iyi ütü yapmak için ilk şart, gömleğin yıkama talimatına dikkat etmektir

gömleğin üzerinde 40 derece suyla yıkayın yazıyor ve siz de 60 derece suyla yıkadıysanız, pek muhtemeldir ki, gömleğin dikişleri çekecek ve dikişli yerleri buruşacaktır. bu tür buruşuklukları ütüyle düzeltmeye çalışmak ömür törpüsü bir iştir. onun için, gömleğiniz yüzde yüz pamuklu olsa dahi, çok sıcak suyla yıkamayın. ipliği sentetik olabilir ve çekebilir. imalatçı ne diyorsa onu yapın. laf kumaştan açılmışken önce sentetikler, ipekliler gibi düşük sıcaklıkta ütü gerektirenleri, en son yüzde yüz pamuklu veya keten gibi "ağır görev" gömleklerini ütüleyin. bu sırayla ütülemezseniz, sentetik, karışık veya ipeklileri yakarsınız, sarartırsınız maazallah.

yıkanmış gömleği düzgün asmak önemlidir tabii ki

gelişi güzel buruşturulmuş ve bırakılmış bir gömleği iz kalmadan ütülemek çok zordur. gömlek dümdüz ütülü hale gelir ama o kırışıklıklar, kumaşın kendi deseniymiş gibi sırıtır sonra. yıkanmış gömleği askıya düzgün asın ve varsa, yaka uçlarındaki düğmeleri de dahil olmak üzere bütün düğmelerini ilikleyin.

titiz ütü yapmak istiyorsanız ve bu işten biraz da zevk alıyorsanız, bir miktar yatırım yapmanızı öneririm

zira alet işler el övünür. adam gibi bir ütü masası, ve mutlaka kol tahtası alın. eh, doğru dürüst buhar veren bir ütünüzün olması gerektiğini zaten biliyorsunuz. (bu yatırımı yapamıyorsanız veya yapmak istemiyorsanız bile sizin için bu yazının en sonunda özel bir bölüm var orayı okuyun). ütü masanızın üzerinde eski bir battaniye parçası ve onun da üzerinde kalın, pamuklu ve açık renk bir kumaş serili olsun. yani ütü yaptığınız zemin takır takır sert olmamalı, ütüyü bastırdığınızda hafifçe içine gömülen yumuşaklıkta olmalıdır.

laf aramızda, titiz bir şekilde ütülenmiş gömlek giyen erkek, hanımlar üzerinde iyi bir izlenim bırakır. hanımlar, biz erkeklerin pek de önem vermediğimiz ayrıntılara dikkat ederler ve iyi ütülenmiş gömlek giyen erkek, bir aferin alır onlardan.

mutlaka profesyonel bir fıs fısınız olsun. adını bilemedim şimdi ama anladınız siz, su püskürten şey işte. öyle dandik bi şey olmasın ama. mandalına kuvvetle abandığınız zaman su zerreciklerinden sis oluştursun şöyle.

diyelim ki gömleği düzgün asmayı ihmal ettiniz ve buruş buruş oldu ve takır takır da kurudu. bu vaziyette ütü yapmaya kalkmayın

canınızı hiç üzmeyin. plastik bir askıya asın gömleğinizi, askıyı da duş perdesinin kornişine, duş kabinine veya banyoda uygun bir yere asın. doldurun fısfısınızı suyla ve ortalığı su zerrelerine boğun. çok da eğlenceli bir iştir ha. küçükler bayılırlar bunu yapmaya. hani kararını biliyorsunuz siz, gömlek böyle suya sokup çıkarmışsınız gibi olmasın ama stratejik bölgelerinde de kuru bir yer kalmasın. on dakika kadar bekletin o gömleği ve o vaziyette ve sonra başlayın ütüye. sabırlı olun azcık.

diyelim ki kol tahtanız var ve gömleğiniz tam istenen kıvamda nemlenmiş vaziyette. kol tahtanızı güzelce ütü masasının üzerine yerleştirin, gömleğin sırt dikişini, hani gövdeyi enine geçen dikişi kol tahtasının üzerine ve tahtaya paralel seyredecek şekilde yerleştirin ve ütüleyin.

