EKONOMİ 10 Mayıs 2022
81,5b OKUNMA     438 PAYLAŞIM

Kripto Para Piyasasını Yerle Bir Eden Terra Luna Olayının Anlaşılır Bir İzahı

Dün gece kripto para piyasasında bu zamana kadarki en enteresan gecelerden biriydi. Başrolde ise Terra Luna vardı.


ust-luna yapısının ve $ust'nin 1$ eşitliğinin ayakta kalması için kesin surette 2 şey gerekir

1. yeni yatırımcı
2. içerideki yatırımcıların luna ekosistemi dışına çıkmaması.

bunun için yatırımcılara, ekosistem içerisindeki fırsatların dışarıdaki fırsatlardan daha iyi olduğuna ikna edebileceğin bir stake programı sunman gerekir. $anc protokolün misyonu da buydu. peki ne oldu?

$anc protokolündeki anormal faiz oranlarına rağmen geçtiğimiz ay değişen market yapısında bile $anc değer artışı görmedi. piyasada bütün coinler son diplerinden %45-50 oranında yükselirken $anc'deki yükseliş sadece %15 civarlarındaydı.


buna sebep olan iki şey oldu

1. bu sistem bu faiz oranlarıyla kimseye sürdürülebilir gelmiyordu.

2. $anc planlanmış supply takvimine göre agresif bir şekilde dolaşıma coin sokuyor ve kilidi çözülen yatırımcılar dönen piyasada hantal kalan $anc'den piyasadaki diğer fırsatlara doğru koşuyordu. yani $anc ona yüklenen misyonu yerine getiremiyordu. 


bu durum ust'nin stabilitesini korumasını sürdürülebilir olmaktan çıkartıyordu. çünkü $anc'nin kendi içindeki faiz algoritmalarına göre ise, yatırımcı miktarı arttıkça faiz yüzdesi azalıyor, yatırımcı sayısı azaldıkça da faiz oranı yükseliyordu. yani daha az yatırımcıya daha yüksek faiz ödenmek zorunda kalınıyordu. bu algoritmanın altındaki mantık; yüksek faizi gören yatırımcının $anc'ye gelmesi, $anc'ye yatırımcı geldikçe de, $ust faizinin düşmesi ilkesine dayanıyordu. şayet $anc'ye yatırımcı gelseydi, ust eşitliğini korumak daha kolay olacaktı. ancak $ust olarak ödenen faizleri karşılamak için $ust dağıtıldıkça satış baskısından oluşan değer kaybını önleyip $ust'lerin $1'a eşitliğini korumak için ise $luna mintleyip $ust yakmak yani likidite bulmak gerekiyordu.

luna mintlemek demek, $luna'nın değerini düşürmek demek. $luna'nın değerini koruyan şey ise, $ust'nin 1$ üzerine çıktığında bu kez, $luna'ların yakılarak $ust'lerin mintlenmesiydi yani hali hazırdaki algoritmamız bu. 

peki hem $ust'nin hem $luna'nın değeri aynı anda düşerse ne olacaktı? 

bu durumda luna koruma vakfı devreye girecek ve bu senaryoda kullanmak üzere ellerinde bulundurdukları btc kaynağını kullanarak luna ekosistemini fonlayacaktı. bu iş için ayrılan bütçe 1.2 milyar dolarlık btc idi. . peki aynı anda eş zamanlı olarak $btc'de düşerse ne olacaktı? ekosistem death spirale yani ölüm döngüsüne kapılacaktı.

aslında yaşadığımız şey tam olarak bu.

peki şimdi kafanızda iki soru var. $luna'da tarihi bir alım fırsatı mı var?

1. $luna'nın fiyatının yükselmesi için $ust'nin 1$ olması gerekirdi. çünkü 1$'a sabitlemek için $luna mintlenmek zorunda. ancak $ust şu an 1$ değil, bu da vakfın $luna basmak zorunda olduğu anlamına geliyor. luna basılması demek de $luna'daki düşüşün devam etmek zorunda olduğu anlamına gelir.

2. $ust 1$ olmazsa ne olur? muhtemelen luna çok büyük mahkeme tehditleriyle ve bir dizi soruşturmayla karşı karşıya kalır, ki zaten bununla her halükarda karşılaşmaları bana kalırsa çok olası.

peki $luna bu spiralden nasıl çıkar? 

ellerindeki 1.2 milyar$'lık bitcoin hala duruyorsa #btc bir an önce pump yemeli. stoklarındaki mal değerini kaybetmeye devam ederse bu girdap sona ermez. şu an zamana karşı gergin bir bekleyiş içerisindeki oldukları kesin.

ayrıca yazının başında belirttiğim gibi; luna-ust ekosisteminin ayakta kalması için yatırımcıların ekosistemin içerisine girmesi ve çıkmaması gerekir. bu da pazardaki diğer market makerlarin luna'yı devirmek için ellerinden geleni yapmak isteyecekleri anlamına geliyor elbette. aslında bu uzun süredir bir problemdi çünkü luna defi pazarını fena halde domine etmeye başlamıştı. bu tekelleşme de doğal olarak diğer defi projelerinin sonunu hazırlıyordu ve elbette $luna'nın parçalanması demek oradan çıkacak paranın diğer projelere girmesi demek, herkes aynı pastayı yemek istiyor.