geçen yıllarda fantastik bir gelişme oldu, ilk defa bir hafıza protezi (aslında beyin protezi mi demek lazım ki?) maymunlarda başarılı bir şekilde denendi. ciddi ciddi insan deneylerinden bahsetmeye başlayanlar var artık.

olay şöyle

beş tane maymunu (rhesus) alıp bir yıl boyunca eğitiyorlar. eğitim de şöyle maymun ekranda bir resim görüyor, ona dokununca resim kayboluyor ve beş on saniye sonra ekranda 6-7 tane resim birden çıkıyor, o resimlerin içinden biraz önce gördüğü resmi seçmesi isteniyor maymunun. klasik eğitim yöntemleri ile bu işi yüksek yüzde ile (90 küsür) yapmayı öğreniyor maymunlarımız. ama bu maymunlara kokain verirseniz kafası güzelleşen maymun bu işi yapamaz hale geliyor, ayık hale gelince yapabiliyor tekrar.

bu maymunların prefrontal kortekslerine bir chip yerleştiriyor araştırmacılar

burası beynin uzun dönem hafızalar için depolama merkezi gibi çalıştığı düşünülen hippocampus'e giriş kapısı vazifesi görüyor. chip önce sadece maymunlar bu oyunu oynarken hangi nöronların aktif hale geçtiğini buluyor, yani beyinin geri kalanı hippocampus'e ne soruyor ve ne cevap alıyor onu kaydediyor alet. sonra aktif hale geçirilince hippocampuse hiç sormadan direk kendi doğru cevabı vermeye başlıyor.

chip aktif halde iken maymunlara kokaini dayasalar bile elemanlar resim bulma işini normal durumdaki kadar iyi yapabiliyorlar, yani kafayı bulmuş olmaları gerekirken oyunu ayık oynadıkları kadar iyi oynuyorlar. eğer bu çalışmalar tekrarlanır ve elemanların bulduğu nöron kodunun chip'e aktarılması olayı hakkaten işe yararsa alın size hafıza protezi. tabii kim gidip sırf keyifine beyin ameliyatı olup prefrontal kortexine chip taktırır bilemem, tabii insanda tam ne gibi etkileri olacak, neyi hatırlatabilecek bu alet kestirmek mümkün değil denenmeden. keyif için olmasa bile hafızasını kaybetmeye başlayan alzheimerlı birisi denemek isteyebilir bunu.

hadi bakalım, gelsin total recall.

not: bu işi yapan çılgın bilimciler theodore berger ve sam deadwyler, anlattığım çalışma j. neural eng. 9 (2012) 056012

kaynak