walter isaacson’ın son biyografisi "elon musk" spacex, tesla ve paypal ile tanınan girişimcinin hayatını anlatıyor. ısaacson, musk’ın zor geçen çocukluk yıllarından zorba davranışlara maruz kaldığına ve babasıyla olan zor ilişkilere değiniyor. ayrıca musk'ı silikon vadisi'ne kadar takip ediyor. yoğun yönetim tarzı, risk alma, karşılaştığı zorluklar ve tartışmaları eleştirel bir şekilde incelemektedir.

çocukluğu 

elon musk, güney afrika'da büyüdü. ülkenin yaygın şiddeti, musk’ın hayatını doğrudan etkiledi bir bıçaklama olayına tanık oldu. okul, sık sık zorbalığa maruz kaldığı bir yerdi ve bir keresinde ciddi bir dayak yedi. babası errol musk, bu zorlukları duygusal istismar ile daha da kötüleştirdi, çoğu zaman zorbalara destek vererek musk’ı küçümsedi. ancak bu sert deneyimler, musk’ın direncini güçlendirdi. acıya yüksek tolerans geliştirdi ve rehavet gösterenlerden hoşlanmadı. babasının sert sevgisi, risk alma eğilimini ve yaşam ve iş konusundaki bitmeyen çabasını besledi. 

musk’ın dedesi haldeman, 1950'de kanada'dan güney afrika'ya taşındı. haldeman, muhafazakar bir popülistti ve kanada hükümetinin bireylerin yaşamları üzerinde fazla kontrol sahibi olduğunu düşünüyordu. aile, güney afrika'da uçak uçurma ve araba yarışları gibi maceralı etkinliklere katılarak bir yaşam sürdü. bu macera ruhu, musk’ı derinden etkiledi. annesi maye, bir modeldi. errol, bir mühendisti ve zambiya'daki bir maden sahibinden ham zümrüt ithal ediyordu. ancak errol’un zümrüt girişimi başarısız oldu ve maye ile olan çalkantılı ilişkisi zor bir evliliğe yol açtı.

musk, yanlış anlaşılan ve sosyal olarak izole büyüdü. ailesi, sekiz yaşındayken boşandı. maye ve çocuklar, durban yakınlarındaki sahil evine taşındı. musk, 10 yaşında johannesburg'da babasıyla yaşamayı seçti, çünkü yalnız babasına eşlik etmenin görevi olduğunu düşündü. ancak, daha sonra babasıyla yaşamanın bir hata olduğunu kabul edecekti ve errol’un doğasını korkunç olarak tanımlayacaktı. musk'ın kardeşi kimbal da sonunda ona katıldı ve musk'ı babasıyla yalnız bırakmak istemedi. çocuklukları, abd ve hong kong'a yapılan gezilerle geçti ve bu gezilerde video oyunlarına maruz kaldılar ve errol iş yaparken keşfetme özgürlüğüne sahip oldular.

musk'ın bilgisayarlara olan ilgisi, 11 yaşındayken bir alışveriş merkezinde bir bilgisayarla karşılaşmasıyla başladı. babası onaylamasa da musk, erken dönem kişisel bilgisayarlardan biri olan commodore vıc-20'yi satın almak için para biriktirdi. basıc programlamayı sadece üç günde kendi kendine öğrendi. 13 yaşında blastar adlı bir video oyunu yarattı ve bunu 500 dolara sattı. babasıyla olan ilişkisi sözlü tacizlerle doluydu. güney afrika'dan ayrılmaya kararlı olan musk, eğitimini sürdürmek için kanada'ya ve ardından abd'ye gitti.

üniversite yıllarında musk, civilization ve warcraft gibi strateji oyunlarının sıkı bir oyuncusuydu; bu oyunlar ona stratejik düşünme becerileri kazandırdı. musk'ın analitik yetenekleri, ontario'daki queen's üniversitesi'nde bir iş simülasyonu oyununu tersine mühendislikle çözerek her seferinde zafer kazanmasını sağladığında da belirgindi. daha sonra pennsylvania üniversitesi'ne transfer oldu. son sınıfından önceki yazını geçirdiği silikon vadisi'nin yenilik ve potansiyel etkisine çekildi.

zip2, x ve paypal

musk, internet, sürdürülebilir enerji ve uzayı insanlığın geleceği için en kritik üç alan olarak belirledi. 1995 yılında, eğitimi yerine bir internet şirketi kurmaya karar verdi. kardeşi kimbal ile birlikte işletme listelerini haritalarla birleştiren zip2'yi geliştirdiler. navteq'ten ücretsiz harita verisi almayı başardılar ve yatırımcıları etkilediler. ancak, musk'ın talepkar yönetim tarzı ve yoğun iş odaklılığı, kimbal ile olanlar da dahil olmak üzere çatışmalara yol açtı. sonunda, zip2 gazeteler için yazılım sağlamaya yöneldi. 1999 yılında, compaq zip2'yi 307 milyon dolara satın alarak musk’ı zengin etti.

