İnsanoğlu Dışındaki En Zeki Hayvan Hangisidir?
en zeki hayvan hangisi? yoksa memeli mi demeliyiz?
açıkça söylemek gerekirse, insanlar dünyadaki en zeki hayvanlardır - en azından insan standartlarına göre. zeka göstergeleri olarak belirlediğimiz tüm görevlerde ustayız ve zekamızı bir tür olarak yaşam kalitemizi artırmaktan ve büyük toplumlar inşa etmekten ay'a insan göndermek gibi bilimsel ilerlemeler elde etmeye kadar her şeyi yapmak için kullandık.
peki ya diğer milyonlarca hayvan türü? onları nasıl değerlendiriyoruz? hayvanların zekasını ölçmek zor olabilir çünkü yeni şeyler öğrenme yeteneği, bulmaca çözme becerisi, alet kullanımı ve öz farkındalık gibi pek çok gösterge vardır. en zeki hayvanları belirlemek tartışmalara ve bazı sürprizlere yol açabilir.
ahtapotu düşünün
ilk bakışta çok zeki görünmeyebilir, ancak araştırmalar bazı kafadanbacaklı türlerinin büyük merak ve problem çözme yeteneklerine sahip olduğunu ortaya koymuştur. bir deneyde, bir ahtapot içindeki lezzetli lokmayı almak için bir kabın kapağını nasıl açacağını bulmuştur. başka bir deneyde ise bir ahtapot insan bireylerini tanımayı öğrenmiş, arkadaş canlısı bir kişiye olumlu tepki verirken, kişiliksiz davranan bir kişiyi görmezden gelmiştir. bireyleri tanıma güvercinler tarafından da paylaşılan bir zeka işaretidir.
şempanzeler?
en yakın genetik akrabalarımızdan biri olan şempanzelerin zeka ölçeğimizde yüksek puan alacağı varsayılabilir ve öyle de olmuştur. 2007 yılında yapılan bir çalışmada, araştırmacılar yetişkin şempanzelere, ergen şempanzelere ve üniversite öğrencilerine aynı bilişsel testi uygulamışlardır. bu test, dokunmatik bir ekranda dokuz sayıyı bir saniyeden daha kısa bir süre gördükten sonra bu sayıların nerede olduğunu hatırlamayı içermektedir. yetişkin şempanzeler ve üniversite öğrencileri hemen hemen aynı puanı aldılar, ancak ergen şempanzeler sayı konumlarını çok daha yüksek doğrulukla hatırlayarak daha yüksek puan aldılar.
keçiler?
ahtapotlar gibi keçiler de problem çözmede, özellikle de ödülleri yiyecek olduğunda, usta olduklarını kanıtlamışlardır. bir testte, keçiler bir ipi aşağı çekmek için dişlerini kullanmak zorunda kaldılar ve daha sonra ağızlarıyla kaldırmaları gereken bir kolu harekete geçirdiler. toplam 12 keçiden 9'u dört denemeden sonra mekanizmayı çözebildi ve çoğunluğu 10 ay sonra bile cihazı nasıl çalıştıracağını hatırlıyordu.
karıncaları ve termit larvalarını çıkarmak için genellikle sopa kullanan şempanzeler de dahil olmak üzere birçok hayvan alet kullanma konusunda etkilidir. kargalar da benzer yetenekler göstermiş, bir testte insan çocuklarından daha zeki olduklarını kanıtlamışlardır. test, içinde su bulunan bir silindir ve üstünde yüzen bir ödül içeriyordu. silindir, bir karganın gagasıyla ulaşamayacağı ya da bir çocuğun elini sokamayacağı kadar inceydi (çocukların başparmaklarını kullanmalarına izin verilmedi). sekiz yaşından küçük çocuklar bulmacayı çözmekte çok zorlandılar, ancak kargalar içgüdüsel olarak silindire çakıl taşı eklemenin ödüle ulaşana kadar su seviyesini kademeli olarak yükselteceğini biliyor gibiydiler.
filler?
filler, diğer birçok hayvan gibi, çeşitli karmaşık görevleri öğrenebilir, ancak onları zeka ölçeğinde ayıran şey öz farkındalıklarıdır. (kendilerini bir aynada tanıma yeteneği mesela.) (köpekler ve kediler gibi diğer birçok hayvan, yansımalarının başka bir hayvan olduğuna inanıyor ve buna göre tepki veriyor gibi görünüyor). filler aynı zamanda son derece sosyal ve merhametlidir, genellikle sürüleri içindeki sorunları çözmek için birlikte çalışırlar.
zekalarıyla bilinen diğer hayvanlar arasında labirentleri çözebilen ve sembolik bir dil öğrenebilen domuzlar; bildikleri ve bilmedikleri şeylere dayanarak karar verebilen sıçanlar ve fillerle aynı derecede öz farkındalığa sahip olan şişe burunlu yunuslar sayılabilir.
dolayısıyla, hangi hayvanın "en zeki" olduğunu belirlemek gerçekten de kriterlerinize bağlıdır. belki de daha önemli bir soru şudur: diğer hayvanlar bizim zekamızı değerlendiriyor mu? ve eğer öyleyse, biz ne durumdayız?