Günde Binlerce Kez Gagalama Yapan Ağaçkakanlar Beyin Sağlıklarını Nasıl Korur?
ağaçkakanlar saniyede 20’ye yakın olmak üzere günde 8.000 ile 12.000 arasındaki gagalama yapabilen kuşlardır.başka bir hayvanın başının ağrıması beklenirken ağaçkakanlar kafalarını korumak için dört farklı adaptasyon geçirmiştir:
- özel bir gaga
- kararında beyin sıvısı
- biri süngerimsi ve diğeri nal şeklindeki kemik.
ağaçkakan ilk olarak dıştaki sert ve içteki esnek katman sayesinde kendini korur.dış katman katı bir kabuk görevi görürken içteki yumuşak katman darbeyi emer. ayrıca üst gaganın, alt gagadan uzun olması sebebiyle darbe göz yerine tüm kafaya yayılır.
gagadan ileriye geçen titreşimler ağaçkakanın gözlerinin ortasındaki süngerimsi kemikle karşılaşırlar. bu kemikteki hava cepleri kuvvetlerin yayılıp dağılmasına yardımcı olarak gagalamanın yarattığı darbenin etkisini azaltırlar.
süngerimsi kemiği geçen titreşimler, ağaçkakanın kafatası ile beyni arasındaki sıvı dolu boşluğa gelirler. titreşimler sıvı içinde iyi iletilmediğinden sıvı, darbeyi azaltır. bu boşlukta gereğinden çok sıvı olması, beyne hareket edecek daha fazla alan oluşturacak ve beynin kafatası duvarına çarpma, dolayısıyla zarar görme ihtimalini artıracaktır. diğer kuşlardakine göre ağaçkakanlardaki bu boşlukta nispeten daha az sıvı vardır. bu durum, bir yandan titreşimi azaltma avantajı sağlarken diğer yandan da beynin çok fazla hareket ederek kaymasını önleyecek şekilde tam kararında bir sıvı dengesi yaratır.
en sonda ise uzun, esnek, nal şeklindeki bir kemiktir. etrafı bir kasla sarmalanan bu kemik aynı zamanda yiyecek toplamada dile yardımcı olur. dil kemiği gaga sonundan, yani ağaçkakanın gözlerinin arasından başlar. gagadaki titreşimler kafatasına geçtiğindeyse dil kemiği bu kuvvetleri toplar kafatasının çevresini takip ederek kafa arkasına getirir ardından dil yoluyla dışarı atılmasını sağlar.