BİLİM 29 Ağustos 2016
130b OKUNMA     1315 PAYLAŞIM

İnsan Neden Osurur?

Sözlük yazarı ''ockhamda sinek kaydi'', neden osurduğumuzu eğlenceli bir dille bilimsel olarak izah etmiş.
iStock.com

havanin gotten cikmasini bana kimse aciklayamaz gibi iddiali dile getirilmis olmasina ragmen denemeye deger buldugum soru.

sicma bir nebze anlasilir ise sayet oradan yuruyelim ki dostumuz icin daha kolay olsun. bilim herkes icindir neticede. yeter ki hersey sorgulansin. osuruktan atmiga kadar, yarragin yapisindan dilin neden kemigi yok sorunsalina kadar ben herseyi anlatmaya raziyim.

trolleri dahi dislamak olmaz bu davada...

oncelikle cok saglikli bir prosestir osurmak ve tabiatin bircok kanunu sizi buna zorlar.

ben osurmam yahut insanin osurmasi sacma biseydir gibi beyanatlar, termodinamigin ikinci yasasindan bernoulli 'ye, venturi efendi'nin ruhunu sizlatmaktan tutun da, robert boyle u mezarinda ters dondurmeye kadar pek genis bir yelpazede incelenebilecek bilimum kepazelikten ibarettir.

ustad-ul deha daniel bernoulli nin savurdugu olaganustu aforizmada soylendigi gibi :

ola ki girmisir, cikacaktir da...(bkz: giren, cikar!)

yellenmenin cok tercih edilen bir durum olmamasindan mutevellid , insanoglu osurmanin mekaniklerini bugune dek cok uluorta tartisagelememistir. tabu olarak gormekte haklidir da efenim.

lakin konuyla ilgili ilk ve onemli calismalar surada harikulade bir uslup ile, insanimiza osurukta utanilacak birsey olmadigi satir aralarinda da olsa aktarilmaya calisilmis.

insanoglunun gotunu nasil kullanabilecegi, got kaslarinin bittabii cesitli pratikler ve egzersizler vasitasiyle gelistirilebilecegi hatta kontrol edebilecegi gibi gercekler, klavyesi kuvvetli, oldukca da feyizli bir arkadas tarafindan muazzam naksedilmis dimaglara.

evet canlar dogrudur, bir miktar hava, esintili is dahil (bkz: blowjob'a turkce isim onerileri) gun boyu agzinizi acarak yaptiginiz tum aktivitelerde iceride hapsolur. yeme icme sirasinda ise bu maksimuma ulasir cunku vucuda hava takviyesi olmadan yiyecek icecek alamayiz. sivinin ya da katinin icinde sikismis da olsa gaz alinmasi sarttir.

diiger (bkz: i'si uzatilmis yumusak g siz diger) bir miktar hava da, kan yolu ile bagirsaklarimiza sizar (bkz: osmos) (bkz: difuzyon)

yani kandan bagirsaklara dogru sizar gazlar ciddi ciddi.

neyse. tipik bir osuruk efenim, kabaca %59 nitrojen * %21 hidrojen , %9 karbondioksit %7 metan ve nihayet %4 oraninda oksijen gazlarindan mutesekkildir.

su halde geriye kalan sadece %1 gibi dusuk orandaki bir kisim hidrojen sulfur icerir ve osurugumuzun bazi bazi gozlerin ferini sondurecekmiscesine, yarin yokmuscasina kokmasinin esbab-i mucibesi de tam olarak bu lanet olasica sulfur icerigidir (bkz: merkaptan) (bkz: kertenkele yemek)

iStock.com

demek ki ne kadar sulfur zengini bir diyetimiz olursa, o kadar biyolojik silaha donusuruz ve osurugumuzla dosta da dusmana da korku salariz. tam da bu sebeptendir ki bol sulfur iceren fasulye lahana yumurta soda hele hele ki rokfor peyniri gibi gidalar, arsenalimizin en saglam ve oldurucu silahlaridirlar. herhangi bir x-sabahinda kahvaltinizi rokfor peyniri, kurufasulye ve cirpilmis yumurta icerikli hafif bir ingiliz kahvalti tabagi, soda ve az biraz izgara lahana ile yaparsaniz, o gun osurmaniza bile gerek kalmadan sadece derinizden sizan sulfur gazi sebebi ile insanlarin sizden sanki mamak coplugu imissinizcesine uzaklastigini hayretler icinde gozlemleyeceksiniz.

osurugumuzun tahliye sirasinda kiyameti koparircasina cikardigi garip seslerin musebbibi ise rektumdaki titresimlerdir. elbette gazin basinci, sfinkter kaslarin (bkz: buzuk) darlik derecesi gibi faktorler de azami ehemmiyet arz eder. yukarida belirttigim uzere bu konunun ayrintili incelemesi ve ihtisasi kafi derecede yapilmis zaten bilvasita uzatmayacagim.

ortalama bir yetiskin olarak gunde yarim litre gaz uretiyoruz vucutlarimizda. biliminsanlari aylak kaldiklarinda salak muhasebatlara girisiyolar malumunuz efenim. bu sefer de bu dingabaklar bir atom bombasinin enerjisine ulasabilecek osurugun gucu ne olmalidir sorusuna cevap aramaya koyulmuslar.

cok gecmeden mahsup kendini gostermis.

bakin cogenteresan. ornegin ben durmadan 6 sene 9 ay boyunca yani 2.460 gun bikmadan usanmadan osurursam bir atom bombasina esdeger enerjiyi uretebiliyor olacagim. yani cephanenize gerekecek rokfor peyniri, kurupilav miktarini, ne kadar buyukce bir lahana salatasi yapmaliyizi hesabeylemek isteyen dostlara selam ederim simdiden!

ne de guzel insanlarsiniz.

seviyorum sizleri, ve de yardima hazirim butun benligimle, her seyimle!

osuruklarimizi tutmanin vucuda bir zarari olup olmadigi konusunda tip dunyasi bir netlik vermiyor bizlere, cunku o konu bilimin cokta sikinde degil acikcasi. fizibl olmadigi cok basindan belli bir calisma olurdu herhalde bu degil mi sevgili canlar.

neden? cunku biliminsanlarinin durusu o konuda belli arkadasim. `icinde tutup kulunc olacagina, sal disari gulunc ol` diyor amcalar kisaca ve bu felsefe tip dunyasinda oldukca onemli yer tutar. genel kaninin aksina hic de azimsanmayacak bir destekci kitlesi vardir.

elbette tabiat ana sadece bizi lanetlememis. osuran tek canli biz degiliz elbette. ve lakin atmosfere en cok osuruk pompalayan canli cok ilginctir termitler. evet evet bu karincadan bozma dalyaraklar atmosferdeki metal emisyonunun 2-22tg/sene gibi bir miktarindan sorumlu, ki bu da onlari resmen doganin en buyuk ikinci metan kaynagi yapiyor.

son olarak, osurmaktan oldukten sonra dahi kacamiyorsunuz. bu lanet utanctan cesediniz bile kacamiyor.

pek tabii dogal olarak olum sonrasi ilk uc saat icinde gazlar halen vucuttan kacmaya devam eder ve bu asamalarda ziriltili, yer yer pitirtili osuruk sesleri gelmeye devam edebilir. sebebi efenim, olum katiligi (bkz: rigor mortis) gelip catmadan hemen once kaslarin son kez ve halen buzulup genislemeye devam ediyor olmasidir.