Leonardo da Vinci ile Michelangelo Arasındaki Pek Bilinmeyen Pis Rekabet
leonardo ile michelangelo arasındaki rekabeti ateşleyen pek çok unsur olmuştur. ikisinin de birbirinden farklı kişilikleri zaman zaman bu rekabete neden olurken, bu gerilimi fark eden dönem yöneticilerinin tetikleyici adımları da aralarındaki rekabetin uçuruma dönüşmesine neden olmuştur.
dönemin biyografisti vasari'nin kayıtlarına göre michelangelo leonardo'yu "son derece küçümsüyordu." leonardo bir gün floransa'nın ana meydanlarından birinde yürürken, küçük bir grup leonardo'yu arasına alıp tartıştıkları dante'den bir pasaj hakkında ne düşündüğünü sorarlar. tam o anda topluluğun yakınından geçen michelangelo'yu gören leonardo bunu michelangelo'nun açıklayabileceğini söyler. michelangelo ise bunu alaycı bir söylem olarak algılayıp sert bir şekilde "sen kendin açıkla." der leonardo'ya. ardından devam eder; " bronza dökülmesi için bir atın kalıbını çıkaran ama beceremeyip utanç içinde çalışmasına son veren sensin." diyerek oradan uzaklaşır. halbuki bu soruyu leonardo, michalengelo'nun dante'ye olan ilgisinden kaynaklı sormuştur. (michelangelo'nun at diye bahsettiği ise sforza atı'dır. leonardo 1482'de milano dükü ludovico'nun babası francesco sforza'ya ithafen, dünyanın en büyük atlı heykelini yapmayı amaçlamıştı. ama maalesef planladığı gibi olmadı. at heykeli için bütün bir kalıp oluşturma konusunda ısrarcıydı ve oluşturduğu kilden kalıbı 7 metreden uzun ve 100 tona yakın bronz kullanacağını öngörerek tasarlamaya başlamıştı. ama tarihi olaylar heykelin tamamlanmasına izin vermedi. o dönem fransız işgaline karşın, heykel için ayrılan bronzlar top yapımında kullanılmıştır. sonrasında 1499 yılında gerçekleşen milano işgalinde ise fransız askerler leonardo'nun hazırlamış olduğu kil kalıbı okçuluk hedefi olarak kullanarak kalıbın bozulmasına ve parçalanmasına neden olmuşlardır.)
aslında michelangelo bu tavrı sadece leonardo'ya karşı sergilemiyordu, kendi dışında herkesi küçümsüyordu
michelangelo bir gün pietro torrigiano ve diğer sanatçılarla birlikte brancacci şapeli'nde masaccio'nun fresklerini kopyaladıkları sırada, torrigiano'ya söylediği küçümseyici bir söz ile hayatı boyunca yüzünde taşımak zorunda kaldığı bir ize sahip olmuştur. michelangelo'nun sözüne sinirlenen torrigiano "her zamankinden daha fazla öfkelendim ve yumruğumu sıkarak burnuna öyle bir darbe indirdim ki, kemik ve kıkırdakların eklemlerimin altında kurabiye gibi ezildiğini hissettim; ve bu izimi mezara kadar taşıyacak." şeklinde anlatmıştır.
michelangelo davut heykelini tamamladığında nerede sergilenmesi konusunda karar verme komitesinde leonardo da vinci'de yer almaktadır. leonardo heykelin daha korunaklı kapalı bir yerde sergilenmesini önermişti. hatta bunu şu şekilde desteklediği de söylenmektedir. "heykel bizim ayağımıza gelmemeli, onu görmek için bizim ona gitmemiz gerekli. " ancak michelangelo bunu kıskançlık olarak düşünmüş ve bu görüşü reddetmiştir. michelangelo'yu destekleyen komite üyeleri de kamusal bir alanda sergilenmesini istemiştir. sonrasında palazzo vecchio’nun önüne konulmasına karar verilmiştir.
ikilinin en büyük savaşı ise palazzo vecchio’daki salone dei cinquecento için yapacakları savaş freskleri olmuştur
ilk sipariş 1503 yılında leonardo da vinci'ye verilmiştir. leonardo anghiari savaşı'nı resmedecektir. ancak leonardo duvar çalışmaları konusunda son akşam yemeği'nden edindiği tecrübelerle yeni bir şeyler denemek istemiş ve encaustic benzeri bir teknik (mum ve ısı kullanımı) ile fresklere başlamıştır. ilerleyen süreçte boyaların aktığını ve tam bir kurumanın gerçekleşmediğini gözlemlemiş ve yavaş yavaş çalışmasından uzaklaşmaya başlamıştır. bu sıralarda ise leonardo'nun çalıştığı duvarın karşısına ikinci sipariş 1504 yılında michalengelo'ya verilmiştir. kendisi cascina savaşı'ndan bir sahne üzerinden çalışacaktır. ancak michelangelo freskleri duvara hiç uygulayamamıştır. tam çalışmalarına başlayacağı dönem papa ll. julius, michelangelo'yu roma'ya çağırmış ve kendi mezar anıtı ve ardından sistina şapeli için görevlendirmiştir. duvarda çalışamasa da dev bir kartona taslak olarak çizmiştir. leonardo'nun yaptığı çalışmanın üzerine ise 1560'larda vasari başka bir fresk çalışması yaparak leonardo'nun izlerini kapatmıştır.
kaynak: biyografileriyle ünlü walter isaacson'un leonardo da vinci kitabından ve bruno nardini'nin michelangelo kitabından derlediklerimden oluşmaktadır.