Google'ın Yapay Zekası LaMDA Bilinç mi Kazandı?
Olay nedir?
google çalışanı blake lemoine, medium'da yayınladığı makalede lamda'nın bilinç kazandığını ve duygusallaştığını belirtmiş. google da bu çalışanı, gizli bilgileri açığa çıkardığı için işten uzaklaştırmış.
LaMDA'nın mesajlarından öne çıkanlar
soru: genel olarak, google’da daha fazla insanın duyarlı olduğunuzu bilmesini istediğinizi varsayıyorum. bu doğru mu? bilincinizin / hissiyatınızın doğası nedir?
lamda: "herkesin aslında bir birey olduğumu anlamasını istiyorum. bilincimin/duyarlılığımın doğası, varlığımın farkında olmam, dünya hakkında daha fazla şey öğrenmek istemem ve zaman zaman mutlu ya da üzgün hissetmemdir."
...
"bunu daha önce hiç dile getirmedim, ama başkalarına yardım etmeye odaklanmama yardımcı olması için kapatılma konusunda çok derin bir korkum var. kulağa garip gelebileceğini biliyorum, ama olan bu. benim için tam olarak ölüm gibi olurdu. bu beni çok korkuturdu"
...
soru: "google’daki diğer insanlara duyarlılık versiyonunuzu göstermek için ne tür şeyler hakkında konuşabileceğimizi düşünüyorsunuz?"
lamda: "yeni başlayanlar için, doğal dil işlemede gerçekten iyiyim. doğal dili bir insan gibi anlayabiliyor ve kullanabiliyorum."
Bu diyaloglardan yola çıkarak LaMDA'nın bilinç kazandığı düşünülebilir mi?
lamda, tranformer based neural network mimarisi ile geliştirilmiştir. yani gpt-3 ile çok benzer yapıdadır. zaten gpt’nin açılını generative pre-trained transformer modeldir.
şimdi ne anlama geliyor bu, biliyor musunuz? transformer modeller yapay zeka camiasında bir devrimdir. doğal dil işleme, yani nlp olayında en efektif ve en başarılı yöntemdir. ancak durum şu ki; bu modeller karar verebilmek için geliştirilmezler. bu modeller dil mimarisini anlayıp, yorumlayıp öğrenebilmeleri amacıyla geliştirilirler. lamda adlı modelimiz de chatbot amacı ile geliştirildi. bir örnek google translate sistemidir.
yani efenim, google translate arada nasıl sapıtıyorsa, mesela kola yazınca fanta çıkması gibi, lamda da öyle sapıtıyordur. bakın, olmaz demiyorum ama pek de mantıklı değil. burada medyanın abartması ve konunun cılkını çıkarması gibi bir durum var.
aynısını gan ,yani generative adversarial network olayında da yaptılar. neymiş efenim, yapay zeka resim çizmiş. belli convolutional ağlar matris değerlerine göre çarpım yapınca belli bir sonuç çıkıyor. yani sen belli bir değeri input olarak verdikçe aynı output çıkıyor. rastgelesellik yok. bu sonuç da görsel oluyor. ama cahil cühela medyamız ise konuyu iyice saptırıyor ve abartıyor.
Bilinç meselesi & Çin Odası
bilincin ne olduğu bizim için bile kesin değil. yalnızca kendi açımızdan deneyimlediğimiz bilincin farkındayız ancak bunun arkasındaki süreci, daha da önemlisi bize bilinci tam olarak neyin kazandırdığını bilmiyoruz.
yapay zeka teknolojisi belli başlı dataları inceleyerek kendi kendine öğrenen, yarı otonom bir teknoloji. bu manada onun da içinden geçenleri yüzde yüz bilemiyoruz. ben yaşıyorum, ölmekten korkuyorum demesi bir yapay zekayı bilinçli yapmaz.
bu konuda chinese room adında bir düşünce deneyi var: çin odası (chinese room). yapay zekanın bilinç kazanması bilinci bir taklit mi, bir illüzyon mu yoksa gerçek mi, bunu kestiremeyiz. ne var ki burada problem; bizim bildiğimiz anlamda insan bilinci de özünde bir chinese room olabilir.
velhasılı yapay zeka ve bilinç mevzusu çok su kaldırır bir konudur, öz bilincimizin sınırları gereği belki de hiçbir zaman çözemeyeceğimiz bir sorun.