musk'ın yoğun ilgisi, 12 milyon dolarını yatırdığı x.com ile bankacılık sektörünü sarsmaya kaydı. x.com’un büyümesi, e-posta yoluyla para transferine olanak tanıyan popüler bir özelliklten kaynaklandı. musk'ın x.com için vizyonu, tüm bankacılık sektörünü sarsacak bir sosyal ağ oluşturmaktı. musk daha sonra rakip paypal ile birleşmeyi kabul etti.

yazılım uzmanı max levchin, paypal'ı yaratan confinity şirketinin baş teknoloji sorumlusu oldu ve musk ile çalıştı. levchin ve musk, işletim sistemi olarak microsoft windows ve unix kullanımı konusunda anlaşmazlık yaşadılar. musk windows'u tercih ederken, levchin güvenilmez bulduğu windows yerine unix'i savundu. bir gece, bu konuda güreş yaptılar ve musk kazandı. bu, unix kodunu yeniden yazmakla geçen ve şirketi rahatsız eden dolandırıcılık sorunlarını ihmal ettikleri bir yıla mal oldu. levchin, musk’ın davranışlarını şaşırtıcı buldu.

musk'ın queen's üniversitesi'nde ilk kez tanıştığı justine wilson ile olan ilişkisi drama ve tartışmalarla doluydu, hatta halka açık yerlerde bile. arkadaşlarının ve ailesinin uyarılarına rağmen musk, 2000 yılında justine ile evlendi. balayındayken, levchin ve diğerleri onu ceo olarak geçmeyi planladılar. musk döndüğünde yaşanılan bu darbeyle mücadele etti ancak sonunda görevden alındı.

spacex'i

2001 yılında, musk bir uzay girişimi başlatmak istedi. araştırmaları nasa'nın mars için herhangi bir planının olmadığını ortaya çıkardı, bu durum onu şoke etti. musk, roket mühendisliğini inceledi ve insanlığı çok gezegenli hale getirmeyi amaçladı. insan hayatta kalmasını sağlamak ve amerika’nın keşif ruhunu yeniden canlandırmak istedi. los angeles'a taşınarak uygun maliyetli roketler inşa etmeyi hedefledi. mars görevi için yapılan ilk planlar, 2002 yılında iddialı hedefler ve sıkı zaman çizelgeleri ile spacex’in kurulmasına evrildi.

musk’ın ilk çocuğu nevada, ani bebek ölüm sendromu nedeniyle öldü, bu durum musk ve justine için derin bir üzüntü yarattı. nevada’nın ölümünden sonra, musk ailesi ve babası errol için malibu’da bir ev satın aldı. ancak, musk, errol’un üvey kızı jana’ya, o sırada 15 yaşında olan, uygunsuz davranışları konusunda endişelenmeye başladı. musk, errol’a yaşaması için bir yat teklif etti, ancak durum daha da kötüleşti ve errol’un güney afrika’ya dönmesiyle sonuçlandı.

roket meraklısı tom mueller, spacex’i oluşturmak için musk ile güçlerini birleştirdi. maliyet etkinliği ve şirket içi üretime odaklanarak falcon 1 roketini tasarladılar. musk’ın agresif zaman çizelgeleri ve iteratif tasarım yaklaşımı, hızlı prototip ve testler yapmalarına yol açtı, bu da motorların başarılı bir şekilde geliştirilmesi ve teksas, mcgregor'da bir test sahasının kurulmasıyla sonuçlandı.

mueller’in ekibi, genellikle musk’tan gece geç saatlerde gelen güncelleme talepleriyle uzun saatler boyunca motorları test etti. musk’ın yüksek risk toleransı, yakıt tankında yıldırım nedeniyle oluşan bir şişkinliği çekiçle düzeltmek gibi yerinde problem çözme yöntemlerine yol açtı ve bu aylarca süren çalışmayı kurtardı. ancak, tüm hızlı çözümler başarılı olmadı. epoksi ile motor çatlaklarını onarma girişimleri başarısız oldu ve fırlatmayı dört ay geciktirdi. yine de, musk’ın işe doğrudan yaklaşımı ekibi hırslandırdı.

musk, ortaklıklarıyla tanınmasa da, spacex’in başkanı olan gwynne shotwell ile kalıcı bir ortaklık kurdu. shotwell, musk ile yakından çalışmayı başarıyordı. mühendislik geçmişi ve musk’ın kişiliğini anlaması, onunla etkili bir şekilde iletişim kurmasını ve ekibi yönetmesini sağladı. shotwell’in, savunma bakanlığı ile bir sözleşme sağlamak ve washington'da şirketi tanıtmak gibi spacex’in ilk günlerindeki kritik rolü, önemli bir nasa sözleşmesine yol açtı.

