TARİH 14 Ocak 2022
29,4b OKUNMA     401 PAYLAŞIM

Her Yerde Kullanılan Cinsiyet Simgeleri Nereden Geliyor?

Tuvaletlerden sokaktaki protestolara, haberlere kadar pek çok yerde kullanılan bu simgelerin kökenini biliyor musunuz? Buyrun, aydınlanın.
iStock

hepimizin bildiği ama tam olarak kökenini bilmediğimiz cinsiyet simgelerinin temsili nereden geliyor? olay tamamen orta çağ'a ve antik roma mitlerine dayanmakta... antik roma döneminde ortaya atılan astrolojik simgeler zaman içinde cinsiyet temsil eder hale gelmiş ve 21. yy'da dahi geçerliliğini korumaya devam etmiştir.

mesela başlayalım... ucunda ok bulunan (mars) simgesi erkeği temsil etmekte. mars, roma mitolojisinde savaş tanrısı olmanın yanında, en güçlü erkek tanrı olarak bilinmekte ve roma'nın kurucusu romelus'un kutsal babası olduğuna inanılmakta. mars'ın yunan mitolojisindeki dengi ise ares'tir demek herhalde yanlış olmaz.

ucunda artı simgesi bulunan (venüs), kadın cinsiyetini temsil eder. bunun nedeni ise yine aynıdır. roma mitolojisinde venüs, güzellik ve aşkın tanrısıdır. güzellik tanrısı venüs'ün yunan mitindeki karşılığı ise yine afrodit idi.

koruyucu mars ile, güzel ve aşkın simgesi venüs'ün isim ve simgelerinin cinsiyet ayrımını sağlaması, aslında binlerce yıl öncesinden günümüze kadın ve erkeğin toplumdaki yerine dair derin bir ipucu vermekte.

şunu da belirtmekte yarar var. modern çağın astrologları da hala venüs ve mars gezegenleri üzerinde bu mitolojik bilgileri harmanlamakta. mesela metal biliminde (metalurji) mars'ın simgesi demir metalidir. ve demir metalinin savaş ve silahı çağrıştırması da, demir metalinin mars'ı dolayısıyla erkek bireyleri temsil etmesi anlamına yönlendirmekte bizi. aynı şekilde pek bir ilişki kurulamasa da, venüs'ün dolayısıyla kadın bireylerin metal simgesi de bakır olarak kabul edilmekte. bakır ve venüs'ün arasında bir bağ kurulduğuna dair bir bilgim ne yazık ki yok ancak bu bir bilgi eksikliği olarak kalsın burada.

insan ırkının saf ve temel cinsel eğilimleri ve cinsiyetleri bu şekilde

bunlar dışındaki diğer eğilim ve yönelimler için de mitolojik kaynaklara bakmak gerekmekte.

yukarıda lafını yaptığımız kadın ve erkek simgelerinin iç içe geçmiş hali ise şurada olduğu gibi heteroseksüelliği ifade etmekte. aslında burada bir kadın - erkek eşitliğine vurgu yapıldığını da unutmamakta fayda var.

iç içe geçmiş iki kadın simgesi aşağıdaki gibiyse kadın dayanışmasını, 3 kadın simgesi bir aradaysa lezbiyenliği ifade etmektedir. iki erkek simgesi de keza gay cinsel tercihini işaret etmekte.


cinsiyet değiştiren transeksüel kişilerin ise kadın ve erkek simgelerini tem çember içinde kullandıkları ve 3. bir simgeyi var etttiklerini görüyoruz. o da şuradaki gibi oluyor:


hatta international foundation of gender education (kısaca ifge), cinsiyet değiştirme konularında çalışmalarda bulunan bir düşünce kuruluşu olarak çalışmakta ve transeksüel bireylerin kullandığı bu simgeyi tescillendirilmiş halde kullanmaktadır.

roma mitolojisindeki merkür'ün yunan mitlerindeki karşılığı hermes'tir. hermes'in afrodit ile olan ilişkisinden doğan çocuğa hermafrodit ismi verilmiştir. ve hermes ile afrodit in doğan bu çocukları hem kadın hem erkek organlarına sahiptir. hermafrodit kelimesinin kökeni de zaten bu olaydır. hermafrodit bireyleri temsil eden simge ise şuradaki gibidir:


üstteki hilal erkek organını ve erkekliği, artı ise kadınlığı vurgulamakta, aradaki halka ise bu iki cinsiyetin eşit şekilde dağıldığını ifade etmektedir.

özetle

temelde iki cinsiyete dönüyoruz: kadın ve erkek. kadın ve erkek sonrasında farklı yönelimlere kavuşunca kendinden ödün verememiştir. iki sembolden yeni semboller türetilmiştir. ve olayın bence yegane güzel tarafı, bu simgelerin roma ve yunan mitlerine dayanması. bizden 2000 yıl evvel yaşamış insanların bize bıraktığı ve insan ırkının aslında son 100-200 yılda değil binlerce yıl öncesinde de türediğini, binlerce yıl sonrasına miras bırakabildiğini gösteriyor. kim bilir belki bugün bizim de kullandığımız bazı el hareketleri bazı mimikler bazı tasarım logo ve simgeler binlerce yıl sonrasına taşınacak.