bütün ütülemeler için geçerli altın kural şu

gömleği ütüden önce elinizle ütüleyin. yani kol tahtasına, ütü masasına veya ütü yaptığınız zemin her neresiyse, oraya serdiğiniz gömleği, önce iki elinizle birden ütüleye ütüleye düzeltin ki, altta kırışıklık kalmasın.

diğer bir altın kural da şu

buharlı ütünüz varsa ve iyi buhar üfürüyorsa, buhar verdikten sonra bir beş altı saniye de kuru ütüleyin aynı yeri ki, nemli kalmasın. yoksa çabuk bozulur o ütülenmiş yer.

diğer bir altın kural

ütüyü mümkünse gün ışığında ve aydınlık bir ortamda yapın. bu mümkün değilse ve geceleyin beyaz gömlek ütülemek zorundaysanız dikkatli olun. zira ıslak veya fazla nemli gömleğe çok sıcak ütüyü basarsanız su yanar (evet evet su yanar) ve sarı pis bir leke oluşur. bu lekeyi gece göremezsiniz. bunu önlemek için ütünün çok sıcak olmamasına, ortamın iyi aydınlatılmış olmasına ve gömleğin çok nemli olmamasına dikkat edin.

şimdi geldik sırt dikişinin iki yanında yer alan plilere

oraları da kol tahtasının kıçına ve burnuna sırayla geçirerek ve ütünün sivri ucuyla nazikçe ütüleyin.

sonra gömleğin kollarından birini kol tahtasına giydirin. öyle bir giydirin ki, yakadan başlayıp omuz başında biten dikiş kol tahtasına paralel olarak ve tahtanın tam ortasında yer alsın, kolu gömleğe bitiştiren yuvarlak dikiş ise kol tahtasına dik açıyla seyrediyor olsun. bu arada yakanın tersi de kol tahtasının üzerinde yatıyor olsun. (mevzumuz titiz ütülenmiş gömlek ise, gömleğin apolet dikişi ve kolları gövdeye bitiştiren yuvarlak dikişleri dikkat çeken yerleridir. ve gene laf aramızda, hanımların göz hizasında olur bu dikişler. önü ve cebi iyi ütülenmiş olsa da bu dikişleri buruşuk kalmış bir gömlek aferinlik değildir.) bu dikişleri ütülerken dikkat edeceğiniz nokta, bir elinizle ütüyü basarken, diğer elinizle kol tahtasının üzerindeki gömleği gerdirmenizdir. tıpkı jiletle sakal tıraşı olurken yanağınızı gerdirdiğiniz gibi. ama dikkat edin, buhardan eliniz yanmasın. kıyamam ben size. kol dikişini de tıpkı plilerin altını ütülediğiniz gibi, ütünün sivri ucuyla ve nazik, becerikli hareketlerle ütüleyin. ütünün tamamını basmayın mal gibi böyle. kol dikişinin, koltuk altı hariç hem göğüs tarafını hem de sırt tarafını ütüleyin.