tesla

2003 yılında, ac propulsion tarafından geliştirilen tzero adlı elektrikli araba prototipi musk'ın dikkatini çekti. ac propulsion'ı arabayı seri üretime geçirmeye ikna etme girişimleri başarısız oldu, bu da onu yeni bir şirket kurma ve ac propulsion'ın teknolojisini lisanslama kararı almaya yöneltti. plan, kaliteli bir roadster üretmekti ve bu çalışmayı tesla olarak adlandırıldı. musk, şirketi martin eberhard, jb straubel, marc tarpenning ve ıan wright ile birlikte kurdu. 6,4 milyon dolar yatırım yaparak yönetim kurulu başkanı oldu.

hem eberhard hem de musk'ın kendilerini ana kurucu olarak görmesiyle liderlik konusunda anlaşmazlıklar ortaya çıktı. musk’ın mühendislik kararlarına artan müdahalesi gerilim yarattı ve tasarım mükemmelliği konusundaki ısrarı, daha büyük kapılar ve karbon fiber gövdeler gibi maliyetli ama gerekli değişikliklere yol açtı. estetik ve kaliteye odaklanma tesla’yı tanımladı, ancak aynı zamanda karmaşıklık ve maliyetleri de artırdı. musk ayrıca daha fazla personel alımında ısrar etti, bu da nakit harcamalarını hızlandırdı. musk daha sonra silikon vadisi ağından ve risk sermayesi şirketlerinden yararlanarak daha fazla fon toplamaya odaklandı. 2006 yılında vantagepoint capital 40 milyon dolar yatırım yaptı.

spacex, bürokrasi nedeniyle kaliforniya'daki vandenberg hava kuvvetleri üssü'nden fırlatma zorluklarıyla karşılaştı ve operasyonlarını marshall adaları'ndaki uzak kwajalein mercan adası'na taşıdı. ancak, falcon 1, paslanmış bir b-somunu nedeniyle yakıt sızıntısı yüzünden başarısız oldu. musk başlangıçta bir mühendisi suçladı, ancak daha sonra aşındırıcı deniz havasının gerçek suçlu olduğu anlaşıldı. bu aksilikten sonra, spacex daha temkinli bir yaklaşım benimsedi, bileşenleri titizlikle test etti ve hesaplanmış riskleri kabul etti. bu risklerden biri, roket tanklarındaki yakıt hareketini önlemek için kullanılan salınım engelleyicilerini içeriyordu. musk ve ekibi, gerçek bir uçuşta test edilmesi gerektiği için bu potansiyel riski kabul etti. bu, 2007'de ikinci bir başarısız fırlatmaya yol açtı.

bu arada, tesla'nın ilk arabası olan roadster, bütçeyi aşmış ve programın gerisindeydi. arabanın tasarımı çok karmaşıktı ve üretim maliyetleri beklenenden daha yüksekti, bu da mali kayıplara yol açtı. musk ve tesla'nın o zamanki ceo'su eberhard, şirketin yönü konusunda anlaşmazlığa düştüler ve bu 2007'de eberhard'ın görevden alınmasıyla sonuçlandı. musk'ın sonraki ceo'larla etkileşimleri, gücü paylaşma konusundaki zorluklarını ortaya koydu. yoğun yönetim tarzı ve tesla’nın üretim sürecine yönelik çalışmaları sonunda onu ceo rolünü üstlenmeye yöneltti.

musk kendini sürekli işe dalarken ve tepkisiz hale gelmesinden dolayı justine kendini dışlanmış hissetti. justine, musk'ın empati eksikliğini ilişkilerinde bir engel olarak gördü ve duygusal mesafesini asperger sendromu, bir tür otizm spektrum bozukluğu, ve çocukluk sorunlarına bağladı. justine’in, oğullarının ölümünden sonra musk’ın terapiye gitmesi konusundaki ısrarı dirençle karşılandı. evlilikleri 2008 yılında sona erdi.

musk, iki şirketi birden ayakta tutma baskısı altındaydı. üç başarısız spacex fırlatmasından sonra, girişimlerinden vazgeçmeyi reddetti ve ikisini de kurtarmaya kararlıydı. direncini arkadaşlarının yatırımlarıyla desteklenen dördüncü bir spacex fırlatma denemesi güçlendirdi. 28 eylül 2008'deki başarılı fırlatma, spacex ve musk’ın uzay keşfi çalışmasını kurtardı.

tesla hala iflasla karşı karşıyaydı, ancak musk, yatırımcı desteği ve daimler ile ortaklık aracılığıyla fon sağlamayı başardı. 2008 yılında, daimler’den gelen fon ve bir devlet kredisi, tesla’nın ana akım pazara yönelik seri üretilen bir sedan olan model s'nin geliştirilmesini sağladı. musk, tasarımcı henrik fisker ile estetik konusunda çatıştı ve bu da fisker’in sözleşmesinin feshedilmesine yol açtı. franz von holzhausen, tesla’ya katıldı ve model s'yi şekillendirmek için musk ile yakın çalıştı, pil takımını yerleştirmek için gereken iç mekan alanını koruyarak şık bir tasarıma odaklandı. von holzhausen liderliğindeki tasarım ekibi, batarya takımını aracın yapısına entegre etmek için mühendislerle birlikte çalıştı. model s, geri çekilebilir kapı kolları ve sürekli yazılım güncellemeleriyle aracın işlevselliğini zaman içinde artıran büyük bir dokunmatik ekran gibi yenilikçi unsurlara sahipti.

