27 haziran 1953'te birleşmiş milletler komutanlığı (unc) ve kuzey kore komünist güçleri, kore'de üç yıldır devam eden çatışmalara son veren bir ateşkes imzaladı.

tüm savaş esirlerinin toptan değişimini zorunlu kılan 1947 cenevre sözleşmesi'nin aksine, 47.000 çinli ve kuzey koreli savaş esiri ülkelerine geri dönmek istemediler. eylül ayında 23 amerikalı savaş esirinin de ülkelerine geri gönderilmeyi reddetmesi; gazeteciler, politikacılar, askeri yetkililer, psikiyatristler ve bizzat askerler arasında bir tartışmaya yol açtı. 

amerikalı askerler 90 gün panmujom'daki tarafsız bölgede tutuldular. abd'li yetkililerin ricaları ve ailelerinden gelen mektuplara yanıt olarak yalnızca ikisi fikrini değiştirdi. o dönemde yaygın olarak kabul edilen sebep, tutukluyken beyinlerinin yıkanmış olmasıydı. time ve newsweek, beyinlerinin neden yıkanabildiğini açıklamak için makaleler yayınladı. ülkesine geri dönmeyen 21 kişiden 3'ünün siyahi olması, ülke çapındaki tartışmalarda önemli bir rol oynadı. 

90 gün boyunca 23 abd askerinin tamamı tarafsız bölgede tutuldu. gruptan ayrılan 2 kişi firar ve işbirliği nedeniyle askeri mahkemede yargılandı; birine 20 yıl hapis cezası verildi, diğer 10 asker ise terhis edildi ve çin'e seyahat ettiler. çin'e vardıklarında askerler çalışmak üzere bir çiftliğe gönderildi. 1,5 yıl içinde üçü kaçarak pekin'deki ingiliz büyükelçiliğine sığındı. 1958'e gelindiğinde 7 asker daha çin'den ayrılmıştı. 1966'ya gelindiğinde çin'de yalnızca iki kişi kaldı. 

21 askerden biri 1965'te abd'ye döndü. üç siyahi askerden biri (1966'da abd'ye dönen), 1953'te çin'e gitmesinin sebebinin abd'deki ayrımcılık olduğunu açıkladı. 

kaynak

Kore Savaşı'nda Türk Birliğine Sığınan Amerikalı Askerin Şaşkınlıkla Anlattığı Anısı