Herkesin, İstediği İnanca Bağlanmakta Serbest Olduğu Din: Üniteryen Üniversalizm
Üniteryanizm nedir?
insanların inançlarını sorgulamak ya da netleştirmek istemelerini temsil eder üniteryanizm. cehennem anlayışını tanrıdan uzaklaşmayla ve sevgisizlikle anlatırlar. her çeşit ayrımcılığa karşı olmakla birlikte kişisel saygı ve eşitliği savunurlar. bir ortodoks mücadelesi olarak görülse de üniteryanizmi benimsemiş her dinden birey bulunmaktadır.
kökü polonya ve günümüz romanya'sına dayansa da filizlenme aşaması ve mücadelesi daha önemlidir. o yüzden üniteryanizm'in fikir babası birçok kişi tarafından (bkz: john biddle) olarak kabul edilmiştir. çünkü 17. yüzyılda üniteryanizm ingiltere'de devlet eliyle yasaklanmıştı ve sapkınlık olarak nitelendirilmişti. insanlar bu fikirleri nedeniyle ölüm ve hapis cezalarına çarptırıldı. yine aynı sebeple john biddle mahkum edilmişti ve hapishanede ateşli hastalık geçirerek öldüğü belirtilmiş.
amerika ve avrupa'da üniteryanizm hızla yayılırken ingiltere'de bu akımın yasal hale gelmesi 1813 yılında gerçekleşti. günümüzde ise ingiltere ve galler'de eşcinsel evliliği yasalar tarafından kabul edilmesinde katkıları olmuştur. üniteryan kuruluşlar ise 1995 yılında ınternational council of unitarians and universalists (icuu) etrafında toplanmıştır. kabul edilmiş sembolleri ise ateşli kadehtir.
daha ilerisi için (bkz: uniteryen universalizm)
Üniteryen üniversalizm nedir peki?
1961 yılında, unitarianism ve universalism'in birleşmesiyle ortaya çıkmış bir öğretidir.
unitarian universalism'de herkes dilediği inanca bağlanmakta serbesttir. bu öğretide aslolan "insan"ın değeridir. bu değer, her konuda bireysel özgürlük, yaratıcılık ve toplumsal eşitlikle ölçülür. inanç bazlı olarak bu özgürlük her insanın kendi "tanrı"sını aramasıyla ilgilidir. her birey; kendi tanrısını, kendi inanç ve ahlâk sistemini, kendi özgürlüklerini seçmekte serbesttir, ve kendini bunları aramakla yükümlü hisseder. bu arayış yükümlülüğünden ötürü, üyeler genellikle kendini agnostik olarak tanımlamaktadır.
şu an 1000 kadar unitarian universalist topluluk mevcuttur ve toplam üye sayısı 217000'in üzerindedir. sembolleri ucu yanmakta olan bir şamdandır (flaming chalice).
Bu dinin kilisesini gören biri anlatıyor
üniteryen üniversalizm hepi topu 50 yıllık bir din. geçenlerde kaybettiğimiz bir tanıdığımızın anma töreni bunlara ait bir kilisede yapıldı, vesileyle görmüş oldum. kiliselerinde podyumun arkasında haç, hilal gibi bir sembol yerine bir tane ağaç dalı vardı. merak edip araştırdığımda ise bir din için oldukça modern göründü. ancak gerçekte olay o kadar da toz pembe değilmiş. üyelerinin çoğunun ağırlıklı beyaz olması ve başkanlarının uzun süre beyaz erkek kalması, sloganı "herkese kapımız açık" olan bu tarz bir din için çelişkili bulunmuş ve bu yüzden de sıkça eleştirilmişler. ayrıca her inançtan insanı kucaklama yaklaşımlarından dolayı bir kimlik problemi de doğmuş, o yüzden dini terk edenler olmuş.