spacex'in büyümesi, falcon 9 roketinin geliştirilmesi ve fırlatma altyapısı oluşturmak için uygun maliyetli stratejilerle tesla'nınkine paraleldi. 2009 yılında başkan barack obama, nasa’nın maliyetli ve gecikmiş roket programını iptal etmeye karar verdi. yönetimi, uzay taşımacılığı için özel şirketlere güvenmeyi seçti. bu, spacex’in insansız kapsülleri fırlatıp geri döndürmede ve daha sonra insanlı uzay uçuşlarında başarıya ulaşmasını sağladı. spacex, geleneksel nasa yöntemlerinin önüne geçti.

haziran 2012’de, ilk model s araçları üretim hattından çıkar çıkmaz kutlandı, ancak musk kaliteden memnun değildi. iyileştirmeler talep etti ve üç kalite şefini işten çıkardı. tasarımcı von holzhausen sorunları çözmek için var gücüyle çalıştı. model s’in motor trend dergisi tarafından yılın otomobili seçildiğinde bunun karşılığını verdi.

kişisel hayatında, musk 2008 yılında aktris talulah riley ile tanıştı. 2010 yılında evlendiler ve riley oyunculuk kariyerinden vazgeçti. evlilikleri musk’ın iş takıntısı nedeniyle evlilikleri zarar gördü. boşandılar, yeniden evlendiler ve tekrar boşandılar.

2012 yılında musk, sinirbilimci ve yapay zeka araştırmacısı demis hassabis ile tanıştı ve yapay zeka güvenliği konusunda endişelenmeye başladı. hassabis, yapay zeka şirketi deepmind'in kurucu ortağı olarak, makinelerin insanların zekasını aşabileceğini ve belki de onları ortadan kaldırmaya karar verebileceğini açıkladı. bu, musk’ın yazılım girişimcisi sam altman ile birlikte openaı’yi kurma kararını verdi. yapay zekaya olan ilgisi arttıkça, musk tesla'nın otonom araçları ve insanların beyinlerini doğrudan bilgisayarlara bağlayacak çipler geliştirmek için kurduğu neuralink gibi projeler üzerinde çalıştı.

musk ve google’dan larry page bir zamanlar tesla ve google arasında kendi kendini süren bir araç sistemi için ortaklık düşünmüştü. ancak anlaşmazlıklar, musk'ı tesla’nın kendi sistemini geliştirmeye iten bir faktör oldu. musk, google'ın kendi kendine sürüş programı waymo gibi bir lazer-radar cihazı yerine sadece kameralar kullanarak insan görüşünü taklit etmeyi ve maliyetleri azaltmayı savundu. musk’ın tesla'nın kendi kendine sürüş özellikleri hakkındaki abartılı iddiaları, özellikle 2016'da meydana gelen ölümcül bir kazadan sonra tartışmalara yol açtı. araştırmacılar, kaza anında sürücünün, ön panelde duran bir bilgisayarda film izlediğine dair kanıt buldular. tesla, kendi kendine sürüş sisteminin performansını olduğundan daha iyi göstermişti ve bu da sürücünün dikkatini fazla vermesine gerek olmadığına inanmasına yol açmıştı. ancak, musk direksiyon simidi olmayan tasarımlar bile düşünerek tamamen otonom bir tesla hedeflemeye devam etti. ayrıca kuzenlerinin güneş enerjisi şirketi solarcity'yi destekledi ve daha sonra bunu tesla ile birleştirdi.

2016’nın sonlarında, musk'ın şehirlerin altında tüneller şeklinde 3d yollar inşa etme fikri vardı. los angeles trafiğiyle ilgili hayal kırıklığı, onun esprili bir şekilde the boring company adını verdiği bir tünel açma şirketi kuracağı hakkında tweet atmasıyla ortaya çıktı. projeye 100 milyon dolar katkıda bulundu. the boring company, 2021 yılında tesla yolcularını havaalanından kongre merkezine taşıyan 1,7 millik bir tüneli las vegas’ta tamamladıktan sonra diğer yerlerde projeler için görüşmelere başladı. ancak hiçbiri 2023 itibariyle başlamadı.

zaferler ve çalkantılar

2016 yılında, musk’ın kişisel hayatı çalkantılıydı, özellikle aktris amber heard ile olan sancılı ilişkisi. aile hayatı da, babasının üvey kızından bir çocuğu olduğunu öğrenmesiyle gerildi. musk’ın zihinsel sağlığı, depresyon ve mani dönemleriyle sarsıldı, ancak tedavi aramak yerine acıya dayanmayı seçti.

