UZAY 5 Mayıs 2017
41,2b OKUNMA     1002 PAYLAŞIM

İnsanda Ufuk Bırakmayan Devasa Uzay Olayı: Kütleçekimsel Mercek Etkisi

Temelde "büyük kütleli uzay cisimlerinin mercek olarak kullanılabilmesi" esasına dayanan bu olay, evrenin korkutucu derinliğinin bir kez daha farkına varmamızı sağlıyor.
iStock.com


büyük kütleler uzayı ve zamanı büker, ışığın bile yanlarından bir doğru boyunca geçmesine izin vermezler. (öklid geometrisindeki doğru tabi).

büyük kütlelerin yanından geçerken ışık doğrultu değiştirir. bu etki, aynı normal merceklerde olduğu gibi, ışığın ait olduğu kaynağın konumunun ya da boyutlarının gerçekte olduğundan farklı gözlemlenmesine sebep olur. kütlecekimsel mercek etkisi budur.

(bkz: genel gorelilik teorisi)
(bkz: kutlecekimsel kırmızıya kayma)
(bkz: fotonun kutle cekimden etkilenmesi sorunsali)

galaksi kümeleri de kütleçekimsel mercek etkisi yaratırlar. bu sayede mercek olarak kullanılan kümenin ardında kalan galaksilerin görüntüleri daha büyük görünür. örneğin abell 2218 böyle devasa bir mercekmiş.

Abell 2218 / Space Telescope


bilim insanları galaksileri gözlemlerken bu etkinin fazlalığından ötürü aslında galaksilerin göründüğünden çok daha fazla kütle içermesi gerektiği sonucuna varmışlar, böylece karanlık maddenin varlığını farketmişlerdir.

şayet kütleçekimsel merceklenme olmasaydı evrenin %28'ini oluşturan kütlenin %23'lük kısmını oluşturan karanlık maddenin varlığından haberdar bile olamayacaktık.

güneşin yarattığı kütleçekimsel merceğin odak noktasına yerleştirilecek bir uzay teleskobu, yüzlerce ışık yılı uzaklığındaki dış gezegenlerin 1000*1000 piksellik fotoğraflarını çekebilirmiş. yalnız bu odak noktası güneşe plüton'un yörüngesinden 14 kat uzakta olduğundan, şu anda fırlatılacak en hızlı araç dahi oraya 2060'lardan önce ulaşamayacakmış.

not: şu anda çekilen dış gezegen fotoğraflarının bir ya da birkaç piksel detaylılığında olduğu düşünülürse, milyon piksel düzeyine çıkmak inanılmaz bir sıçrama olacak. bir fikir vermesi açısından, aşağıda linkini verdiğim makaledeki dünya fotoğrafı 1000*1000 piksel.


kaynak: http://www.popularmechanics.com/…/?src=socialflowtw