İnsanların Köpeklerle Cidden İletişim Kurması Ne Derece Mümkün?
köpekler ile anlaşmak mümkün mü?
yani bildiğimiz anlamda anlaşmak... dediklerimizi anlıyorlar mı?
insanlar, sofistike dil becerileri geliştirme yetenekleri bakımından benzersizdir. dil, birbirimizle iletişim kurmamızı ve karmaşık toplumlarda yaşamamızı sağlar. gelişmiş bilişsel yeteneklerimizin ve teknolojik becerilerimizin anahtarıdır.
bir gelişim psikoloğu olarak, dilin çocukların bilişsel gelişimindeki rolünü, özellikle de davranışlarını kontrol etmelerine, geleceği planlamalarına, zor problemleri çözmelerine ve günaha karşı direnmelerine olanak tanıyan bilişsel beceriler olan yürütme işlevlerini kapsamlı bir şekilde inceledim.
yürütme işlevlerinin gelişimi çocukluk dönemi boyunca yavaş yavaş gerçekleşir. çocuklar yaşları ilerledikçe düşüncelerini organize etme, davranışlarını ve duygularını kontrol etme konusunda daha iyi hale gelirler. aslında, kuşlar, primatlar ve köpekler gibi diğer türler küçük çocuklara benzer ilkel yürütme işlevlerine sahip olsa da, insanlar gelişmiş yürütme işlevleri geliştirdiği bilinen tek türdür.
insanlarda yürütme işlevlerini geliştirme becerimiz dil gelişimimizle bağlantılıdır. dil, hedeflerimizin ve planlarımızın temsillerini oluşturmamıza ve aklımızda tutmamıza izin vererek davranışlarımızı uzun vadede yönetmemizi sağlar.
net olmayan şey, dilin gerçekten yürütücü işlevlerin ortaya çıkmasına neden olup olmadığı ve dil ile yürütücü işlevler arasındaki ilişkinin sadece insanlarda mı var olduğudur.
insanlar için, köpekler üzerinde çalışmak bu soruları değerlendirmek için mükemmel bir fırsat sunmaktadır. ilk olarak, köpekler ilkel yürütme işlevlerine sahiptir. bunlar, sahiplerine köpeklerinin davranışlarını kontrol etme becerilerini sormak ve köpeklerin kontrol becerilerini değerlendirmek için tasarlanmış davranış testleri de dahil olmak üzere çeşitli şekillerde ölçülebilir.
ikinci olarak, köpekleri düzenli olarak insan diline maruz bırakmakla kalmıyoruz, aynı zamanda araştırmalar köpeklerin farklı kelimeleri algılayabildiğini ve belirli kelimelere yanıt vermeyi öğrenebildiğini gösteriyor. örneğin, üç köpek - chaser ve rico adlı iki border collie ve bailey adlı bir yorkshire terrier - sırasıyla 1.000, 200 ve 100'den fazla kelimeye yanıt vermeyi öğrenmiştir.
bununla birlikte, birçok köpek dili çalışmasının kapsamı sınırlıdır; ya sadece bir ya da küçük bir köpek örneğinin kelimeye dayalı tepkileri ya da birden fazla köpeğin sadece belirli kelimelere verdiği tepkiler incelenmiştir.
bunun bir istisnası, 37 köpek sahibinden köpeklerinin sürekli olarak yanıt verdiğine inandıkları kelimeleri listelemelerinin istendiği bir çalışmaydı. sahipler, köpeklerinin ortalama 29 kelimeye yanıt verdiğini bildirmiştir, ancak bu muhtemelen eksik bir tahmindir. aslında, ebeveynlerle benzer bir serbest hatırlama yaklaşımı kullanılarak yapılan araştırmalar, bebeklerinin sürekli olarak yanıt verdiği kelimelerin listesini oluşturmaları istendiğinde birçok kelimeyi unutmaya eğilimli olduklarını göstermektedir.
insan bebeklerle yapılan araştırmalar, büyük köpek örneklerinde kelime temelli tepkilerin sistematik ve güvenilir bir şekilde değerlendirilmesi için bir çözüm sunmaktadır. muhtemelen bebeklerin erken dönem dil becerilerinin en iyi ve en yaygın kullanılan ölçümü, tutarlı bir şekilde yanıtlanan kelimelerin ebeveyn raporlu bir kontrol listesi olan macarthur-bates iletişimsel gelişim envanterleridir. dikkat çekici bir şekilde, macarthur-bates iletişimsel gelişim envanteri'nde seçilen kelimelerin sayısı, çocukların yıllar sonraki dil gelişimini öngörmektedir.
2015 yılında, o sırada köpeklerin koku algılama yetenekleri üzerinde çalışan bir yüksek lisans öğrencisi olan psikolog catherine reeve ile bir işbirliği başlattım. amacımız, daha sonra dil ve yürütme işlevleri arasındaki bağlantıları incelemek için kullanabileceğimiz, köpek sahipleriyle kullanılmak üzere benzer bir kelime dağarcığı ölçümü geliştirmekti.
farklı kategorilerde (örneğin, oyuncaklar, yiyecekler, komutlar, dış mekanlar) düzenlenmiş 172 kelimelik bir liste geliştirdik ve bunu 165 aile ve profesyonel köpek sahibinden oluşan çevrimiçi bir örnekleme verdik. onlardan köpeklerinin tutarlı bir şekilde yanıt verdiği kelimeleri seçmelerini istedik.
ortalama olarak, hizmet köpeklerinin yaklaşık 120 kelimeye yanıt verdiğini, aile köpeklerinin ise tüm köpeklerde 15 ila 215 kelime arasında değişen yaklaşık 80 kelimeye yanıt verdiğini bulduk. ayrıca, border collie gibi çoban köpekleri ve chihuahua gibi oyuncak köpekler gibi belirli ırk gruplarının, terrier, retriever ve karışık ırklar gibi diğer ırk türlerine göre daha fazla kelime ve ifadeye yanıt verdiğini tespit ettik.
henüz bilmediğimiz şey, daha fazla kelimeye tepki veren köpeklerin aynı zamanda daha iyi yürütme işlevlerine sahip olup olmadığıdır. kısa bir süre önce 100 köpeği yürütme işlevlerinin davranışsal bir ölçüsü üzerinde değerlendirdik ve sahiplerine kelime kontrol listemizdeki kelimeleri tanımlattık. şimdi sonuçları analiz ediyoruz.
köpekleri incelemeye ilk olarak çocuk gelişimi hakkında bize neler söyleyebileceklerini görmek için ilgi duymaya başladım. bununla birlikte, bu araştırma köpekler hakkında önemli pratik bilgiler de sağlayabilir. örneğin, yavru köpekleri hizmet işleri için eğitmek çok pahalı ve birçoğu son aşamaya gelemiyor. bununla birlikte, erken dönemdeki kelime tabanlı tepki verme becerileri daha sonraki davranışsal ve bilişsel becerileri öngörüyorsa, ölçümümüz hangi köpeklerin iyi hizmet hayvanları olacağını tahmin etmeye yardımcı olacak erken ve basit bir araç haline gelebilir.