BİLİM 13 Mart 2017
42,1b OKUNMA     965 PAYLAŞIM

Her Şeyin Başının Matematik ve Mantık Olduğunu Gözler Önüne Seren Bilimler Hiyerarşisi

iStock.com


hiyerarşi, evrenle başlıyor. en altında sicim kuramı. yani atom altı parçacıklar. sıfır boyutlu noktaların varsayımı en altta yer alıyor. 10 üzeri -35 mm civarından sonsuza doğru başlıyor sicimler. 10 üzeri -15'e gelindiğinde partiküller, -9 civarı atom, -6 civarı hücreler sıralamayı oluşturuyor. 1 noktasını insan kabul ediyoruz. 10 üzeri 7'de dünya, 12'de güneş sistemi, 21 civarında samanyolu galaksisi, 10 üzeri 27'de ise gözlemlenebilir evren şimdilik son buluyor. fazlası paralel evrenlere giriyor.

bilim branşlarının en temelinde formal bilim yer alıyor. formal bilim, teorik dallardan oluşur. matematik, mantık en önemlilerindendir. hiyerarşiye geldiğimizde mantık, bilimler hiyerarşisinin en temelini oluşturur. mantığı ise muhakeme ve felsefe oluşturur. mantığın hemen üzerinde yer alan bir diğer formal bilim dalı ise matematiktir. matematiği, bilgisayar bilimi ve istatistik meydana getirir.


evren skalasında 10 üzeri -9 civarında yer alan atomlar, bilimin ikinci en temel dalını yani fiziği meydana getirir. fizik biliminin, bilim hiyerarşisindeki karşılığı ise fizik ve kimyadır. fiziği, partikül fiziği ve termodinamik oluşturuyor. fiziğin hemen üzerinde yer alan fizik alanı ise kimya. kimyayı, materyaller ve kimyasal reaksiyonlar meydana getiriyor.

evren skalasında hücreye geçtiğimizde, branşımızın ismi yaşam bilimi oluyor. yaşam bilimi, kimyasal reaksiyonlardan sonra meydana geldiği için, hücresel biyoloji ve fonksiyonel biyoloji olarak ikiye ayrılıyor. hücresel düzeyde biyolojiyi, biyokimya ve evrimsel biyoloji oluşturuyor. hücresel biyolojinin üzerindeki dal olan fonksiyonel biyolojiyi, psikoloji, tıp ve ekoloji oluşturuyor.

evren skalasında insana ulaştığımızda devreye bilim branşlarının dördüncüsü olan sosyal bilim giriyor. sosyal bilim, psikoloji ve sosyolojiden meydana geliyor. psikolojiyi, gelişimsel ve bilişsel bilgi takip ediyor. sosyolojiyi ise kanunlar, etik değerler ve ekonomi meydana getiriyor.

evren skalasında dünya, bilim branşlarından sonuncusu olan dünya ve uzaya denk geliyor. bilimler hiyerarşisinde karşılığı ise astronomi ve coğrafya. astronomiyi, evren ve gezegen bilimi meydana getirirken, coğrafyayı ise, iklim, jeoloji ve okyanus coğrafyası oluşturuyor. fizik, kimya ve fonksiyonel biyolojinin de katkısını unutmamak lazım.