SİYASET 18 Eylül 2020
20,4b OKUNMA     505 PAYLAŞIM

Kendi İncil'ini Yazan ABD Başkanı: Thomas Jefferson

1801-1809 yılları arasında Amerika Birleşik Devletleri'nin başkanlığını yapan, aynı zamanda Amerikan Bağımsızlık Bildirgesi'nin de yazarı olan Thomas Jefferson, ABD tarihinin en zeki başkanlarından biri olarak kabul ediliyor.

tutarsızlıkları olmasına rağmen birey-devlet, birey-din meselelerine fazlasıyla kafa yormuştur 3. abd başkanı thomas jefferson. din eğitiminden bağımsız olan virginia üniversitesi'ni kurmuştur. dini inancın, birey ile tanrısı arasındaki bir ilişkiden fazlası olmadığına inanmış ve kendi incil'ini yazmıştır.

insanların neye inanması ve neye inanmaması gerektiğini dikte ettiren organize din fikrine itiraz etmiş, inancın çok kişisel bir şey olduğuna inanmıştır. aslında, kiliseyi ve devleti ayırma fikri anayasa'dan değil, bunun yerine jefferson'un danbury baptist derneği'nin connecticut komitesi'ne yazdığı bir mektuptan gelmektedir. dinin bireyci doğası hakkındaki fikirleri her zaman önemsemiştir.

incil'lerde isa ile ilgili olan kısımlara oldukça şüpheyle yaklaşmış, isa'nın öyküsünü kağıda aktaranların vasıfsız ve cahil olduklarını ileri sürmüştür. ayrıca incil'den kaynaklanan sözlü dini geleneğin kusurlu olduğunu da savunmuştur. büyük yanlış anlamalar ve yanlış yorumlama olasılığı incil'i onun gözünde güvenilmez bir kaynak yapmıştır. jefferson, evanjelistlerin isa'nın tanrı'nın oğlu olduğuna dair yanlış fikirlerine bir kılıf oluşturmak amacıyla isa ile ilişkili mucizeleri uydurduklarını düşünmüştür.


şüpheciliğine rağmen yine de isa'ya hayranlık duymuştur. mucizeler ve saçma olduğunu düşündüğü diğer fanteziler bir yana, jefferson, isa'nın incelemeye değer olduğunu ya da daha doğrusu felsefesinin incelenmeye değer olduğunu düşünmüştür. mucizelerin geçerliliğine güvenmese de, isa'nın sözlerinin yarattığı aydınlanmayı reddetmemiştir. hatta onu en saygın klasik yunan filozoflarının arasına yerleştirmiştir. bundan da öte, isa'nın ahlak sisteminin aslında diğer antik filozoflardan "daha mükemmel" olduğunu dile getirmiştir. buradan anlaşılacağı üzere isa'yı bir peygamber değil daha çok bir filozof olarak görmüştür.

isa'nın bazı öğretilerine olan saygısı ve bu öğretilerin incil yazarları tarafından nasıl kaydedildiğini küçümsemesi göz önüne alındığında, jefferson'un kutsal yazıları gerçekten kendi fikirleriyle örtüşen şeylere indirgemek için nasıl can attığı açıktır. 1816 kışında (her ne kadar bu yılın yazı da kış olarak geçmiş olsa da) kendi incil'ini yazmaya başlayarak bunun temelini de atmıştır.

jefferson incil'inden kes-yapıştır işi olarak bahsedilir. kelimenin tam anlamıyla budur. jefferson aslında incil'in birkaç nüshasından sevdiği ayetleri çıkarmış ve boş bir kitaba yapıştırmıştır. yani incil'i gerçekten yeniden yazmamış ama onu yeniden yapılandırmış ve kitabına bir de içindekiler kısmı eklemiştir. inzivaya çekildikten sonra incil'i üzerinde biraz daha detaylı çalışmıştır. başlangıçta kullandığı ingilizce çeviriye ek olarak, karşılık gelen incil ayetlerini üç farklı dilde (yunanca, latince ve fransızca) olarak eklemiştir. incil'inin son versiyonunda her sayfa iki sütundan oluşmuştur. yunancayı ilk sütuna, karşılık gelen latinceyi de sağ sütuna koymuştur. sağ yapraktaki sütunlara da fransızca ve ingilizce versiyonlarını yerleştirmiştir.


toplamda, 990 ayeti kes-yapıştır yapmış, bunları da esas olarak matta ve luka incillerinden seçmiştir. bunlar da genellikle okumaya değer ve doğa üstü görünmeyen kısımlardır. jefferson incilinde mucizelere yer vermemiştir. bunlar; isa'nın suyu şaraba çevirmesi, hastaları iyileştirmesi, lazarus'un ölümden dirilmesi gibi şeylerdir. çoğu insanın en önemli mucize olarak gördüğü şeyden, bakirenin doğumu ve diriliş'ten hiç bahsetmemiştir. son akşam yemeğini kısmen tasvir etmiştir. bu mucizeleri ve olayları, isa'nın aslında tanrı'nın oğlu olduğuna dair inancı güçlendirdiği için özellikle görmezden gelmiştir. incil yazarlarının aksine jefferson, isa'nın kutsallığına inanmamış, isa'nın ilahiliğine olan inancın artırılması için evanjelistlerce uydurulduğuna inanmıştır. isa'nın mucizelerine değil de sözlerine odaklanması, bakirenin doğumu ve diriliş'in göz ardı edilmesi, isa'nın ilahi etkisini almış götürmüştür. geriye kalan şeyler iyi bir filozofun sözlerinin yarattığı etki kadar olmuştur. jefferson'un hiç şüphesiz amaçladığı etki de zaten budur. hazırladığı incil'i yayınlamamış sadece kendisine özel yazdığını iddia etmiştir. aslında zamanının biraz ötesinde bulduğu için gizli tutmuştur.