Hangi Yiyecekler Sivilce Yapar?
1 - her türlü süt ürünü
sütler içerdiği fazlaca insülin like growth faktör (igf-1) nedeniyle yağ bezlerinden daha fazla sebum salgılanmasına ve epidermis hücrelerinin bölünmesini arttırarak hiperkeratinizasyon olmasına neden olur. böylece cildimiz bakteriler için güzel bir besiyeri haline gelir.
bazı çalışmalar mayalama esnasında igf-1 düzeyinin azaldığını gösterse de tamamiyle bitmediği için yukarda saydığım durumlar için hala risk faktörü oluşturmaktadır. süt ürünleri bu sebeple sivilce oluşumundaki en önemli faktörlerden biridir.
bu konuda daha önce yazdığım ayrıntılı entry: (bkz: #68102653)
2 - glisemik indeksi yüksek besinler
glisemik indeks tükettiğimiz yiyecekteki karbonhidratın ne kadar çabuk kan dolaşımımıza katılıp kan şekerimizi ne kadar yükselttiğini belirten bir ölçü terimi.
yüksek glisemik indeks demek besindeki karbonhidratın çok çabuk bir şekilde kanımıza karışıp kan şekerimizi hızlıca yükseltmesi anlamına gelir. bunun sonucunda depo halinde tutulan insülinler bir anda dolaşıma salıverilir. süt ürünlerindeki igf-1 ile aynı reseptörlere etki eden insülin süt ürünlerinde saydığım etkilere sebep olur.
yüksek glisemik indeksli ürünlere örnek verecek olursak: patates, pirinç, beyaz unla üretilen hamur ürünleri vs.
bunların tüketimini düşük düzeyde tutarsanız çok sıkıntı olmaz. mesela lif oranı yüksek bir sebze yemeği tüketip yanında birkaç dilim ekmek yemeniz büyük problem oluşturmaz. çünkü lif oranı yüksek olduğu için sindirim yavaş gerçekleşir ve ekmekteki karbonhidrat da o derece kana yavaş geçer. fakat yine de olabildiğince az tüketmekte fayda var.
glisemik indeks ile ilgili yazım: (bkz: #67961242)
3 - her türlü abur cubur, glikoz-fruktoz şurubu ve bir çok koruyucu faktör içeren işlenmiş ürünler
şimdi bunların sivilceye neden olma durumu glisemik indeksi yüksek olan besinlere benzer olarak gerçekleşir. glikoz-fruktoz şurupları zaten bırakın nişasta halinde olmayı direkt basit şeker olduğu için anında kana karışır. o glisemik indeksi yüksek besinlerde nişastanın bile bir parçalanma evresi varken (pişirme derecesi ile parçalanması süresi ters orantılı olmak üzere), bu abur cuburlarda o parçalanma evresi bile yoktur. üstüne bir de mide ve bağırsak ortamını bozan (hem o organların epitel hücrelerinin fizyolojisini hem de ortamdaki bakteri florasını) birçok koruyucu faktör içermektedir.
4- domates ve türevleri (salça, sos vs.)
tomatin denen toksik bir madde ile enflamasyonu tetiklemesi nedeniyle domates de sivilceye neden olabilir. bu durum kişiden kişiye değişmekle birlikte sizde de olabileceğini düşünüyorsanız bir süre yemeyerek vücudunuzun vereceği tepkiyi gözlemleyebilirsiniz. inatçı sivilceleriniz konusunda hala bir neden bulamadıysanız domatesin bu konuda suçlu olabileceğini aklınızdan çıkarmayın.
5- işlenmiş et ürünleri, (sucuk, sosis, salam, pastırma vs.) fast food, soslu ve baharatlı yiyecekler
bunları beraber yazma nedenim sivilceye sebep olma etkileri ortak, vücuttaki enflamasyonu arttırırlar. (domatesi ayrı olarak belirttim çünkü onda bu etki tomatin adı verilen çok az miktarda da bulunan toksik bir madde üzerinden. bu ürünler de ise alerjik reaksiyonları tetikleme üzerinden etki gösterir)
pastırma ve sucuk, sosis ve salama göre daha az katkı maddesi içerip et oranı yüksek olsa da bu besinler de sivilceyi tetiklediği düşünülen besinlerden. fast food ürünlerinden zaten yüksek doymuş yağ ve trans yağ içeriklerinden dolayı uzak durulmalı. soslu baharatlı ürünler de vücuttaki enflamasyonun yükselmesine neden olan gıda çeşitleri arasında. birçok sos ve baharat çeşidi olduğu için genelleme yapmak her ne kadar doğru olmasa da etkileri kişiden kişiye değiştiği için böyle bir sorun varsa kendi deneyimleriniz ile bir şeyleri fark edebilirsiniz.