İnsanlarda Tek Eşliliğe Neden Olduğu Düşünülen Büyülü Hormon: Vazopressin
Nedir?
vazopressin, tek eşliliğe sebebiyet verdiği/kuvvetlendirdiği düşünülen bir hormon. bilim insanlarına bunu düşündüren şeyse tek eşli olduğu bilinen tarla farelerinin, eşleriyle çiftleşmeleri esnasında bu hormonu bolca salgılamaları. aynı bilim insanlarının bu bilgiden hareketle "ulan bu hormonu çok eşli hayvanlara versek n'olur?" demişliği ve hormonu vermişlikleri vardır. sonuç: çok eşli hayvanların bazılarında tek eşliliğe dönüş, en azından mantıklı bakma durumu gözlenmiş.
aşık olduğunuzda da hipotalamus tarafından üretimi artırılan hormon.
beyaz atlı prens vazopressin, şövalyelik ve tek eşlilik hormonudur. bölgesini, eşini ve çocuğunu saldırganca korur. testosteronla beraber beyin devrelerini yönetir ve erkeksiliği artırır. oksitosinin yaptığı gibi aktif, erkeksi biçimde bağlanmayı istemenizi sağlar.
tüm duygu ve davranışlarımızın, kişiliklerimizin, hormon ve nöromediatör düzeylerimizin tezahürü olduğu yönündeki söylemleri pek tasvip etmesem de, işbu hormonun erkeklerde sadakati arttırdığı yönündeki söylemler dikkatimi çekmedi değil.
Kelime anlamı nedir?
vazo- : damar,
pressör: büzücü baskılayacı
vazopressör: damar büzücü
vazopressin: damarları büzücü bir çeşit hormon.
antidiüretik (diürezi; idrara çıkmayı önleme) etki ile sıvı reabsorbsiyonu sağlar ve bu sayede damar volümünü artırır.
Su emilimiyle ilgili işlevi
vazopressin, hipotalamus tarafından üretilen bir nörotransmiter. kan dolaşımına girdikten sonra böbreklerdeki suyu tekrar emen ve idrar kesesinden uzak tutan pompaları açar. hipotalamus hasarı vazopressin'e de zarar verir ki 29 mart 1916'da iowa'da yaşayan mr. o'nun başına böyle bir şey gelmi. sağ şakağından tabancayla vurmuş kendini. on iki saat sonra bulunup hastaneye götürüldüğünde kurşunun optik sinirlere zarar verdiği ve adamın kör olduğu anlaşılmış. olayın vazopressin'le ilgisi de tam burada başlıyor. iyileşme döneminin ilk iki gününde toplam 396 gr. idrar yapmış. ilerleyen günlerde günde 4,5 lt işemiş ki ortalama bir erkeğin günlük idrar miktarının üç katına tekabül ediyor bu miktar. hatta sonraki günlerde 5,5 litreye kadar çıkmış idrar miktarı. bunun nedeni, kurşunun izlediği yoldaki beyin dokusunu şişirmesi ve bunun da hipotalamusu ezmesiymiş. hipotalamus vazopressin üretimini durdurunca hızla dolan idrar kesesi durmadan boşaltmaya geçmiş.
kaynak: kean - insan beyninin gizemi