Lisans Sonrası Kapağı Avustralya'ya Atmak İsteyenlere Tavsiyeler
son bir yıl içinde önce doktora için öğrenci vizesi, daha sonra da kalıcı oturum için göçmenlik vizesi aldım avustralya'dan. her iki vize için de ajans kullanmadım. dil bilen mühendislik bölüm mezunlarına ve yüksek lisans sırasında göt büyütmeyip, makale yayınlamış, konferansları takip etmiş arkadaşlara bazı tüyolar vermek isterim.
öncelikli olarak her iki vize türü için de ingilizce seviyenizin iyi olduğunu kabul ediyorum. (örnek ielts den her branştan 7 seviyesi, daha üstü tadından yenmez tabii).
doktoradan başlamak gerekirse
hem burs hem de kabul almak için öncelikle uzmanlık/çalışma yapmak istediğiniz alanınız ile ilgili bir hoca bulmanız gerekiyor. üniversitelerin sayfalarını inceleyip, ilgili hocalara standart bir mail'de kendinizi, çalışmalarınızı ve niçin doktora yapmak istediğinizi anlatıp, bir doktora konusu teklif ederek (bkz: phd research proposal) kendisinin sizi doktora öğrencisi olarak kabul edip etmeyeceğini öğrenmeye çalışmalısınız. özellikle lokal öğrencilerin bu konudaki isteksizliği ve sizin ta türkiye'den istekliliğiniz artı bir puan oluyor hocaların gözünde.
diyelim ki bir hocadan olumlu yanıt aldınız, hem okula kabul, hem de burs için transkriptler, diplomalar, yaptığınız yayınlar/sunumlar, varsa üniversitede/yüksek lisansta aldığınız burslar ve iki hocanızdan (mümkünse profesör) referans mektubu ile başvurunuzu yapıyorsunuz. gerisi biraz şans olsa da şansınızın epey yüksek olduğunu belirtmem lazım.
okul başvurunuz kabul ederse size bir teklif sunuyor, burslu veya burssuz şartları belirtiyor, öğrenci sağlık sigortası yapmanızı ve teklifi imzalamanızı istiyor. imzalayıp gönderdiğiniz teklif sonrasında size kayıt işlemi için bir belge gönderiyor. (confirmation of enrolment) bu belge ve gerekli diğer belgeler ile yaptığınız online vize başvurusu bir kaç gün içinde sonuçlanıyor. (streamlined visa processing)
nitelikli göçmenlik ise çok daha kolay
(bkz: skilled independent visa - subclass 189). öncelikle mesleğinizin ihtiyaç duyulan meslek listesinde olması gerekiyor. ikinci olarak en az 60, mümkünse 65 puan eden bir başvuru yapmanız lazım. puanlar nasıl hesaplanıyor derseniz burdan (points test). diyelim ki 60-65 puan toplayabiliyorsunuz.
ilk iş ingilizce seviyenizi gösteri belge, diploma ve transkript ile meslek denkliği almak. mühendislik bölümleri için ilgili kurum "engineering australia". bazı üniversitelerin avustralya hükümetinin de tanıdığı denklikleri olduğu için öncelikle "müdek" sitesinde üniversite/bölümünüzü bulmanız gerekiyor. listede olup olmamanıza göre denklik işlemini nasıl yapacağınızı öğreniyorsunuz. engineers australia'nın bu konudaki kitapçığı oldukça açık ve en uzun süren işlem hiçbir denklik olmaması durumunda. ben bu şekilde yaptığım için onu anlatayım.
kurum sizden belgelere ek olarak 3 adet "career episode" yazmanızı istiyor. her bir rapor 1500 kelime oluyor ve bir projede ne görevler üstlendiniz, nasıl mühendislik bilginizi uyguladınız nasıl sonuçlar aldınız gibi uyarlayarak yazdığınız bir şey. hiç iş tecrübeniz yoksa okul sırasında yaptığınız veya yapmış gibi yazabileceğiniz 3 proje anlatabiliyorsunuz. yine internette bir sürü örnek bulabilirsiniz. (yaklaşık 1000 aud masraf olacak)
daha sonra bu siteden bilgilerinizi girerek, sizi davet etmelerini bekliyorsunuz. davet edilme sırasında öncelik iyilerin, en yüksek puan en önce davet ediliyor. davetiye geldikten sonra vize ücretini ödeyip başvuru yapıyorsunuz. eğer verdiğiniz bilgilerde bir hata yoksa, ve hepsini ispatlayabiliyorsanız en geç 3 ay içinde vizenizi alıp yolculuğunuza başlayabilirsiniz.
