Merkez Bankası, İstese Döviz Kurunu Düşürebilecekken Bunu Neden Yapmıyor?
"döviz almasak usd 20 liralara düşer"
bu bir mehmet şimşek açıklaması. hakikaten son dönemde yaklaşık 40 milyar dolar civarı bir alım yaptı mb. biz dolar almasak dolar 20'li rakamlara düşer, tl değer kazanır diyor.
mb pozitife geçtikten sonra ne olacak alım devam edecek mi yoksa bu şekilde mi kalacak? kurun gideceği noktayı gösterecek önemli bir yol haritası.
Editörün notu: Yazı 20.05.2024 tarihli. Bu ufak bir bilgi olsa da aklınızda bulunması iyi olabilir.
"döviz almasak usd 20 liralara düşer", salt akp'li açıklaması diye dalga geçilmemesi gerekir zira doğru söylemdir. tcmb rezervleri seçimlerden bu yana 40 milyar usd'nin üzerinde arttı. çünkü tcmb eğer piyasaya giren veya bozdurulan dövizi çekmeseydi, şu anda 20'li seviyelerde usdtry kuru olacaktı. bunu şu anda kimse istemez. tcmb'nin şu aşamada yaptığı üfeyi kontrol ederek tüfeyi uzun vadede düşürmek, bu esnada da tl'ye faiz verip cazip hale getirmek. gelinen aşamada da bu sistem işliyor. bir yandan da milyarlarca tl'lik kkm'den kurtulunduğu unutulmasın, burası hep kaçırılıyor. yani riskler azalıyor.
"neden kuru düşürmüyorlar ki" sorusunun cevabı ise enflasyonda. türkiye'de kur yükselince birkaç ay içerisinde de enflasyon yükselir. kur tekrar düştüğü zaman da enflasyon tekrar düşmez çünkü tl bazında fiyatlar zaten yükselmiş, beklentiler bozulmuştur. mevcut halde kurun tekrar 20'lere düşmesi, fiyatlarda düşüşe yol açmaz, çünkü enflasyondaki düşüş fiyatların düşüşü anlamına gelmez. tersine, fiyatların artış hızının azalması anlamına gelir. o yüzden de kuru düşürmek tam aksine sistemi daha da felç eder. ihracatçılar batar, ithalat patlar, yurtdışından gelen 3 günlük sıcak paracı carry traderlar birkaç haftada dolar bazında %20-30-50 para yapıp bir tuşla basar gider, zaten kıt olan dövizi daha da kıt hale getirirler. buna hiçbir ülkenin merkez bankası dayanamaz ve tekrar devalüasyon olur, onu enflasyon izler, felaket bir kısır döngüye girilir.
o nedenle dikkat çekilecek olursa tcmb belirli bir seviyede kurun yükselmesine izin veriyor. verilen bu izin ise tüfenin aylık değerine endeksli, fakat altında bir değerde. böylece kur düşük artarak önce üfeyi, ardından da tüfeyi düşürücü etki yapıyor. tabi bunun arkasında matematiksel hesaplamalar olsa da, en büyük sıkıntı vatandaştaki körü körüne gelen dolar sevdası, yani beklentilerin vaktiyle müthiş bozulmuş olması.
bu kapsamda da son bir aylık kurun yerinde sayıyor olması, aslında kur ciddi düşecekken tcmb'nin alımlarıyla onu sabit tuttuğunun göstergesi. zamanla tekrar artışa geçecektir zira enflasyon yükselirken kurun sabit kalması, yukarıdaki felaket senaryosunun ilk adımlarıdır. sadece geçici bir süreç.
100 dolar'ın kokusuna ben de hastayım okey, ama göte de göt demek lazım. son yerel seçimlerden önce de dolar yükselmez, panik alımı yapılıyor demiş idük. halen görüşümün arkasındayım.
ceteris paribus tabii. bir ralli varsa testiyi çeşme akarken dolduracaksın. illa trene son vagondan atlayıp düdüklenmeye gerek yok. klasik vatandaş tribi. sonra ver elini sasa mağdurları falan.