Kullananların Memnun Kaldığı Fiat 500X'in Artıları ve Eksileri
yıllar önce hanımın aracı değiştirelim diyip aldığımız, ama daha sonra hanıma kullanım tarzı uygun gelmediği (biraz sert ve sportif) için ona başka araç aldıktan sonra fiyatından çok daha fazlasını sunması, sürüş keyfini çok beğenmem ve satmaya kıyamamam sebebi ile hala duran ve arada kullandığımız crossover araç fiat 500x.
sınıfında gözden kaçan bir tercih olduğu için detaylı bir yorum yazacağım.
önce eksilerinden başlayayım
cross plus donanımlı 18" jantlarla gelen versiyon hot-hatch ayarında sert bir süspansiyona sahip. her türlü bozuk yolda, engebede, kasiste pinpon topu gibi zıplıyorsunuz. popstar donanımlı olanlar biraz daha konforlu ama 18" jantlı cross plus'a herhangi bir bozuk yol koşulunda konforlu demek için daha önceki arabanızın at arabası olması lazım.
kaymak asfaltta ne kadar sınıfının üstünde konfor veriyorsa, bozuk yolda da o kadar konforsuzluk veriyor. bunun avantajlı kısmına da sonra değineceğim.
bir diğer eksisi gıcırtı sesleri. deri koltuklardan, kasis ve bozuk yollarda gacır gucur ses geliyor. diğer deri koltuklu araçlardan gelmeyen sesler. sanki koltuk içinde bir şeyler oluyormuş gibi gıcırtılar. yapacak bir şey yok. bu tür sesler sizi rahatsız ediyorsa bu araç sizi ayar eder. önemli not olarak düşelim: trim sesi yok. gelen sesler trim sesi değil. kapı-fitil taraflarından gelen gıcırtı sesleri. ama "yok trim sesi mi, değil mi?" diye polemiğe de gerek yok neticede, bozuk yolda uyuz edici sesler geliyor.
buna ek olarak bunu kimi insan sever kimi insan sevmez ancak kabindeyken bir kutunun içine girmiş hissiyatı veriyor araç. dar olduğu için değil, ön ve arkada yolcular için hacim çok iyi. ama şekil tasarım yapacağız diye yan ve arka camları ufacık tutmuşlar, bu da ince çaplı klostrofobik bir hava veriyor içeriye. arka görüş de biraz limitli.
eksileri bu kadar.
artılarına geçmeden önemli bilgiler vermek gerekirse
araç çok farklı ve çok garip birçok donanım seçeneğiyle geldi, makyajla birlikte bu daha da garipleşti. öncelikle 2015-2016 arası versiyonlarda cross plus donanımı sınıfının çok üstünde esaslı bir donanım, ve bu modellerde araç alınacağında direk olarak aradaki fiyat farkını verip bunun alınmasını tavsiye ederim. bu modellerdeki cross plus'lar elektrikli ısıtmalı ve elektrikli bel destekli deri koltuklar, bi-xenon farlar, 18" jantlar ile geliyor ve bu aracı bambaşka bir görünüme ve sınıfa sokuyor. ek olarak anahtarsız giriş ve çalıştırma, yağmur-far sensörleri, hız sabitleyici, elektrikli katlanır aynalar vsvs birçok donanım da cross plus paketine dahil.
bunun dışında beats müzik sistemi, dinamik güvenlik paketi (şerit takip, kör nokta, çarpışma engelleme asistanı gibi özellikler) gibi ekstra donanımlar ise opsiyonel olarak kimi araçta alınmış, kiminde alınmamış. garip kısım, güvenlik paketli popstar + opening edition donanımlı 500x görebilirsiniz mesela, ama bu paket olmayan cross plus + opening edition da görebilirsiniz. kimi araçta 5" ekran, kimi araçta ise yine opsiyonel olarak navigasyonlu 6,5" inç ekran mevcut.
yılı 2017 yapınca ise cross plus'da tam deri koltuklar ve bi-xenon farlar standart donanımdan çıkıyor. 2020 makyajlı modellerde ve sonrasında ise birçok ekstra donanım da standart olmaktan çıkmış durumda, hatta mood selector gibi aracın keyfini kat kat artıran donanım dahi yeni versiyonlarda yok.
geliştirilmiş multimedya ekranı yeni kasaların maalesef donanımsal anlamda tek artısı. bunun dışında 150hp benzinli yeni model çok güzel bir seçenek, fiyatları da yine sınıfına ve rekabete oranla oldukça uygun durumda.
