Geyikler Neden Belli Dönemlerde Boynuzlarını Dökerler?
geyiklerde boynuzlar; diğer erkeklere meydan okumak, onları caydırmak ve dişileri etkilemek için bir güç aracı ya da silah olarak kullanılan uzuvlarıdır. özellikle çiftleşme dönemi sırasında, diğer erkek geyiklerle rekabet etmek için kullanılır.
enteresan bir şekilde, geyikler kızışma mevsimi başladığında, güç gösterilerinin bir enstrümanı olarak kullandıkları boynuzlarını, dönem sona erdiğinde yani kasım ve nisan ayları arasında artık dökmeye ve hafiflemeye başlarlar. tabii ki boynuzları dökmek sırf cinsel aktivite dönemi bitişinden dolayı değil, boynuzların büyümesi sırasında geyiklerin vücutlarına ekstra yük getirmesi ve bu yükü taşımak için ekstra enerji gerektiği için de yapılan bir eylemdir. çünkü geyikler yaşlandıkça, vücutlarının bu ekstra ağırlığı taşıma kapasitesi azalır, bu yüzen de boynuzlarından kurtularlar.
boynuzlar, geyiklerin beslenmesi için de hayatta kalması için de önemlidir. ancak çiftleşme dönemi sırasında diğerleriyle mücadele etmek için özellikle önemlidirler ve bu mücadeleler sırasında boynuzlarının bir kısmını ya da tamamını kaybetmeleri yüksek olasılıklıdır.
geyiklerin boynuzlarının çıkması ve yeniden büyümesi, geyiklerin yaşına, cinsiyetine ve genetik yapısına bağlıdır. genellikle, geyiklerin boynuzları sonbahar veya kış aylarında dökülür ve ardından yeniden büyümeye başlar. boynuzların yeniden büyümesi, ilkbahar ve yaz aylarında gerçekleşir.
boynuzlar 2 çeşittir: antler ve horn olarak ayrılırlar. bu iki terim çok karıştırılır, ancak tamamen farklıdırlar. (antler) boynuzlar aslında büyüme aşamasındayken "kadife" adı verilen kan taşıyan bir doku ile kaplıdır. yaz sonunda, testosterondaki yıllık artış nedeniyle kan akışı kısıtlanır ve bu geyik boynuzları sonbaharda yavaş yavaş sert bir kemiğe dönüşür, ardından ilkbaharda dökülürler. yeni boynuz tomurcuğunun oluşması, eskisini kafatasının tabanından itmesine dolayısıyla eski boynuzların dökülmesine sebep olur.
horn oalrak adlandırılan boynuz ise, birlikte büyüyen ve zamanla sertleşen, özelleşmiş kıl foliküllerinden oluşan bir dış kılıfla kaplanmış kemiğin, iç kısmından oluşan iki parçalı bir yapıdır. bu boynuzlar, kafatasının tabanında sürekli olarak kendine eklenir, sertleşen kısmı öne doğru iter ve sonuçta kıvrımlı boynuz şekillerini oluşturur.
kuzey amerika'daki boynuzlu hayvanlar arasında yaban koyunu, antilop, bizon ve dağ keçisinin 4 alt türü bulunur. geyik familyasından olmayan bu türler, ömürleri boyunca boynuzlarını taşırlar. moose, whitetail deer, blacktail deer, sitka deer, couse deer, reindeer ve caribou dahil olmak üzere kuzey amerika'daki geyik ailesinin tüm erkek üyeleri her yıl boynuzlarını döker. reindeer ve caribou ren geyiği türü, dişilerinde boynuzları büyüyen tek geyik türüdür.