daha önceden papa het ile ilgili ses analizi yapmıştım. bunun yanında sanılanın aksine psikopat bir ritim gitarist olduğunu söylemiştim ve uzun zaman sonra karşıma bir video çıktı. videoda aynı konserden kısa kesitler var. sırasıyla creeping death, battery ve master of puppets şarkıları var.

alın size ritim gitar tanrısı

karşınızda iddiamı yenilemek istiyorum: kendisi metal dünyasının en iyi ritim gitaristidir

rock dünyasında da malcolm young gibilerle kapışır. şimdi yapılan mevzuya geçelim.

james hetfield videoda her zamanki gibi downpicking (downstroke) stiliyle çalıyor. "downpicking nedir lan?" diyecek arkadaşlar için çok kısa izah edelim. iki tane meşhur çalış stili vardır: biri alternate picking, öbürü ise down picking'dir. alternate picking klasik bir şekilde penayı, tele sırasıyla aşağı/yukarı vurarak çalmaktır. downpicking ise penayı sadece aşağı yönlü vuruş yaparak çalma stiline denir. downpicking genel olarak şarkıların ritim kısımlarında metalciler tarafından kullanılır. bunun sebebi ise çalınan riff'deki keskinliği ve sertliği artırmaktır. tele aşağı yönlü abandığınız için yüksek volüme yaratabilir. bu sebeple palm mute tekniğiyle kullanılması önemlidir. iş bu sebeple master of puppets şarkısını alternate tekniğiyle çaldığınızda afedersiniz yarr*k gibi oluyor ancak downpicking ile çaldığınızda keskinliği ve sertliği yakalayabiliyorsunuz. tabii mop şarkısını downpicking ile çaldığınızda bu sefer de bileğiniz yamuluyor. sonuç itibariyle şarkı ortalama da 220 bpm. (yanlış hatırlıyor olabilirim. belki 190-200 de olabilir.)

neyse bunlar teknik detaylar deyip devam edelim yolumuza

sosyal medyada öyle avanaklar vardı ki vakti zamanında james hetfield'ın gitar çaldığına bile inanmıyorlardı. bakın kötü çalıyor falan demedim. aksine adamın gitar çalmadığını, arkada başka birinin james yerine gitar çaldığını iddia ediyorlardı ve buna inanan da ciddi bir kitle vardı. biz diyoruz ki adam tarihin en iyi ritim gitaristlerinden biri. bizim yerli internettekiler diyor ki "hehe gitar çalamıyor." peki neden böyle bir şey iddia ediyorlar? sebebi belli. bilgisizlik ve mevzuyu anlamamakla alakalı.

bakın james hetfield gitar tekniği olarak aşmış biri değil. zaten 1980'lerden fırlayarak günümüze gelen çoğu gitarist aşmış bir tekniğe sahip değil. yani mustaine falan demeyin kalbinizi kırarım. çoğu 18-19 yaşında youtube ergen yetmesi mustaine'in 30-40 kat daha teknik versiyonu haline geldi. bu sebeple 80'lerden fırlayan james'in "teknik yok abi bir kere" lafınızı yediririm size. james dediğiniz adam hasbelkader power chord basar. dünyanın en basit minör, majör gamlarıyla, akorlarıyla arpej besteler üretir. (ancak hakkını yemeyelim. değişik kombinasyonları vardır ve müziğe cuk diye oturur. bazen her boku bilmek iyi değildir. özellikle beste yaparken bu durum geçerli. bir de arpej yürüyüşlerinde bol bol country esintisi vardır.) eh işte hammer on, pull off vs. bitti. ha bir de devamlı downpicking ve palm mute kullanır. alın size james hetfield teknikleri.