özetle, tek tek donanım kurcalamak istemeyen donanım meraklıları için en ideal paketler 2015-2016 cross plus'lar. hele ki cross plus + opening edition + dgp + beats müzik sistemi olan bir tane görürseniz bilin ki neredeyse aynı yıl mercedes e serisi donanımında bir araç bulmuşsunuz demektir. zaten bu donanımda 500x çok çok çok az var. ben sadece bir tane gördüm. ancak tabii 2015-2016'ların da yaşı artmaya başladı, dolayısıyla donanımdan vazgeçip 2022 sıfır 1.3 benzinliye de yönelebilirsiniz. tabii bayiide bulunabilirse.
bu arada beats müzik sistemi keyifli olmakla birlikte şart değil. çünkü aracın standart müzik sistemi de gayet iyi. birçok aracın opsiyonel sunduğu müzik sistemleri kadar net ve yüksek ses verebiliyor.
500x'in genel felsefesi bu zaten. hiçbir şeyde ucuza kaçmamışlar. "lan bu da dandik olsun" diye bir şey koymamışlar araca. bir şeyin opsiyonel daha üst versiyonunu almasanız da standart olanları dahi çok çok iyi. aracın marka algısıyla ters düşen en güzel kısmı burası. her şey üst kalite, her şey sınıfının üstü düşünerek dizayn edilmiş.
araç "fiat" önyargısından oldukça uzak şekilde kaliteli malzeme ve işçiliğe sahip. zaten fiat freemont ve 500x bu konuda marka algısına kurban giden iki araç. 500x'te alfa romeo giulietta'dan tanıdık ortak parçalar mevcut. en göze çarpanı ise uconnect radyo/navigasyon ekranı. motorlar zaten lancia, jeep, alfa romeo da dahil birçok markada kullanılan fca motorları. bunun dışında aracın dış tasarımı gibi iç tasarımına da özenildiği çok belli. kullanılan malzemeler, detaylara verilen önem, oldukça kaliteli bir hissiyat sunuyor.
fiat'ta adı "mood selector" olsa da, yine alfa romeo'da kullanılan "dna" sistemi de 500x'te yerini almış. sport modunda turbo dizel bir aracın nasıl bu kadar gecikmesiz gaz tepkileri verebildiğine şaşırtacak kadar da başarılı bir sistem.
şimdi eksileri sayarken konforsuzluğundan bahsedip hot-hatch ayarında konforsuz demiştik. bunun artısı ise aracın yüksekliğinden beklenmeyecek derecede başarılı ve keyifli yol tutuşu. sport modunda direksiyonu bir alfa romeo hassasiyetinde olmasa da sınıfına göre başarılı, önde ve arkada bağımsız macpherson tipi süspansiyon sayesinde kendi sınıfında herhangi bir araçla kıyaslanamayacak kadar iyi tutuyor, ve bu esnada da keyif veriyor. araç suv tarzı bir görüntüye sahip olunca bekliyorsunuz ki yaylansın, yana yatsın. öyle bir şey yok. bildiğin hot-hatch ayarında, yana yatmadan, yaylanmadan yol tutuyor. 170-180 km/s gibi hızlarda rüzgardan etkilenmeyip tedirgin etmeden gitmesi ve yarı sert manevralara izin vermesi gibi güven verici sürüşü bu sınıfı geçtim, kendi üst sınıfındaki suv tipi araçlarda dahi çok nadir rastlanan seviyede iyi.
bu konuda konfor yorumuna katılmasam da yol tutuşla ilgili otopark videosunda da benzer yorumlar mevcut.
manuel vites versiyonlarında kemikli ve net vites geçişleri de bu yol tutuşa keyif olarak ekstra katkıda bulunuyor.
çok fazla suv-crossover araç kullandım. alınabilir fiyatlı olanlar arasında 500x'ten daha üst sınıfta bulunan eski kasa ford kuga (2008-2012 arası) 4x4 dışında (ne hikmetse 2020 sonrası son kasa kuga 10 yıl önceki kasası ile aynı güveni vermiyor) sürüşü bu seviyede net, keyifli ve güven veren başka yerden yüksek araç görmedim.
kendi sınıfında ise platform kardeşi jeep renegade de dahil olmak üzere 500x'in yol tutuşunun yanına yaklaşabilen başka bir araç yok. eğer mini'yi aynı sınıfta sayarsanız o ayrı.