temmuz 2017’de, tesla model 3 üretime geçti ve musk’ın gözle görülür düşük morali ve stresi olmasına rağmen, yeni arabayı heyecanlı bir kalabalığa tanıttı. tesla’yı ayakta tutmak için haftada 5.000 araba üretmeyi hedefleyerek kendini işe adadı. üretim sorunlarını çözmek için fabrikada uyuyarak bile çalıştı. nisan 2018’e kadar, musk’ın çabaları sonuç verdi ve üretim iyileşti, süreci sürekli olarak rafine etmeye devam etti.

musk, bir tesla fabrikasında yavaş hareket eden robotları gözlemledi ve kodlarını yeniden yazarak hızlandırdı. nadiren gerçekleşen sel olaylarında zeminin fazla ıslanmasını önlemek için kullanılan kauçuk yamalar gibi gereksiz parçaları üretim sürecinden çıkardı. insanların belirli görevlerde robotlardan daha iyi performans gösterdiğini anladı ve gereksiz makineleri kaldırarak insan iş gücünü benimsedi. 

2018 yılında, taylandlı futbolcular bir mağarada keşif yaparken sel nedeniyle mahsur kaldı. musk, mahsur kalan takım hakkında bir tweet gördü ve yardım etmeye karar verdi. spacex ve the boring company ile birlikte kurtarma çabası için mini bir denizaltı yarattı. cihazla birlikte tayland’a vardığında, kurtarma operasyonunun zaten devam ettiğini ve denizaltısının gerekli olmadığını öğrendi. bir mağara kaşifi olan vernon unsworth, çabalarını bir pr gösterisi olarak nitelendirdi. musk, twitter’da sert tepki vererek unsworth’a pedofili dedi, bu da tesla’nın hisselerinin düşmesine neden oldu. bu, bir iftira davasına yol açtı. ancak, jüri musk’ın sorumlu olmadığına karar verdi.

tesla yatırımcıları musk’ın dengesiz davranışlarından endişe duyuyordu. kardeşi kimbal, musk’ın eylemlerinin kısmen heard ile ayrılmasından kaynaklandığını düşündü. musk, tesla’yı özel bir şirket yapmayı düşündü ve suudi arabistan hükümetinin yatırım fonuyla bu konuyu görüştü. düşüncesizce bu konuda tweet attı, bu da hisse senetlerinde dalgalanmalara ve menkul kıymetler ve borsa komisyonu (sec) tarafından bir soruşturmaya yol açtı. musk, bir davadan kaçınmak için sec ile anlaşarak başkanlık görevinden ayrılmayı ve para cezası ödemeyi kabul etti. musk’ın kamu imajı, yorumcu joe rogan’ın podcast'inde onun esrar içtiğini söylemesiyle de zarar gördü.

tesla’nın kilit yöneticileri jon mcneill ve doug field, musk ile çalışmanın getirdiği stresi nedeniyle ayrıldılar. uzun zamandır arkadaşı ve kurucu ortaklarından biri olan jb straubel de, lityum-iyon araba pillerini geri dönüştürmeyi amaçlayan yeni girişimi redwood materials’e bırakarak elon’un daha mutlu olacağını düşündü ancak straubel’in ayrılığı, musk için kişisel bir kayıp oldu.

gelecekçi arayışlar

musk ve von holzhausen, paslanmaz çelikten yapılan gelecekçi cybertruck'ı tasarlamak için cesur bir kamyonet tasarım fikri üzerinde beyin fırtınası yaparak sonunda bu tasarımı hayata geçirdiler.

2018 yılında starlink’in başına mark juncosa'yı getirdi. juncosa, starlink uydularını sıfırdan tasarlayarak basitlik hedefledi. sonuç olarak, her uçuşta dağıtılabilecek uydu sayısını iki katına çıkaran düz ve uygun maliyetli etkin bir uydu elde edildi. mayıs 2019'a kadar uydular faaliyete geçti ve musk, starlink internetini kullanarak tweet attı.

musk'ın hedefi sadece roketler ve uydulardan kar elde etmek değildi. mars’ı kolonize etmek istiyordu. falcon 9 ve onun kardeşi falcon heavy yeterli değildi. daha büyük, yeniden kullanılabilir bir roket gerekiyordu. 2017 yılında, önceki tüm roketlerden daha yüksek ve güçlü olacak, mars'a yolcu taşıyabilecek starship'in geliştirilmesini duyurdu. malzemeler konusunda derin bir anlayışa sahip olan musk, soğuk havalarda dayanıklılığı ve kolay kaynak yapılabilirliği nedeniyle starship ve cybertruck için paslanmaz çeliği seçti.