ancak şunu unutmayın james hetfield solo değil, ritim gitaristtir

adamın işi şarkının ana yapısını oluşturan riffleri çalmaktır ve evet kendisi bu alanda en iyilerden biridir. bir kere şunu bilmek lazım. downpicking tekniğini james hetfield bulmadı. öncelerden de bayağı bir kullanılıyordu ama thrash metal müziğine bu tekniği en iyi uyduran adam kendisi oldu. bunun üstüne hayvani beste yapma kabiliyeti de etkilenince hala etkisi devam eden hala ilham alınmaya devam eden bir gitarist haline geldi. metal camiasında enstrümanı gerçekten bilip de james hetfield hakkında daha "kötü çalıyor abi" diyene rast gelmedim ben. aksine adam en iyi ritim gitaristler listesinin hep tepelerinde yer alıyor. bütün metal camiası james hetfield denince şöyle bir önünü ilikliyor. kan davalısı dave mustaine bile konu james olunca "tarihin en iyilerinden birisi" demeyi ihmal etmiyor.

bu arada arkadaşlar james hetfield hakkında 'teknik bir gitarist' değil dedik ama "hehe çalması bebek işi" demedik. afedersiniz ama bu tarzda james gibi bok çalarsınız. kolay değil, bilakis aşırı zordur. yani size şöyle örneklendireyim: belli bir seviyeye geldikten sonra 1-1.5 ay dişinizi sıkıp hayvan gibi çalışırsanız sweep tekniğini icra edebilirsiniz (tabii sonrasında gideceğiniz yer sonsuz bir derya olduğu için burada duruyorum.) ama james hetfield tarzında çalmak için 1-1.5 ay yetmeyebilir. hatta belki 10-15 sene dahi yetmeyebilir. hele ki "babacım kafamıza göre çalıyoruz. blues, rock, heavy, thrash, power, death metal falan ayırt etmiyoruz" kafasındaysanız zaten mümkün değil. james tarzında çalmak istiyorsanız kendinizi thrash metal'e tamamen vermek zorundasınız. özellikle metallica kısmına bayağı bir abanmanız gerekiyor.

buna rağmen hala doğru düzgün çalamayanlar var, neden?

tamam madde madde gidelim.

1. çok hızlı. adam gallop (tarama) yapar gibi downpicking yapıyor.

2. aşırı temiz çalıyor. üstteki videoyu izleyin ne demeye çalıştığımı anlayacaksınız. o kadar hızın içerisinde tek bir çalma hatası yok.

3. şarkılar çok uzun. aşırı el, bilek, kol kondisyonunuzun olması lazım. bir iki şarkıya bakalım mesela:

- creeping death: 6 dakika 35 saniye

- master of puppets: 8 dakika 35 saniye

- blackened: 6 dakika 42 saniye

yani bu kadar uzun şarkıları, aşırı hızlı downpicking tekniğiyle ortalama 6 buçuk, 7 dakika çaldığınızı düşünün. çoğu gitarist otuzuncu saniyede pili tükeniyor ve şarkının bitmesine daha 7 dakika falan var. e onu bırakın adam bu tarzla 3.5 - 4 saat konser veriyor. hem çalıp hem de söylüyor bir de. yuh anasını satayım.

4. aslında ikinci bir bateri görevi de görüyor. lars tamamen mesela james'in şarkı yürüyüşlerine göre arkaya bateri ritmi döşer. e devamlı downpicking gittiğiniz ve sürekli çaldığınız için şarkının bir nevi metronomu oluyorsunuz. aynı bateri gibi düşünün. siz ritim kaçırırsanız bütün grup düşüyor. bu hızda, bu süreklilikle, bu kadar temiz çalmak çok zor.

mesela adamın ritim gitaristliğiyle ilgili size başka bir uç örnek vereyim. (görüntü kalitesi ütü seviyesi ama idare edin. video çok eski.)

machine head ft james hetfield - aesthetics of hate

bu videoda bizi şöyle bir ruh hastalığı karşılıyor. bütün machine head grubu parçayı alternate picking ile çalarken james hetfield downpicking ile çalıyor ve parça downpicking tekniğiyle çalmak için aşırı hızlı ve zor. herif terlemiyor lan bile. bildiğin eğleniyor, şebeklikler yapıyor, yalandan iki üç headbang vs. yapıyor. bu arada alt taraf bildiğin makineli tüfek gibi işliyor.

neyse yazıyı daha da uzatırdım... sözün özü şudur: james hetfield'ın gitaristliğine laf ederseniz, çarpılırsınız.

Metallica'nın Efsane Vokalisti James Hetfield'in Ses İncelemesi