bunlardan bahsetmişken motordan da bahsetmek lazım. 1.6 litre multijet motor üzerinden konuşursak, bu motor kendini ispatlamış ve fca grubunda birçok yerde kullanılan bir motor (örnekler: alfa romeo mito, alfa romeo giulietta, fiat egea, fiat 500l, lancia delta, jeep renegade, jeep compass... liste uzayıp gider). tabii 120hplik bir motordan çok performans beklememek lazım, ama bu araç özelinde sizi sıkıntıya sokmayacağını da belirtmek lazım. herhangi bir hızda, herhangi bir koşulda gaza bastığınızda nazlanmadan hızlanacak yeterlilikte. en güzel kısmı ise, sportif kullanımı kenara koyduğumuz zaman, o kadar güzel bir tork aralığına sahip ki, herhangi bir viteste gaza bastığınızda alıp götürebiliyor. yok rampaya geldim vites düşüreyim, aman efendim burada çekmez gibi dertler yok. bu bakımdan sürüşü oldukça konforlu hale getiriyor, ve yakıt tüketimi ile konfora da katkıda bulunuyor. eklemek lazım ki bu araçta kullanılması gereken yağ 0w30. eğer kaliteli bir markanın (örnek motul) 0w30 yağını kullanmazsanız motorun titreşimli ve gürültülü çalıştığını görebilirsiniz. multijet motorlarda katalog değerinde yağ kullanmanız önemlidir. soğuk havalarda ilk çalıştırmada motor muadillerine oranla gürültülü ve titreşimli. ancak hava sıcakken veya motor ısındıktan sonra "gürültülü" demek pek mümkün değil. yolda giderken gaza basınca dizel olduğunu belli ediyor, ama sabit hızlarda kabine sızan rahatsız edici bir motor gürültüsü yok. kabin içi sessiz ve konforlu. diğer markaların 1.6 lt dizel motorları ne ise bu da o. gelip de mercedes'in yeni 1.6 lt dizellerini örnek verip "bak o ilk çalıştırmada da sessiz" demeyin lütfen, o mercedes.
konfora tekrar değinelim, yol asfalt ve benzeri ise araç yine sınıfının üzerinde bir konfora sahip. 130 km/s hıza kadar kolay kolay rüzgar ve lastik sesi almıyor (iyi bir lastiğiniz varsa), kabinin içi gayet sessiz ve konforlu oluyor. şehiriçi ve şehirlerarası yollarda daha üst sınıfta bir aracın içinde gidiyormuş gibi hissetmeniz normal. ancak 130 km/s üstü için de rüzgar yalıtımı biraz daha iyi olmalıydı diye düşünüyorum. çünkü bu hızdan sonra içeri hissedilir rüzgar sesi almaya başlıyor.
yol arnavut kaldırım taşından falan ise ya da çok bozuk, bol çukurlu engebeli ise kolay gelsin. inip traktöre binin aynı konforu elde edersiniz. bunun sebeplerini ve artı ile eksilerini yukarıda açıkladım zaten. şöyle örnek vereyim, eskiden kullandığım, 270 beygirlik, üstüne de serte ayarlı koni amortisör, eibach yay, kule gergisi olan ve standardı dahi spor amaçlı üretilmiş bir başka aracım engebeli yollarda bundan sadece bir tık daha sertti. bu yeterli özet olur sanırım. araç gerçekten sert.
aracın yakıt tüketimi ise uzun yolda sakin kullanımla 4.5-5 litre civarında seyrederken izmir şehiriçinde trafiğe ve tarzınıza bağlı olarak 5.5 ile 6 lt arasında değişiyor. radar dostu sabit otoban hızlarında ( ibrede 130-135 km/s) net olarak 6 litre tüketimi var. çok yoğun trafiğe girince ise 7 lt'ye yaklaşabiliyor. istanbul'da ne olur bilemem.
araç beklenenden fazla dikkat çekiyor. yani neticede b sınıfı ucuz bir crossover, dikkat çekmemesi lazım. ama gender fluid diyebileceğimiz retromsu tasarımıyla birlikte trafikte kendisini ayırt ediyor. bu konuda son kasa 1.3 sport donanımlısının kırmızısı apayrı bir konumda. çok güzel görünüyor subjektif kanaatimce.
