Klasik Müzik Hakkında Doğru Sanılan 9 Kusurlu Hareket
1. bach, mozar,t beethoven, ha bi de 4 mevsim..
hacı dur. kusurlu hareket. yanlış yolda olduğun belli. klasik müzik bunlardan ibaret değil.
buyur, beethoven senfonileri veya 4 mevsim kadar önemli bir başka eser:
2. klasik müzik insana huzur verdiği için dinlenir?
eksik olduğundan mütevellit faul. klasik müzik pek çok duygu gibi huzuru da içinde barındırır. özellikle dini müzikte bu halet-i ruhiyenin yakalanması için yüzyıllar boyu ciddi bir çaba sarf edilmiştir. ancak bugün dinlediğimiz konser müziği külliyatı, tüm ruh hallerini bütünüyle kapsar. 19.yüzyıl senfonilerine kabaca bakarsak huzurdan çok huzursuzluğu, bestecinin iç çalkantılarını ifade eden eser sayısı ezici derecede fazladır.
klasik müzik severler bu müziği huzur bulmak kadar, böbrekleri boğum boğum eden bir heyecan ve stres düzeyine ulaşmak için de dinlerler. (bkz: madde1)
3. klasik müzik, rock gibi, jazz gibi bir müzik türüdür.
direkt kırmızı kart. klasik müzik bir tür değildir. coğrafyalar ve türler üstü bir müziktir. ta eski yunandan günümüze uzanan, sürekli değişen devasa bir kültürdür. tabi böyle yazınca bana bile edebiyat yapıyormuşum gibi geliyor. ancak şunu diyebilirim. 18. yy ve 19. yy klasik müziğinin farkı (vivaldi-çaykovski) bugünkü herhangi iki tür müzik arasındaki (metallica-ibrahim tatlıses) mesafeden fazladır. çünkü sosyal devrimlerin etkisiyle müziğe bakışın kökünden değiştiği bir süreç yaşanmıştır. bugünkü müzikler tınısal olarak ne derece farklı olursa olsunlar benzer bir müzik algısı içerisinde bestelenmekte..
4- moonlight sonatını mozart, ay ışığına bakarak bestelemiştir?
çift dalış, sarı kart. napster zamanında "mozart-moonlight sonata.mp3" dosyasını internete yayan kimse allah cezasını verecek.. moonlight yani ayışığı sonatını beethoven bestelemiştir. ismini de o değil, eserin etkileyici duruluğunu ayışığına benzeten bir yazar sonradan vermiştir. esere beethoven'in verdiği isim "quasi una fantasia" idi. ünlü ilk bölümünün yazılmış en güzel aşk pasajlarından biri olduğu herkesçe kabul edilse de beethoven'in bu bölümde, o efsane triolelerle "ölüm"ü anlatmış olması da muhtemel. herşey ilk göründüğü gibi değildir.
5. bach müziği eşittir matematiktir?
endirekt serbest vuruş. ah bu beni en derinden yaralayan cümle. bach müziğine matematik demek, hünkar beğendi'ye "patlıcan'dan ibaret" demektir. maradona'ya "topçu", grace kelly'e "güzel kadın" deyip geçmektir. en nihayetinde bugün insan'ı "proteinden müteşekkil bir canlı" olarak tanımlarsak neler eksik kalıyorsa bach müziğini matematikle açıkladığımızda aynı şeyler eksik kalıyor.
bach müziğinin matematiksel olarak algınlanmasının nedeni; son derece komplike formatı ve yaklanan denge hissiyatıdır. açıkçası müzik tarihinde bach'ın özellikle bestelediği füglerdeki biçimsel karmaşa ve hakimiyete yaklaşabilmiş ve onun ulaştığı dengeye ulaşabilmiş başka bir besteci yoktur. ancak bach bu dengeye ölümü, hüznü, neşeyi, coşkuyu, heyecanı, azimi, sebatı ve hatta flörtü anlatarak ulaşmıştır. kantat ve pasyonlarının etkileyiciliği olağanüstü hikaye anlatabilme yeteneğinden ileri gelir. salt matematiksel hakimiyet, müziğin doğasına terstir. bach da bunu en iyi anlamış bestecilerin başında geliyor.
mükemmel bir strüktür üzerine inşa ettiği çoşkuyla bunu örneklendirelim:
6. klasik müzik bestecileri ölüdür.
serbest vuruş. tekrarlanırsa ihtar. çoğunlukla doğru olsa da istisnalar mevcut ve kaideyi bozuyorlar. klasik müzik tanımlanmasında zorluk yaşan bir müzik. tüm türlerin iç içe geçtiği çağımızda sınırları çizilebilir olmasa da günümüzdeki pek çok deneysel, film ve konser müziği bestecisi 19 ve 20.yy klasik müzik geleneğinin devamı kabul edilebilir. klasik müzik ölmüş bitmiş, kontağı kapatıp jübilesini yapmış değildir.
kendileri ölmeden iki çok ünlü örnek verelim (bkz: arvo part) (bkz: philip glass)
7. orkestra şefi seyirciye mabadını dönüp sopa sallayan, ne iş yaptığı belli olmayan biridir.
avantaja bırakılabilir çünkü üzülerek söylüyorum ki bugünkü pek çok şef için geçerli olan bir laf. ancak bazı şefler vardır ki o çok bilindik eserlerde bile kendi dünyalarını yaratıp bizi oraya davet ederler. bir kültür oluştururlar. konserde çalınan eserler defalarca prova edilmiş, en ufak noktasına kadar şefin yaklaşımıyla yıkanmıştır. bu konuda yazmak, konuşmak boş. eğer aynı senfoniyi (bkz: wilhelm furtwangler) (bkz: arturo toscanini) (bkz: leopold stokowski) (bkz: herbert von karajan) gibi şeflerden dinlersek farkı görebilmek için uzman olmaya gerek olmadığını da anlarız.
8. dinlemek için entel ve dahi zontel olmak gereklidir.
penaltı, ancak hakemin kararı esas. ahkamlar iyice zorlamaya başladı, tartışmalı pozisyonlar bunlar. bu da kısmen geçerli bir önerme. müzikten etkilenmek için bilgi sahibi olmak gibi bir ön şart kesinlikle olmasa da dönemine ilişkin bilgi, müziği ve bestecinin ne anlattığını anlayabilmeyi kolaylaştırmakta. örneğin beethoven müziğinden etkilenen bir insan, aynı eserleri bir de fransız devrimi ve yaşam hikayesini okuyup dinlediğinde, adamın ne yapmaya çalıştığını daha bütüncül olarak anlayacak ve müzikten sağladığı keyifin orgazmik noktaları daha tazyikli olacaktır. yine de konsere gitmek zorunda hissettiği için, artistlik olsun diye giden kokonalara laflar hazırlamadım değil..
9. klasik müzik konserde dinlenir. özellikle aya irini'de, çünkü akustiği şahane.
direkt kırmızı artı 5 maç ceza. milletin aya irini sevdası yüzünden gözümün önünde çaldığı halde duyamadığım devasa virtüözler şu hayatımın en sinir bozucu anlarını yaşattılar. #18590115
ayrıca öksürmenin dahi yasak zannedildiği konserler gerçekten izleyiciye yaşattığı stres düzeyiyle alınan zevki mahvedebilmekteler. ilk maddedeki bahar ayini'nin 1913'deki ilk seslendirilişinde dinleyicilerin kavgaya tutuştukları ve birinin konser salonunu yakmaya kalkıştığını okuyunca bu günkü geberik dinleyicinin bu müziği en sıkıcı hale getiren etken olduğuna inanmaktayım.