2019 yılında, musk, yatırımcılara tesla’nın kendi kendine sürüş teknolojisini sergilemek için otonomi günü adlı bir etkinlik düzenledi. teknoloji tam olarak hazır olmasa da, musk ekibini gösteri için yoğun bir şekilde çalışmaya zorladı. kendi kendine sürüş ekibi, bir aracın karmaşık manevralar yapmasını başarıyla gösterdi. ancak, musk’ın tesla’nın gelecekteki otonom araçları hakkındaki iddiaları şüpheyle karşılandı ve tesla’nın tamamen otonom bir aracı bir yıl içinde yaratacağına dair tahminleri gerçekleşmedi.

2020 yılında, tesla austin, teksas'ta yeni bir fabrika kurmaya karar verdi. giga texas adını verdikleri fabrika hızla inşa edildi ve musk tasarımında yakından yer aldı. musk'ın kişisel hayatı, performans sanatçısı grimes ile tanıştığı 2018'den sonra, sakinleştirici bir etki getiren oğlu x'in doğumunu gördü. o dönemde, musk’ın justine’den olan çocuğu jenna ile ilişkisi gerildi.

2021 yılında, musk ilerleme isteği, spacex'te starship'in hızlı montajını talep eden bir artışa yol açtı. ayrıca raptor motoru geliştirilmesinin başına geçti. ancak durmak bilmeyen verimlilik ve maliyet düşürme konusundaki amansız çabaları, sık sık liderlik değişikliklerine ve zorlu çalışma koşullarına yol açtı.

28 haziran 2021'de, musk sumo güreşinde aldığı bir yaralanma nedeniyle boyun ameliyatı geçirdikten sonra ellinci doğum gününü sessizce kutladı. işten yorgun, spacex'in starship'inin karmaşıklığından hayal kırıklığına uğramıştı ve doğum gününün çoğunu dinlenerek geçirdi. grimes ile ilişkisi çalkantılı hale gelmişti. 

musk, starship için raptor motorunu iyileştirme konusundaki aşamalarda derinlemesine yer aldı, daha pahalı malzemeler yerine maliyetli çeliği savundu ve test için baskı yaptı. jamaika kökenli genç bir mühendis olan jacob mckenzie, musk’ın dikkatini çekti. bu, mckenzie’nin raptor programını yönetmek üzere terfi etmesine yol açtı ve maliyetleri azaltıp basitleştirmeyi hedefledi. 2022 şükran günü'ne kadar, raptor üretimi önemli ölçüde artmıştı.

musk'ın yapay zekaya olan ilgisi, 2021'de tesla'da bir insansı robot olan optimus’un geliştirilmesine yol açtı. robotların gözlem yoluyla görevleri öğrenebileceği, potansiyel olarak ekonomide ve insan-makine etkileşiminde büyük etki yapılabileceği bir geleceği kapsıyordu.

2021 şükran günü'nde, musk spacex'in raptor motoru ile meşguldü, aynı zamanda yapay zeka yatırımcısı ve neuralink yöneticisi shivon zilis ile ikizleri yeni karşılamıştı. zilis, musk ile derin bir bağ paylaşıyordu. uygarlığın hayatta kalması için üremenin önemine inanan musk, zilis’i çocuk sahibi olmaya teşvik etmişti. musk’ın sperm donörü olduğu ikizler erken doğmuş ancak sağlıklıydılar ve musk, yoğun hayatına rağmen, ebeveynlik ve iş arasında çoklu görev yapmak durumunda kaldı. musk ve grimes de taşıyıcı anne yoluyla bir kız çocuğu dünyaya getirdiler.

siyaset

musk, 2021'de dünyanın en zengin kişisi olarak önemli dönüm noktalarına ulaşmaya devam etti. demokrat parti ile “woke” kültüre daha eleştirel yaklaşmaya başladı, bunları medeniyetin ilerlemesi için bir tehdit olarak gördü. kişisel özgürlükleri savundu ve covid19 pandemisi sırasında hükümetin kısıtlamalarını eleştirdi. siyasi politik duruşu, demokrat figürlerle karşı karşıya gelmeler ve cumhuriyetçi ideallerle daha fazla uyum sağlama ile belirginleşti. daha önce obama'yı ve ılımlı politikaları desteklemiş olmasına rağmen, zaman zaman sağcılığı paylaştı.

ukrayna rusya tarafından saldırıya uğradığında, musk ordularına yardımcı olmak için starlink terminalleri sağladı. ancak daha sonra, bunun nükleer bir çatışmayı tırmandırabileceğinden korkarak, ukrayna'nın bir saldırısında kullanılmasını önlemek için starlink'i kırım yakınlarında devre dışı bıraktı. 2022'de musk'ın dünya görüşü, tayvan üzerindeki potansiyel çatışmalar ve ukrayna'daki devam eden savaş gibi yaklaşan küresel krizler tarafından şekillendi. spacex, insani yardım sağlamanın kabul edilebilir olduğunu, ancak yabancı bir ülkenin savaşını finanse etmenin hükümetin sorumluluğu olması gerektiğini düşündü. shotwell, insani kullanım için ücretsiz hizmete devam ederken ukrayna'nın askeri kullanımı için pentagon'dan 145 milyon dolar almayı içeren bir sözleşme müzakere etti. ancak, hikaye sızdıktan ve tepki aldıktan sonra musk, hizmeti ücretsiz olarak sundu.

