merkez bankası bugün önemli bir faiz kararı açıklayacak. piyasa beklentisi merkez bankası'nın 100 baz puan faiz artırımı yaparak faiz oranını %17'den %18'e yükseltmesi.

abd'de artan tahvil faizleri sebebiyle başta brezilya ve türkiye olmak üzere gelişmekte olan ülkelerin faizleri artırması beklentisi birçok kurum tarafından dile getiriliyor. türkiye ve emsal ülkelerde enflasyon şu şekilde:

türkiye: %15,6
rusya %5,7
brezilya: %4,6
meksika: %3,8
güney afrika: %3,2
endonezya: %1,4

türkiye'nin emsali ülkelerden ayrıştığı en temel tablolardan biri bu... bizde enflasyon benzer ülkelerle kıyaslanamayacak kadar yüksek ve türkiye'nin emsali ülkelere göre daha kırılgan tanımlanmasının en temel sebeplerinden biri bu durum.

öncelikle mb faiz artırmazsa neden artırmaz sorusuna cevap vermek gerekirse:

- enflasyon beklentilerinde belirgin bir bozulma yok.

- değişen koşulların ana sebebi biz değiliz (abd tahvilleri) ve bizim aldığımız kararlar koşullar üzerinde sınırlı etkiye sahip.

türkiye uzun süredir enflasyon hedeflerini tutturamadığı için yatırımcılar beklenen enflasyon yerine mevcut enflasyon üzerinden değerlendirme yapmaya daha eğilimli ve biz mevcut enflasyona göre de makul bir reel faiz seviyesindeyiz. (enflasyona itirazlar da var.) fakat şu an piyasalarda hissedilen baskının temel sebebi enflasyon senaryolarından çok risk değerlendirmeleri ve faizler bu konuda da ise yarıyor.

daha somut ifade etmek gerekirse türkiye ve emsal ülkelerde mevcut enflasyona göre reel faizler şu şekilde:

endonezya: %2,0
türkiye: %1,4
güney afrika: %0,5
meksika: %0,2
hindistan: -%0,1
rusya: -%0,5
brezilya: -%2,6

türkiye reel faiz olarak iyi bir yerde fakat türkiye'nin beş yıllık cds'i +300 (ülkeye dair risk değerlendirmesi) iken emsal ülkelerde bu rakam 100'lerde... (brezilya'da da aşırı düşük reel faiz sebebiyle cds 200'lere yaklaştı.)

şöyle bir çıkarım bence hatalı olmaz. piyasalardaki getiri yokluğu sebebiyle koşullar iyiyse yatırımcılar reel faizleri çok da umursamıyor. hatırlatmak gerekirse geçtiğimiz aylarda enflasyonun beklentiden yüksek gelmesi (dolaylı olarak reel faizin düşmesi) nominal faizin daha uzun süre yüksek kalacağı beklentisiyle tl'i piyasaları olumlu etkilemişti. bu süreçte tl emsal paralara göre açık ara olumlu ayrışmıştı. görünüm terse dönünce ise risk değerlendirmeleri daha etkili olmuştu ve bu defa da tl net şekilde olumsuz ayrışmıştı.

tl'nin şu an enflasyon hikayesinden bağımsız risk algısı açısından da desteğe ihtiyacı olabilir çünkü risk algısında bozulma kısır döngüyü beraberinde getiriyor. (cds'te yükselme>tl'de değer kaybı>artan maliyet>enflasyon>tl'de baskı> düşen reel faiz >cds'te yükselme)

türk lirasının pozitif ayrıştığı son aylarda faizler kadar yeni merkez bankası'na açılan kredinin de etkisi vardı hatta kuvvetliydi. piyada net bir beklenti varken merkez bankası'nın buna uygun hareket etmesi yatırımcının mb'ye olan bakışını da etkileyecek. son olarak artan faizlerin tabii ki reel ekonomi üzerinde olumsuz etkileri mevcut fakat kefenin bir tarafında faizin %17'den beklentiye göre %18'e yükselmesi varken diğer tarafta faizlerin %17'e yükseltilmesinin kazanımları devam ettirmesi var.

Merkez Bankası'nın Faiz Artırımı Ne Anlama Geliyor?