erişimi henüz hanelere ulaşmadığı için, mtv'de yayınlanan klipler, dönemin popüler müziğe meraklı tüm toplum kesimleri için, tek ve en güzel alternatifti. mtv'yi hafta sonları, gün boyu izlemenin keyfi, paha biçilemezdi. envai çeşit müzik, şarkı listeleri ve tabii ki yetişkinler için efsane çizgi dizi beavis and butt-head . bu öyle bir zenginlikti ki, arakadaş ortamlarında muhabbetin ve geyiğin kralı, mtv yayınları hakkında dönüyordu. buna sonradan dahil olan cnbc-e kanalı ile, televizyon izlemenin nedenleri daha da fazlalamıştı.

mtv'de 90'larda yayınlanan klipler, o dönemin lokomotif türü olan rock müzik ağırlıklıydı. elbette pop, rap, soul, r&b, dance, elektronik vb. bir çok türde video klip yayınlansa da, dönemin yıldızı parlayan ve dominasyonu elde tutan ana türü, kuşkusuz rock müzikti. ben de o dönemin lokomotifinin rock müzik olmasından dolayı, 90'larda mtv türkiye'de en çok yayınlanan ve en çok sevilen şarkılardan oluşan bir liste hazırladım. bu listedeki şarkıları dinleyince, dönemin ne kadar zengin ve müzikalitesi yüksek çalışmalarla dolu olduğunu, daha iyi anlayabileceksiniz.

şimdi, mtv türkiye'de 90'lı yıllarda yayınlanmış olan, 25 şarkıdan oluşan ve içlerinde rock müziğin bir çok alt türünü de barındıran (alternatif, folk, latin, grunge, akustik, heavy metal, hard rock, indie rock, nu metal....), listeyi sizlerle paylaşayım...

25. garbage - i'm only happy when it rains

karizmatik ve soğuk yüzlü, güzel insan shirley manson'ın, nefis vokaliyle süslü garbage çalışması. grubun ilk kuvvetli uluslar arası şöhret sıçramasını yaptığı şarkıları da buydu. sözleriyle de yağmur sevenleri kendine aşık eden parça, benim için de grubun diskografisindeki en güzel şarkıdır.

24. blur - song 2

britanya'dan çıkan aşırı gaz bir şarkı. blur'ün en meşhur çalışması olan song 2'nin herhalde tek olumsuz tarafı, çok kısa olan süresi. şarkıya doyamadan şarkı bitiveriyor. bu sebeple tekrara alınmaya en müsait parçalardan biri. solist damon albarn, her ne kadar, elektronik altyapılı şarkılar ürettiği, gorillaz projesiyle daha büyük başarılar yakalasa da, blur'ün 90'lar sounduna katkısı yadsınamaz. bu şarkıda coşup bağırmayanın ruhu terk-i diyar etmiştir.

23. lenny kravitz - are you gonna go my way

ödüllü klibiyle ortalığı karıştıran müthiş şarkı. karizması, sesi ve tarzıyla alfalığın kitabını yazan lenny kravitz abimizin, grubuyla beraber, enerjisinin zirve yaptığı zamanlarda ürettiği çalışma, 90'lara damga vurmuştu. tüm zamanların en güzel rock parçalarından olan şarkı, hem seyir zevki yüksek klibiyle, hem de müthiş sounduyla unutulmazlar arasında.

22. alanis morissette - ironic

bu düşük bütçeli ama çok güzel çekilmiş klibi izlerken, her defasında aklıma, oscarlarda bağımsız türde çekilip, en iyi senaryo ödülünü almış filmler gelir. son derece sade ama estetik bir klibe ve müthiş morissette vokaline sahip çalışma, benim kış günlerimde içimi ısıtan bir şarkı. sadeliğiyle öne çıkan şarkı, tertemiz bir sounda sahip, güneş gibi bir çalışma.

21. korn - freak on a leash

geldik bir başka ödüllü klibe. korn, aslında oldukça tartışmalı bir grup. sevenler ve nefret edenler bıçak gibi kesilir, bu grup söz konusu olduğunda. bir de bunun tişört olayı var tabii. korn'un tişörtünün sizde olup olmaması da büyük meseledir. ben tişörtünü almayanlardanım. ancak bu, müziklerini sevmediğim anlamına gelmiyor tabii ki. korn'un şarkısı ve klibi çok başarılı. 90'ların sonuna damga vuran çalışma, canlı performansta da grubun seyircisini zıplamaktan bitap düşürmüştü.