hacme gelince. araç b sınıf crossover olarak sunulmuş ama boyutları rakibi olarak görülen araçların çoğundan daha büyük. bu da aracı boyutsal olarak kendi sınıfıyla bir üst sınıf arasında bir yere konumlandırıyor, ve iç hacmi önde de arkada da diz mesafesinde çok iyi durumda. baş mesafesi ise önde gayet iyiyken arkada uzun boylular için basık tavandan dolayı yeterli olmayabilir. bagajı stepne olan versiyonlarda 250lt olup pek yeterli değilken, stepne yerine lastik tamir kitiyle gelen versiyonlarda 350 lt ve bu rakam bazı kompakt sınıf araçlarla (örnek alfa romeo giulietta), ve kendisinden bir üst segment bazı suv'ler ile (örnek nissan qashqai) nispeten benzer rakamda. stepne ile gelen araçlarda da dilerseniz stepneyi çıkarıp tamir kiti koyarak yine 350 lt hacim elde etmek mümkün. daha iyi olabilir miydi? bence olabilirdi. kendi sınıfında olup da daha fazla bagaj hacmi sunan araçlar da var neticede (örnek peugeot 2008)
özetle
zaten niş bir segmentin daha da niş bir alanına hitap ediyor aslında bu araç. iç hacmi çocuksuz veya tek çocuklu genç çifte yeterken, yerden yüksek ama iyi yol tutan ve sürüş keyfi sunan, yüksek donanımlı ve boyutları çok büyük olmayan bir araç isteyen kitle için tek tercih konumunda.
neden tek tercih? çünkü normalde bu araçla aynı sınıfta görünen opel mokka x, volkswagen t-roc, peugeot 2008, toyota ch-r, suzuki vitara, audi q2, mitsubishi asx, honda hr-v, subaru xv, mazda cx-3 gibi araçlardan bambaşka özelliklere sahip bir araç 500x. artı yönde de, eksi yönde de aralarında dağlar kadar fark var ve hitap ettikleri kitle bambaşka. fiyattan bağımsız olarak konuşuyorum bunu çünkü yazdığım listedeki araçlarda daha ucuzu da var, milyondan fazla para isteneni de var.
şöyle diyeyim. yüzden fazla farklı araç kısa-uzun süreli elimden geçmiş olmasına rağmen ben uzun süreli ve benimsediğim kendi aracım olarak genelde farklı alfa romeo'lar kullandım (sadece son dönemde mercedes'e döndüm). alfa romeo araçlar birçok eksi yönü olmasına rağmen her zaman için sürüş keyfinde rekabetin çok ama çok önünde yer alan araçlar oldular benim açımdan. küçük araçlar (b segment hb/crossover) arasında, alfa romeo dışında bana benzer sürüş keyfini verebilen ilk araç peugeot 106 gti (maalesef halis bir çiyan arabası olarak nam salmıştır kendisi), ikincisi eski kasa smart forfour, üçüncüsü de fiat 500x oldu. dolayısıyla artısını eksisini düşünmeyip aracın içindeyken alacağınız keyif sizin için önemli bir öncelik ise bu aracı çok seveceğinizi düşünüyorum.
hatta şu aracın üstünden fiat logosunu çıkarıp alfa romeo logosu yapıştır, hissiyat olarak hiç sırıtmaz. gerek tasarım gerek sürüş özellikleri gerekse de negatif yönleri olarak sınıfındaki araçlardan alfa romeo usulü ayrılıyor çünkü araba. alfa romeo b crossover yaratsa zaten aynen böyle 500x gibi bir araç yapardı diye düşünüyorum.
sürüş keyfi bir tık altta olsa da genel olarak alternatif olacak araç olarak platform kardeşi jeep renegade'i görüyorum, ancak donanımını 500x seviyesinde istediğinizde sıfır olarak alternatifiniz yok gibi, ikinci elde de çok çok nadir ve zor bulunuyorlar. bulduğunuz takdirde ise bence gayet güzel ve kimi insanın 500x'den daha çok beğenme ihtimali de olan bir araç diye düşünüyorum. genel olarak çok fazla ortak noktaları olsa da, tarz ve hissiyat olarak farklı konumdalar. ikisini de kullanıp öyle karar verin derim. renegade fiyatları sıfırda 500x ile donanıma göre ciddi bir fark göstermezken, ikinci elde marka algısından dolayı muadil donanımdaki 500x ve renegade arasında renegade %10-15 arası daha pahalı oluyor genelde.
ben bugün 500x'i yenileyeyim diyecek olsam yine gidip sıfırını değerlendirmeye alırım, çünkü alırken beklemediğim şekilde kullanınca çok hoşuma gitti araç.
türkiye'deki marka önyargısından dolayı başta da söylediğim üzere gözden kaçan bir model olsa da avrupa'da çıktığı günden bu yana çok sevilmiş ve ciddi satış rakamlarına ulaşmıştır.
işin özeti, bugünkü piyasada gerek sıfır gerek ikinci el olarak kendi fiyat bandında alınabilecek en mantıklı araçlardan birisi olduğunu düşünüyorum. hanıma diye aldığımız sonra da o kullanmamasına rağmen satmadığımız araba hakkında benim bu kadar uzun uzun yazmamdan belli olsa gerek zaten.