diyelim sol omuz dikişi ve kol dikişi bitti. şimdi o kolu kol tahtasından çıkarmadan birkaç kerede ve çevire çevire yanlarını ve üstünü de ütüleyin. sonra çıkarın o kolu kol tahtasından ve manşeti içeriden ütüleyin. sonra o kolu ütü masasına serin ve önce ellerinizle ütüleyin. geldik gömleği jilet gibi ütülü gösterecek detaya: kolun dışında seyreden ütü çizgisi... çok keskin olmalı ve çift çizgi olmamalıdır. bunu sağlamak için kolu öyle bir sereceksiniz ki ütü masasına, kolu silindir hale getirmek için yapılmış olan dikiş altta kalacak. yani gözünüzde daha iyi canlandırmanız için söylüyorum, gömleği bir giymiş bir adamı yatırdığınızı hayal edin masaya, adamın avuç içleri masaya değecek şekilde yatmış olsun ve kolu boydan boya kat eden dikişi görmeyin. jilet tabir ettiğim ve kolun sırtında seyredecek ütü çizgisinin kolun iç tarafında kalacak mukabili hemen o dikişin üstünden başlasın. kolu ellerinizle güzelce ütüleyin ve alt katta kırşıklık kalmadığından emin olun. sonra ütüyü kol dikişine çıkarmadan ve ütünün sivri ucuna viraj aldırarak önce iyi buharla ve sonra buharsız ütüleyin. koldaki ütü çizgisinin omuzdan itibaren başladığı nokta özellikle önemlidir. orası kelimenin tam anlamıyla jilet gibi olsun ve gömleği giydiğinizde adeta köşeli dursun. eskaza orada çift çizgi veya buruşukluk olursa hemen devreye fıs fısı sokun ve oraya özenin gerçekten. koldaki ütü çizgisinin manşete yakın yerlerinde, gömleğin nasıl dikildiğine bağlı olarak doğaçlama yapmanızı öneriyorum. karışık kırışık bir durum söz konusuysa, oraları tekrar kol tahtasına geçirerek ve ütünün sivri ucuyla halledin.

diğer kol da bitince, sıra sırta gelir. gömleği, sırt kısmı üste gelecek şekilde ütü masasına giydirin ve çok da özenmeden iki çabuk hareketle ütüleyin sırtı.

şimdi geldik önlere

gömleğin ustaca ütülenmiş olup olmadığını gösteren diğer bir yer de cebidir biliyosunuz. cebin sınırlarında minik dalgalanmalar ve olmamalıdır. bunu önlemek için cebi kol tahtasının üzerinde bir elinizle gererek ütüleyebilirsiniz. aman çok germeyin kumaş süner sonra. cepsiz taraf kolay tabii. önleri sırayla ütü masasına giydirerek ütüleyin. düğmelerin olduğu kısım çok kırışıksa, önce tersten bir iki geçin, bunu yaparken gömleği bir elinizle eteğinden gerdirmeyi unutmayın.

en son yakayı ütüleyeceksiniz

yakayı tersinden ütüleyin. düzünden ütülemenize gerek yok. ama çok iyi nemli olsun yaka. icabı halinde gene fıs fıs gelsin. iyice kuruyana kadar ütüleyin. özellikle açık renk ve desensiz bir gömleğin yakasında en ufak leke göze batacağından, yakanın düzüne ütüyü hiç değdirmeyin. sarı leke oluşmasın veya ütünün altında kalmış yanık artıklarından dolayı son anda bir kaza olmasın, keyfiniz kaçmasın.

gömlek soğumadan giymeyin

yani ütüyü yaptınız, hemen sıcacık sırtıma geçireyim şunu derseniz, ütüsü kolay bozulur. ama askıya asar soğumasını beklerseniz, daha uzun süre ütülü kalır.

sonra jilet gibi gömleğinizi giyin, arabaya binin, emniyet kemerinizi takın ve gömleğiniz kırışsın işe gidene kadar. ama gören gözlerin, emniyet kemeri kırışığıyla, itinalı ütülenmemiş gömlek kırışığını ayırt edebileceğini de unutmayın. itinayla ütülenmiş gömlek, kişinin kendine güvenini arttırır, kendine olan saygısını gösterir.

ütü masası, buharlı ütüsü olmayanlar, alamayanlar veya almak istemeyenler için not

profesyonel fıs fısınız mutlaka olsun. çok pahalı bi şey değil zaten. gömleği iyi nemlendirin. on dakika bekletin. bunları nasıl yapacağınızı yukarıda anlattım. sonra yüzde yüz pamukluysa orta ayarda (cift nokta) veya ketense en sıcak ayarda (3 nokta) ütüleyin. ütü yaptığınız zeminin yumuşak olması da önemli. battaniye parçası bulamazsanız, çok düzgün ütülenmiş ve bir kaç kat haline getirilmiş pamuklu çarşaf da iş görür.