20. aerosmith - crazy

milyonlarca insan henüz o'nu yüzüklerin efendisi'ndeki melek yüzlü güzel arwen olarak tanımamışken, babasının grubunun video klibinde oynayan, liv tyler 'a aşık olmamak ne mümkün? yanında da dönemin çıtır güzeli alicia silverstone ile birlikte aerosmith'in bu nefis şarkısına çekilen güzeller güzeli klip, iki genç kızın, erkeklerin aklını başından almasını anlatıyordu. 6 dakika boyunca estetik sahnelere ve güzel aerosmith sounduna doyduğunuz video klip, hiç aklınızdan çıkmayacak kalitede.

19. santana feat. rob thomas - smooth

kuşkusuz, kulaklarınızın pasını silmek için ideal bir şarkıdır "smooth". rob thomas'ın inanılmaz vokali ve virtüöz santana'nın gitarını baya baya rock dilinde konuşturduğu şarkı, benim için içtiğim en kaliteli kolombiya kahvesine benziyor. boğazınızdan yağ gibi akan bu "pürüzsüz" şarkı insana, "müzik yapmayı bilen adamlar, iyi ki hayatımızdalar" dedirtiyor.

18. beck - loser

müzik eleştirmenleri ve müzisyenlerin her daim çok takdir edip, dinlediği bir adamdır beck. evet bu işin mutfağındakiler beck'i çok severler. inanılmaz özgün bir kulağa ve algılara sahip olan beck, adeta müziğin sevgili chewbacca'sıdır. oldukça ayrıksı yerde duran bu garip adamın, uluslar arası şöhrete ulaştığı çalışması "loser", hiç eskimeyen ve yüzünüzde gülümsemeler açtıran, pozitif enerjiye sahip bir şarkı. klibiyle de çok sevilen şarkı, 90'ların en güzel zenginliklerinden biriydi.

17. extreme - more than words

bir gitar ve iki erkek vokal. unplugged olarak yayınlanan şarkı, en güzel şiirlerden biridir aynı zamanda. başından sonuna insanı alıp sürükleyen melodisi ve siyah/beyaz klibiyle, 90'ların başından sonuna kadar mtv'de yayınlanmış ve döneme damga vurmuş bir kliptir. bu şarkıyı beraber çalıp söyleyen tüm extreme sevenlere selam olsun.

16. the offspring - pretty fly (for a white guy)

kadın back vokallerin söylediği "give it to me baby" sözleriyle efsane olan, neşe dolu offspring çalışması. çok yüksek enerjiye sahip bir sounda ve klibe sahip olan şarkı, yerinizde duramamanıza yol açıyordu. bu haliyle şarkı ve bunu eksiksiz yansıtan klibiyle "pretty fly" 90'ları en iyi anlatan rock menşeili çalışmalardan biridir.

15. scorpions - wind of change

her daim tartışmaların göbeğinde yer alan mükemmel şarkı. sovyetler birliği'nin dağılması, berlin duvarının yıkılması, cia söylentileri vb. özellikle sözleriyle çokça tartışılan bu güzel şarkı, döneme damgasını en kuvvetli vuran çalışmalardandı. açıkçası tüm bu tartışmaları kulak arkası edip, klaus meine'nin mükemmel vokali, ıslık melodisi, gitarlar, bateri ve toptan bu mükemmel soundu alkışlamak lazım. çünkü "değişim rüzgarı" başyapıt bir çalışma.

14. ac/dc - thunderstruck

en hızlı formula 1 aracının yetişemeyeceği gazda bir çalışma. klibiyle de aklımızı başımızdan alan bu şarkı, adeta mad max filmlerini anımsatan sahneleri ile fişek gibi bir enerjiye sahipti. avustralyalı grup ac/dc'nin en bilinen şarkılarından olan "thunderstruck", dinleyicisini de güzel anlamda çarpan bir şarkı. restore edilmiş klibini izlemeye doyamadığımı itiraf edeyim.

13. oasis - wonderwall

ingiltere'nin en nitelikli gruplarından olan oasis'in 90'ların göbeğinde çıkarttığı single wonderwall, çok büyük başarı elde etti. o dönem herkesin diline takılan şarkı, "todaaay, is gonna be the daaayy..." diyip duran insanlar yarattı. karaoke yapmaya da çok uygun olan şarkı, çok sade ve su gibi bir çalışma. yüksek kaliteli "high fidelity" wonderwall, dinleyip de hiçbir zaman bıkılmayanlardan.