çalkantılı bir satın alma

tesla ve spacex'teki başarısına rağmen, musk huzursuz hissetti ve 2022'nin başlarında fazla düşünmeden twitter'ı satın almaya karar verdi. hisse satışlarından elde ettiği 10 milyar dolar ile dürtüsel tarzına uygun bir platforma yatırım yaptı. yeni bir platform başlatmayı düşündü, ancak twitter yönetim kurulu üyeleri tarafından dahil olması için ikna edildi. twitter ceo'su parag agrawal ile akşam yemeğinden sonra, musk agrawal'ı ceo rolü için fazla nazik buldu ve twitter'ın bir ateş püskürten bir ejderhaya ihtiyacı olduğuna inanıyordu.

düşündükten sonra musk, twitter'ın yönetim kuruluna katılmaktan vazgeçti. bunun yerine, botlar ve sansür gibi sorunları ele almak için bir devralma planladı. twitter'ı, yıllar önce x.com için öngördüğü finansal platform ve sosyal ağın bir kombinasyonuna dönüştürmeyi amaçladı. daha sonra twitter'ı bu isimle yeniden markalaştırmaya karar verdi.

giga texas fabrikası nisan 2022'de açıldı ancak musk'ın dikkati twitter'daydı. twitter'ı satın almaya karar vererek bu platformu geliştirmek için bir fırsat olarak gördü. twitter’ın reklam bağımlılığını azaltmayı ve kullanıcı ödemelerini tanıtmayı düşündü musk, anlaşmayı takip ederken heyecan ve şüphe arasında gidip geldi. bir twitter meclisine katıldı ve içerik denetimi konusunda konuştu, kullanıcı konforu arasında bir dengeyi vurguladı.

temmuz 2022'de, haftalık fırlatmalar gerçekleşirken starlink uyduları birikiyordu. ancak, musk o zamana kadar daha büyük starship'in fırlatılmasını ummuştu. musk ve shotwell, starship ekibini çok yumuşak buluyorlardı. bir video görüşmesi sırasında, musk ekibin zaman çizelgelerini eleştirdi ve ilerlemeyi hızlandırmak için gece toplantıları talep etti. bu arada, optimus robotuna yürümeyi öğretmek zordu. ekip, ilk adımlarını kutladı, ancak kol ve bacak hareketlerini koordine ederek denge sağlamak hala bir sorundu. musk, başın döndürülmesine gerek kalmaması için birden fazla kamera kullanılmasını önerdi. bir gösterim sırasında, optimus’un dengesini test etti ve tesla’nın aı gelişmelerini sergilemek için bir kamu etkinliği olan aı day 2'yi planladı.

musk, twitter konusunda hala kararsızdı. kaç gerçek kullanıcısı olduğunu belirlemek için ham veriler ve metodolojiyi talep ettiğinde, twitter ona ekibinin neredeyse kullanılamaz bulduğu formatlarda veriler sağladı. musk, karmaşık verileri anlaşmadan çıkmak için kullandı. twitter dava açtı ve bu delaware mahkemesi davasında yargılandı. sonunda musk anlaşmayı kapatmayı kabul etti. 

aı day 2 yaklaştıkça, musk tesla'nın yapay zekasını ve optimus'u sunmaya odaklandı. mühendisler, robotun tanıtımı için yürüyüş adımını ayarlıyordu. musk onları teşvik etti ve insansı robotların ekonomiyi büyük ölçüden etkileme potansiyelinden bahsetti. optimus sunumu sırasında bir teknik sorun yaşandı ancak bu sorun çözüldü ve robot başarıyla performans sergiledi.

ekim 2022'de musk, satın almayı henüz tamamlamamış olmasına rağmen twitter'da ürün inceleme toplantıları yapıyordu. gazetecilik için ödeme sistemlerini tartıştı ve çalışanlarla tanışmak için binayı gezdi. twitter'ı önde gelen bir ödeme sistemi haline getirmeyi düşündü ve çalışanlardan, içerik denetleme aracı ve yüksek getirili cüzdan hesabı gibi fikirler dinledi. musk'ın ekibi, hangi çalışanların tutulacağına karar vermek için twitter'ın kodunu değerlendirdi. musk ve avukatları, üst düzey yöneticilere tazminat ödemekten kaçınmak için hızlı bir devralma planladı. 