diyelim ki her şeyi denediniz ve 55 puanda kaldınız. ben zor olduğunu düşünsem de şansınızı buradan deneyebilirsiniz: skilled nominated visa (subclass 190). bu yöntemde kendinize bir eyaletin sponsor olmasını bekliyorsunuz. bir eyalet size sponsor olduğunda o eyalette 2 yıl çalışıp yaşamanız bekleniyor. (bu yasal bir mecburiyet değil daha çok etik bir beklenti) kalan her şey aynı oluyor. bu şekilde bekleme süresi bir yıl veya daha fazla olabilir. genelde insanlar bir şekilde puanını 60+ puana taşımak için yollar arıyorlar.
ben yıllar önce sırf vize ücretini ödedikten sonra çıkmazsa yazık olur diye başvurmamıştım. halbuki vizeye başvurmak için davetiye şart. davetiye geldikten sonra da vize çıkmaması ihtimali yok gibi. bu ufak detay yüzünden belki 3-4 sene geç gelmiş olduk.
avustralya hakkında kısa kısa notlar
- doktora bursu yıllık 26 bin aud. bunun en az 13 bin aud kısmı fatura ve oda kirasına gider (tek başınıza bir evde kalma ihtimali sidney için yok zira sadece kira 20 bin aud'yi aşar). geri kalan 13 bin tek yaşayan bir öğrenci için gayet makul. onun haricinde okulda sınav kağıdı okuma, ders verme gibi ek işler olur ve yıllık 5-10 bin arası ilave gelir alabilirsiniz.
- iş bulma konusu biraz şansa, niteliklerinize ve tercihlerinize bağlı, gelip 1 yıl boyunca iş arayanlar da var. daha düşük bir pozisyondan tekrar sektöre girip gerekirse geçici süreli işlerde çalışmayı göze alıp 2 hafta sonra işe başlayanlar da var.
- sidney merkezi için konuşmak gerekirse, yılanlar, timsahlar, örümcekler vb vahşi yaşam yok. bahçeli bir evde oturuyorum ve herhangi bir problem yaşamadım. çok korkanlar için bir apartman dairesi tüm sorunları çözer.
- köpekbalıkları var, en bilinen plajlarda bile sık sık görülüyor, ama kafanıza göre tek başınıza bir yerde yüzmezseniz sorun olması imkansız. sürekli gözetim ve güvenlik altında plajlar. ben şahsen rüzgar sörfü yapıyorum ve 20 yıldır rüzgar sörfü yapıp (doğru yerlerde) hiç köpekbalığı görmeyen insanlar ile tanıştım.
- ilk gelenler için ev bulmak çok zor oluyor diyorlar ama benim tecrübelerim ters yönde, biz ve tanıştığım sonradan gelen tüm arkadaşlar bu konuda da çok problem yaşamadık. ev kiralarken emlakçılar bir çok döküman isteyebiliyor. maaş, banka hesabı, pasaport, adınıza telefon faturası vs. hazırlayıp verdiğinizde beğenmedim diyeni duymadım. oda kiralarken zaten o evi kiralamış olan biri veya ev sahibi ile beraber oturduğunuzdan karşılıklı anlaşabilmek yeterli.
türkiye'de özlediğim şeyler tabii ki var. ama biraz iyi kazanan bir aile için çok da zor değil gidip gelmek. çocukken 18 saatte erzurum'a gidemediğimi hatırlıyorum. yarın bir gün direkt uçuşla 18 saatte istanbula gidebileceğimi umut ediyorum.
son olarak unutmamak lazım ki avustralya'ya kapağı atmanın en önemli yolu dil eğitimi, master'dan geciyor.