12. soundgarden - black hole sun

bu listede yer alan, açık ara en sinir bozucu klibe sahip olan şarkı. 2017 yılında kaybettiğimiz grubun vokalisti chris cornell'in uçlardaki sesiyle çarpan etkisini artıran şarkı, 90'ların en önemli ve en özel çalışmalarındandır. bu şarkıyı ve klibi daha önce deneyimlememiş olan okur, muhtemelen kulağımı kötü anlamda çınlatacak ama ne yaparsınız, arada böyle gerilmek de, bir tür insan ihtiyacı. şaka maka efsane bir klip ve şarkıdır , dünyadaki tüm insanları ve her şeyi yutan "güneşteki kara delik"

11. red hot chili peppers - under the bridge

benim için mtv markası ile özdeşleşen video kliplerden biri. rhcp'nin under the bridge'i hava karardıktan sonra daha etkili olan bir şarkı. canlı dinleme imkanı da bulduğum şarkıda, vokalist kiedis ile elektro gitarın adeta birlikte konuşurlarcasına şarkıyı alıp sürüklemeleri unutulur gibi değil. inanılmaz bir düzenlemeye sahip, dinleyebileceğiniz en kaliteli şarkı ve kliplerden biri, işte tam olarak bu şarkıdır.

10. beastie boys - sabotage

fenomen dediğin böyle olur. 90'lara adeta nükleer bomba gibi düşen çalışma, aşırı komik ve absürt klibiyle ve inanılmaz vokalli ve yüksek enerjili sounduyla damgasını vurmuştu. mtv'de yayınlanma rekorları kıran video klip, 70'lerin retro abd polisiye dizilerini tiye alıyordu. jackass kafasının mimarlarından spike jonze'nin yönetmenliğinde çekilen video klip, çok güzel bağıran adamlarla ve saçma sapan hareketler yapan iş bilmez polisleriyle sizi manyak eden, acayip bir şarkı.

9. pearl jam - jeremy

döneme damgasını fazlasıyla vuran, müzikalitesi yüksek gruplardan pearl jam'in unutulmaz şarkısı ve klibi. hep düşünmüşümdür, bu klipteki hikayeden güzel bir gerilim filmi ya da dizisi çıkardı diye. aşmış bir eddie vedder vokaliyle süslü olan çalışma, başta abd olmak üzere, tüm dünyada büyük ses getirmişti. elbette grubun daha bir sürü güzel şarkısı var. ancak jeremy'i diğerlerinden ayıran, harika video klibe de sahip olmasıdır. videonun 4k restorasyonlu halini, kesinlikle izleyiniz efendim.

8. 4 non blondes - what's up

düşünün avazınız çıktığı kadar bağırıyorsunuz ve şimdiye dek yapılmış en güzel rock şarkılarından biri oluyor. grubun vokalisti ve söz yazarı (bel kemiği) linda perry'nin, işte böyle bir yeteneği var. 4 tane "sarışın olmayan" dan çıkan bu muhteşem parça, adeta günlüğünü bize açan ve hislerini 100% dinleyicisine aktarabilen bir duygu treni. 5 dakikada hayatı müthiş işleyen bu coşku dolu şarkı, işte bu yüzden 90'ların en iyilerinden biri.

7. the verve - bitter sweet symphony

insanda, sanki damarından mutluluk hormonu veriliyormuş hissi yaratan inanılmaz şarkı. bu şarkıyı dinlerken yüreğiniz kanatlanıp uçabilir. şimdiye dek yapılmış en güzel rock tabanlı baladlardan olan şarkı, hiç eskimeyecek bir kalitede ve yapıda. rolling stones'un 1965 tarihli "the last time" adlı şarkısından alınan sample'la 1997 yılında yayınlanan çalışma, hiç şüphesiz tüm zamanların en büyük başyapıtlarından bir tanesi.

6. radiohead - creep

britanyalı grup radiohead'i tüm dünyaya tanıtan, hüzün/melankoli dolu şarkı. "creep" insanda farklı hisleri uyandıran, aykırı bir şarkı. radiohead'in benzerlerinden aslında farklı olduğunu ve müziği oldukça farklı algıladığının izini, dinleyici bu şarkıdan itibaren anlamıştı. daha sonra çıkardıkları ok computer adlı albümleriyle, tüm zamanların en iyi albümlerinden birine imza atarak, hayran kitlesini genişleten grubun bu şarkısı, mtv ekranlarının da vazgeçilmez kliplerinden biri olmuştu.

