İLİŞKİLER 20 Mart 2017
485b OKUNMA     1662 PAYLAŞIM

Kadın Yerine Bayan Kelimesinin Kullanılmasından Neden Rahatsız Olunuyor?

Son yıllarda sosyal medyanın da hayatımızın iyice içine girmesiyle ''bayan değil, kadın'' sözünü pek bir görür olduk. Peki ya neden diye hiç düşündük mü? Düşünmediyseniz de öğrenmekte fayda var çünkü bu cümle öyle basit bir kelimelere takılma mevzusu değil.
iStock.com


kadın kadındır, erkek de erkek.

bir kadına kibarca hitap etmek istiyorsanız hanımefendi dersiniz. bir erkeğe kibarca hitap etmek istiyorsanız beyefendi dersiniz.

ama işin özüne bakarsak bayan kelimesinden rahatsız olunmasının altında yatan temel faktör anadolu çomarlarının bu bayan kelimesini sürekli söylemesidir.


bence kadınlar bu çomarların bu lafı sürekli söyleyip sanki kadınlara saygı duyuyormuş gibi görünen iki yüzlülüğünden o kadar rahatsızlar ki bunun söylenmesini istemiyorlar.

realist olalım.

"bağyan bakar mısınız?" demek mi şık duruyor yoksa "hanımefendi bakar mısınız?" demek mi?

eski dilimiz müthiş bir şey. bay'dan bayan türetmiyor; hanım'a efendi ekliyor.


tabii 300 kelime ile konuştuğumuz için ve bunun yarısı amq, amk, öpt, kib, bye filan olduğu için henüz güzel detayları çözemiyoruz.

zamanla olur bence.

bir erkeğe "bay" denildiğinde bu anlatım bozukluğu beni ne kadar rahatsız ediyorsa, bir kadına "bayan" denildiğinde de o kadar rahatsız oluyorum.

hitap kelimesi olarak biraz banal olsa da sorun yok, isteyen bayan bakar mısınız diyebilir.
ancak erkekten erkek diye bahsedilen yerde kadın yerine bayan kullanımı hıyarlıktır..

okulda 15 erkek 10 kadın öğretmen var.
okulda 15 erkek 10 bayan öğretmen var.

erkekler voleybol ligi /kadınlar voleybol ligi
erkekler voleybol ligi /bayanlar voleybol ligi

burada erkek yerine bay kullanılmıyor, ancak kadın kelimesi sanki ayıp kötü bir şeymiş gibi güya daha nazik saygılı bayan kelimesi ile değiştiriliyor, burada büyük bir mallık var. kadın olmayı hakir görme var.. kadın kız ayrımıyla kafayı kırmış olma var, var anam var..

hayatınızda bay sözcüğünü kaç kez kullandınız ? bay'ı kullanmıyorsan, bayanı da kullanmayacaksın.

tekrar söyleyelim, kadın demekten utanan toplum yüzünden. biliyorsunuz bizim gibi çomar toplumlarda kadın-kız ayrımı, bekaret takıntısından geliniyor. kadın ve erkek sözcüğünün kullanılması gereken cümlelerde erkek sözcüğünü kullananlar, kadın sözcüğünü kullanmaktan çekiniyor. çünkü kadın derse bakire değildir, öcüdür.


nezaket manasında kulllanacaksanız da hanımefendi demek niye zorunuza gidiyor ? beyefendi derken sorun yok da hanımefendi diyince kadınlara saygı gösterince bir yerinize bir şey mi batıyor?

beyefendi'nin karşılığı ne zamandır bağğğyaaan ?

bay olmayan olarak çağrılmak istemiyoruz arkadaşım. bu kadar net.

mesele ne kelime kökenidir ne de siyasi imaj kaygısı. mesele bayan kelimesini 'kadın' kelimesini kullanmaktan çekindiğimiz zaman kullanmamızdır. çünkü kadın kelimesi cinsiyet belirtir ve biz alenen cinsiyet belirtmeyi ayıp saydığımız için kadınlar tuvaleti yerine bayanlar tuvaleti diyerek aklımızca bunu kibarlaştırırız. oysa özünde yalnızca manasız bir çekince vardır.


ya da bambaşka bir örnekten yola çıkarsak bunu kadın/kız ayrımına girmekten çekindiğimiz zaman kurtarıcı bir hitap olarak kullanmamızı ele alabiliriz. oysa kimsenin kadınlığı kızlığı kimsenin haddine değildir. biz bir kelimeyi cinsel çağrışım yaptığı için kullanmaktan çekindikçe kafamızda yarattığımız bacak arası namusu algısına bir tuğla daha koyuyoruz.


tüm bunların yanında bu demek değildir ki 'bayan' kelimesi tarihten silinmelidir. esasen güzel bir saygı hitabıdır ve siz bunu 'kadın' kelimesini kullanmaktan çekindiğinizde ya da 'kadın' kelimesi cinsel bir çağrışım yapıyor diye düşünüp kullanmadığınızda değil, gerektiğinde, yerinde kullanırsanız hiçbir sorun yaşamazsınız.