EKONOMİ 14 Ağustos 2018
24,8b OKUNMA     768 PAYLAŞIM

Faiz, Enflasyon ve Döviz Kuru Arasında Nasıl Bir İlişki Var?

Döviz, faiz, enflasyon derken bu üçlünün ilişkisinde kaybolanlar için ülke örneği üzerinden sade bir açıklama.
iStock


bu ilişkiyi açıklamak için kendimize önce bir ülke belirleyelim

bu ülke madagaskar olabilir. şimdi madagaskar merkez bankası'nın faiz oranlarını artırdığını düşünelim. artan faiz oranları nedeniyle bu ülkeye belli bir miktar yabancı sermaye girecektir. yabancı para birimlerinin ülkeye girmesiyle döviz arzı fazlası meydana gelecektir. bu da madagaskar'ın ulusal parasının değerinin artmasına sebep olur. böylelikle madagaskar'da üretilen mallar göreceli olarak pahalılaşmıştır. bu da o ilgili ülkenin ihracatını azaltacaktır. dışarıya mal ihracının azalması suretiyle işsizlik ortaya çıkacak ancak philips eğrisinde gösterildiği gibi işsizlik arttığında enflasyon azalacaktır. 


eğer bu ülke sabit döviz kuru sistemini uyguluyorsa merkez bankası döviz kurunun belirli bir seviyeye kadar gelmesine müsaade edip (ki bu seviye pek esnek değildir) kur sınıra geldiğinde dövizde arz fazlası olduğu için talep yaratmak adına döviz alımına başlayacaktır. böylelikle kuru kontrol altına almış olur. ancak günümüzde bazı demir perde ülkeleri dışında bu sistemi kullanan pek ülke kalmamıştır.çünkü bretton woods sistemiyle başlayan bu akım 1970'lerde etkin bir sistem olmadığı anlaşıldığında terk edilmiştir. günümüzde gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler, sabit ve dalgalı döviz kurları arasında bir yerde kur politikalarını belirlerler.

aynı şekilde bu durumun tersini de düşünebiliriz, şöyle ki

bu kez merkez bankası faizleri düşürsün. şimdi hali hazırdaki bir kısım yabancı sermaye de ülkeden gidecek, onun yerine borç almak isteyenler yatırım yapacaktır bu ülkeye. bu kez döviz kuru artış eğilimi gösterir çünkü dövizde talep fazlası meydana gelmiştir. dolayısıyla madagaskar frangı değer kaybeder. bu kez madagaskar'da üretilen mallar göreceli olarak ucuzlamıştır ve ülke ihracatını artırır. bunun sonucunda işsizlik azalma eğilimi gösterirken enflasyon artacaktır. eğer kur kontrol altına alınmak istenirse merkez bankası belirli bir miktar döviz satışına başlayıp piyasada döviz arzını yaratır.

Paranın Evriminin Son Halkası Bitcoin'in Yükselişi Neden Durdurulamaz?