Kullandıkları Yazı Sisteminin Şifresi Hala Çözülemeyen Uygarlık: İnkalar
inkalar, herhangi bir alfabe kullanmayan, kuru dalların etrafına atılan düğümlerle bir nevi yazı sistemi oluşturan bir uygarlık. kullandıkları sistemin şifresi hala çözülememiştir.
ilginç bir dinleri vardır. büyük yaratıcı tanrı virracocha üzerinde insanların yaşadığı yeryüzünü, ölen insanların gittikleri yer altı dünyasını ve tanrıların bulunduğu tanrı katını yaratmıştır. inkalar yeryüzünü koruyup gözeten güneş'e inti , onun eşi olduğunu düşündükleri ay'a da qualla adını vermişlerdir. inka isminin anlamı da zaten güneş'in oğludur.
kentlerinin duvarlarını bile altınla kapladıklarından peru'nun kıyısındaki tumbez kentini keşfeden pizarro'nun ispanya'ya götürdüğü numunelerle kral 5. charles'ı etkilemesi ve peru valisi ünvanıyla fetih iznini alması çok zor olmamıştır. pizarro az sayıda adamıyla peru kıyılarına ikinci kez vardığında inka topraklarında son imparator huayna capac'ın ölmesi ve yerine bir varis belirlememesi nedeniyle iki oğlu arasında yaşanan amansız bir iktidar savaşı hakimdi. atahualpa kardeşi huascar'ı yenilgiye uğratmasıyla inka'nın son imparatoru ünvanını almıştır. pizarro az sayıda askerle savaşmasına rağmen sahip olduğu topçu birliği ve arkebüzler inkaları korkutmuş ve imparator attahualpa'yı kolayca esir almıştı. attahualpa serbest kalmak ve halkını tekrar yönetebilmek için pizarro'ya fidye olarak bir servet önerir pizarro fidyeyi kabul eder ama attahualpa'yı idam ettirir. böylece 100 yıllık inka hanedanının sonu gelmiş olur.
inkaların ortaya çıkışları kadar yok oluşları da esrarengizdir. conquistadorların güney amerika'ya taşıdığı çiçek hastalığına karşı bağışıklık kazanamamaları nedeniyle yok oldukları iddia edilir. ispanyollardan kaçan bir kısım kabile mensubu dağlara kaçarak yaşamlarını günümüze kadar devam ettirebilmişlerdir ve yaklaşık 600 kişi kadardırlar.
inkaların sosyal yaşamına komünal düzen hakimdi. mülkiyetin ortaklığı ve her bireyin ihtiyacı olduğu miktarda kullanması nedeniyle hırsızlık gibi suçlar gelişmemiştir bu nedenle de inka uygarlığında hapishane yoktur.