DOĞA 2 Temmuz 2021
30,6b OKUNMA     401 PAYLAŞIM

Geri Dönüştürülebilir Sanıldığı Halde Geri Dönüşümü Olmayan Atıklar

Geri dönüşümü olacağını düşündüğümüz her atığın arka planda gerçekleşen süreci aslında geri dönüşüm ile sonuçlanmıyor.

bu listede yer alacak atıklar, hemen hemen herkesin geri dönüşümü olduğunu düşünerek "ama ben bunları hep geri dönüşüm kutusuna atıyorum." diyeceği atıkları içermektedir.

- her plastik geri dönüşüm ile son bulmaz. plastik torbalar geri dönüştürülemez. pipetler geri dönüştürülemez. kağıt bardaklar / kahve bardakları geri dönüştürülemez.

plastik poşetler, yapısından kaynaklanan esneme özelliğiyle geri dönüşüm tesislerindeki makinelere takılıp çalışmalarını engelleyecek hasarlar verir. geri dönüşüm istasyonları poşetin içine koyduğunuz geri dönüşümlü maddeleri açmayacaktır. plastik poşetlere sardığınız geri dönüştürülebilen ürünleri geri dönüşüm kutusuna attığınızda sadece çöpe atmış olacaksınız.

kağıt bardaklar, kağıt gibi görünüp aslında tamamen kağıt olmayan atıkları oluşturmaktadır. kabın dış kısmı kağıttan yapılırken, içi ince bir plastik tabakasıyla kaplıdır. pp (polipropilen) film sıvının kağıda sızmasını önler. iki farklı malzeme olduğundan, kaplar malzeme ayrılmadıkça geri dönüştürülemez. bu nedenle, geri dönüşüm için en kolay ürünler, tek bir malzemeden üretilen ürünlerdir.

- termal kasa fişleri: plastik içerik olan bpa ile kaplı bu fişler diğer kağıtlarla birlikte geri dönüştürüldüğünde bu maddeye ait kirlilik daha da yayılıyor. bpa östrojen gibi hareket ederek sağlığımızı olumsuz yönde etkiliyor.

- farklı türde materyallerden oluşan paketlemeler: meyve suyu ve süt kartonları karton, alüminyum ve plastikten, diş macunu tüpleri alüminyum ve plastik katmanlardan oluşuyor. yukarıda bahsettiğim kağıt bardak ile aynı şekilde farklı malzeme kullanılması geri dönüşümü engellemektedir.

- içini tamamen temizleyemediğimiz plastik paketler: deterjan veya yiyecek, içecek kaplarını geri dönüştürmek için hiç kalıntı kalmayacak şekilde temizlenmiş halde göndermemiz gerekiyor. aksi durumda bunlar geri dönüşüm tesisleri tarafından yıkama işlemine tabi tutulmak zorunda bunlarda uygun prosese sahip olmayan tesislere ulaştığında geri dönüşüm yerine çöp olarak sonuçlanacaktır.

- kağıt pipetler: içecek kalıntısı tam olarak arındırılamadığı için tesislerde geri dönüştürülemiyor ama kendi kompostunuzda gübreleşebilir. eğer plastik kaplamalı değilse.

- cips, çikolata, kuruyemiş paketleri: bu paketler alüminyum kaplı polypropylene materyalinden üretildiği için geri dönüştürülmemektedir.

- kağıt havlu ve mendiller kağıttan yapıldığı için geri dönüştürülebilen maddeler olarak düşünülür. fakat geri dönüşüm tesislerinde yer alabilmek için standart ölçülerin altında kalan küçük maddelerdir. bu yüzden bantlara takılıp sistemin bozulmasına neden olmaktadır. ayrıca kâğıt havlu ve mendil günlük hayatta sık kullanılan materyaller olduğundan üzerleri yağ ve yiyecek kalıntılarıyla kaplı haldedir. bu da diğer geri dönüşümü gerçekleşebilecek potansiyeldeki kağıt atıkların kirlenmesi ve geri dönüşümün gerçekleşememesine sebep olmaktadır.

- bant ve yapışkan içeren her tür kağıt, post-it: yapıştırıcılar ayrıştırılamadığından geri dönüştürülemiyor.

- streç film: ince bir plastik olan streçler de makinelere sıkışarak bozukluğa sebep olduğundan geri dönüştürülememektedir.

- bilinenin aksine her plastik petrol ürünü değildir. sadece pla etiketli plastikler mısırdaki şekerlerden veya manyok gibi diğer bitki nişastalarından yapılır. ayrıca, 2 tip plastik vardır: termoset ve termoplastikler. termoplastikler, yeniden eritilebilen ve yeni ürünlerle yeniden kalıplanabilen ve dolayısıyla geri dönüştürülebilen plastiklerdir. bununla birlikte, termoset plastikleri “geri dönüşü olmayan bir kimyasal bağ oluşturmak için çapraz bağlanan polimerler ”içerirler. yani ne kadar ısı uygulamış olursanız olun, bunlar yeni materyale dönüştürülemez ve dolayısıyla geri dönüştürülemezler.
...

görüldüğü üzere geri dönüşümü olacağını düşündüğümüz her atığın arka planda gerçekleşen süreci aslında geri dönüşüm ile sonuçlanmamaktadır. bu yüzden atık ayrıştırma bilincimizi en doğru şekilde oluşturmamamız çok mühim. geri dönüşüme bu kadar önem verip, yanlış ayrıştırma sonucunda geri dönüşümü sağlanacak her materyalin, çöp olmasına neden olmak en büyük facia olur.

yanlış sınıflandırma nedeniyle geri dönüşüme gönderilen atıkların yalnızca %9’u başarılı bir şekilde işlenebilmektedir.