5. guns n' roses - november rain

guns n' roses'in en görkemli şarkısına çekilmiş, muhteşem video klip. adeta kısa bir film gibi izlediğimiz bu güzel klip, youtube izlenme sayısı olarak da, kendi branşının rekortmenlerindendir. 90'lara damga vurmuş, tişörtünü almadığınız zaman adeta lanetlendiğiniz bu özel grup, özellikle slash ve axl rose karizmasıyla, genç kızların da manyaklık derecesinde sevdiği bir gruptu. çok güzel sözlere ve düzenlemeye sahip olan bu efsanevi şarkı, rock tarihine altın harflerle yazılmıştır.

4. no dount - don't speak

yıllarca tırnaklarıyla kazıyıp bu şarkıyı yapmayı başaran no doubt, tüm dünyada ses getirip, uluslar arası şöhretin tadını çıkarmıştı. ses rengine hayran olduğum, karakteristik gwen stefani vokaliyle ilk tanıştığımız bu olağanüstü şarkı, sözleriyle de insanın yüreğini sızlatıyordu. grubun bu şarkıyla tam anlamıyla "patlama" yaptığını söylemek mümkün. yoğun bir duygusallık içeren şarkı, ne kadar dinlerseniz dinleyin, hiçbir zaman bıktırmayan muhteşem ötesi şarkılardan biri.

3. the cranberries - zombie

oldukça genç sayılabilecek bir yaşta (46) kaybettiğimiz vokalist dolores o'riordan, tanrı tarafından kendisine olağanüstü yetenekler bahşedilmiş bir insan. vokal, söz, gitar, üzerinde yıldızlarla dolaşan bu özel kadının, çığlık çığlığa söylediği bu protest şarkı, tüm zamanların en hüzünlü rock çalışmalarından biri. ira terör örgütünün eylemlerinde ölen iki çocuğun anısına, o'riordan tarafından yazılan bu özel şarkı, bu dünyada yaşanabilecek belki de en acı olay olan, çocuk ölümlerini bir ağıt edasıyla anlatıyordu. dinleyebileceğiniz en güzel isyanlardan olan "zombie", seviyenin artık arşa çıktığı bir sanat eseri.

2. r.e.m. - losing my religion

bir şarkıda daha ne kadar fazla duygu olabilir? her yaprağı ayrı güzel kokan, bu dünyanın en özel çiçeği, hint yönetmen tarsem singh tarafından çekilmiş olağanüstü klibiyle de yüreklere en derininden dokunmuştu. leonardo da vinci nin eserlerindeki estetik anlayışında çekilen bu müthiş video klip, şarkının ölümsüzlüğünü perçinledi. en son 2022'nin en iyi filmlerinden aftersun 'ın bir karaoke sahnesinde görüp, kalbimin paramparça olmasını sağlayan bu şarkı, michael stipe'ın ayrıksı vokal gücüyle şenlendirdiği, huşu içinde dinlenen, müzik tarihinin en güçlü sanat eserlerinden biri.

1. nirvana - smells like teen spirit

bir boyutu kapatıp diğerini açan, solucan deliği kıvamında bir çalışma. x kuşağının marşı hale gelen grunge rock tarzındaki bu nirvana çalışmasının, michael jackson'ı bile listenin zirvesinden indirebileceğini kimse tahmin edemezdi. nirvana'nın bu etkisinden sonra, müzik dünyası böylesi bir devrimi bir daha yaşayamadı. kurt cobain ve arkadaşları, hiç talep etmedikleri halde, 1991 yılının sonlarına doğru, milyonların sesi olmuşlardı. 90'ların başında yaşanan bu büyük müzikal devrim, nirvana'nın albümü "nevermind" ı da, eleştirmenler tarafından tüm zamanların en iyi albümlerinden biri olarak tescil etmesine yol açtı. çünkü bu albüm, trendleri belirleyen, kendi müzik akımını oluşturup, grunge müziğin öncülü olan bir çalışmaydı. nirvana'nın bu çalışması sadece 90'ların değil, tüm zamanların en büyük müzik olaylarından biriydi.

not: 25 şarkılık ana listede, çeşitlilik olması açısından, hiçbir grup ya da müzisyenin birden fazla çalışmasına yer verilmemiştir.

1990-1995 Arası Doğan Efsane Neslin Lise Yıllarında Dinlemeye Doyamadığı Hit Şarkılar