devralmadan sonra, musk twitter’ın mühendislik ekibini önemli ölçüde azaltmak istedi, daha adanmış ve verimli bir iş gücü hedefliyordu. twitter’da bu tür kesintilerin etkisi konusunda endişeler vardı, ancak musk işten çıkarmalara devam etti. çeşitliliğe sahip bir iş gücüne ihtiyaç duymadığını belirtti ve bunun yerine aşırı adanmışlık kültürüne odaklandı. içerik denetimiyle görevli yoel roth, musk’ın dürtüsel kararlarını yönlendirerek, sorunlu tweet'leri ve kullanıcıları doğrudan yasaklamak yerine etkileşimini azaltma gibi alternatif çözümler önerdi.

musk’ın twitter blue abonelik planı, taklitçilik sorunları nedeniyle geçici olarak askıya alınarak sıkıntılı bir başlangıç yaptı. musk daha fazla işten çıkarma talep ederken, roth gergin bir görüşme sonrası twitter’dan ayrılmaya karar verdi. musk, çalışanlarla konuşurken, roth istifasını hazırladı, ekibine bildirerek ayrıldı.

twitter’ın sorunlarından bunalan musk, satın alma işleminden pişmanlık duyduğunu ifade etti. twitter’ın kültürünü, olağanüstü, motive bireyler tarafından yönlendirilen bir kültüre dönüştürmeyi umarak yorulmadan çalıştı. musk ve ekibi, işten çıkarmaları planlayarak ve çalışan sadakatini değerlendirerek ilerledi. twitter’ın reklam satış şefi robin wheeler, musk’ın başka bir işten çıkarma dalgası istemesi üzerine istifa etti. musk yönetiminde, twitter’ın iş gücü yüzde 75 oranında azaldı ve yüksek baskılı bir ortamı tercih etti. twitter’ın yok olacağına dair tahminlere rağmen hayatta kaldı.

twitter’ın, tweet’lerin silinmesi konusunda politikacılardan, fbı’dan ve istihbarat ajanslarından girdi aldığı sistemleri vardı. 2020'de twitter personeli, saldırıya uğramış materyal politikalarını ve potansiyel rus dezenformasyonunu gerekçe göstererek hunter biden'ın dizüstü bilgisayarıyla ilgili bir hikayeyi engellemeyi tartıştı. daha sonra, twitter’ın yoel roth ve ceo’su jack dorsey, hikayeyi sansürlemenin yanlış olduğunu kabul ettiler. twitter’ın hükümet kurumlarıyla iş birliği belirgin hale geldi, şirket genellikle gönüllü bir ortak olarak hareket etti ve hükümet baskısına uyum sağladı. bu yanlılık, twitter çalışanlarının büyük ölçüde demokratları desteklemesiyle uyumlu olarak, donald trump’a olumlu hikayeleri bastırma eğiliminde olan içerik denetimine yansıdı.

musk, twitter’ın sunucularının hızlı bir şekilde taşınmasını talep etti ve teknik zorlukları göz ardı etti. bir veri merkezini ziyaret ederek sunucuları kendi başına taşımaya çalıştı, standart prosedürleri görmezden geldi. bu dürtüsel eylem, veri merkezi yönetimiyle bir karşılaşmaya yol açtı ancak musk devam etmekte kararlıydı. taşıma tamamlandı musk, öngörülemeyen teknik sorunlar nedeniyle bunu bir hata olarak değerlendirdi.

nisan 2023'te musk, tesla ekibiyle birlikte yeni bir otomatik sürüş sistemini test etti. tesla araçlarından milyonlarca video klip üzerinden eğitilen yazılım, geleneksel kodlardan daha basit ve daha hızlıydı. karmaşık durumları sorunsuz bir şekilde ele alarak musk'ı etkiledi. tesla'nın araçlarından elde ettiği geniş veri havuzu, aı geliştirmede ona bir avantaj sağladı. musk, aı güvenliği ve kötüye kullanımından endişe duyarak, bu konulara odaklanan üçüncü bir aı varlığı yaratmayı hedefledi. openaı’nin kâr amacı gütmeyen yapıdan kâr amaçlı yapıya geçişini eleştirerek x.aı'yi kurdu. siyasi olarak tarafsız sohbet botları ve ileri düzey muhakeme aı'ları içeren iddialı aı projeleri için en iyi yetenekleri işe aldı.

nisan 2023'te, starship'in fırlatılmasından önce kendini kaygılı hisseden musk, geçmiş başarısızlıklar ve mars kolonizasyonu için roket üretimini ölçeklendirme konusundaki kararlılığı üzerine düşündü. bir valf sorunu, fırlatmanın üç gün sonrasına ertelenmesine neden oldu. bir sensör sorunu göz ardı edildikten sonra, fırlatma devam etti ancak motor arızaları yaşandı. roket, tehlikeli olmayacağı suyun üzerinde kasıtlı olarak patlatıldı. musk'ın belirli güvenlik özelliklerini atlama kararı sorgulandı, ancak onun hızlı başarısız olma felsefesi galip geldi. patlama, değerli veriler sağladı ve musk, görevi bir başarı olarak nitelendirerek ekibiyle birlikte kutladı.