Ekonomik Krizden En Çok Etkilenen Kesimin Dar Gelirli Değil Orta Gelirli Kesim Olması
kriz en çok kimi etkiler?
"dar gelirliyi" demiş ekşi'de bir yazar. aksine kriz en az dar gelirliyi etkiler.
hele ki dar gelirlinin oylarıyla ayakta duran ve sosyal devlet olmayı makarna dağıtmak olarak anlayan, üstelik bunun yükünü de zengin ile orta gelirliye orantısız şekilde yükleyen bir iktidar varsa.
peki kriz en çok kimi etkiler? orta gelirliyi.
peki nasıl?
dar gelirli zaten maslow piramidinin ilk basamağında. kömürünü, makarnasını verdiğin sürece fazlasına ihtiyacı yok. ihtiyacı yoktan kastım, talebinin, beklentisinin, ufkunun olmaması. diğer basamakların hemen hemen hepsini din ve milliyetçilik gibi manevi olguların getirisi ile doldurabiliyor zaten.
peki sosyal devlet olmanın yükü kimin omzunda?
zenginin ve orta gelirlinin. bir kişinin benzinine, sigarasına, içkisine, telefonuna ve hatta limontasına ek vergi koyduğun anda on kişinin makarna parası çıkıyor.
peki neden en çok orta gelirli etkileniyor?
çünkü çoğunluğun malları sınıflandırmasına göre dar gelirli kolayda mallar ile hayatını idame ettirirken, orta gelirli beğenmeli mallar ve kısmen özellikli mallar, zengin ise beğenmeli mallar ve özellikli mallar ile yaşamaya alışkın. farklı gelir grubundaki bireyler aynı ürünü farklı sınıflarda değerlendirebilir. çünkü sahip olunacak ürün için ödenecek maddi ve manevi bedeller ile fırsat maliyetleri farklıdır. işte bu fırsat maliyetindeki artış en çok orta gelir grubunda hissedilir.
limonata, sigara, içki, benzin vs orta gelir grubundaki kişi için kolayda mal iken beğenmeli mal olmaya başlar. yüksek gelirli için bunların hepsi zaten her daim kolayda mal. düşük gelirli için ise bir çoğu zaten özellikli mal.
somut örnek: orta gelirli bir ekşi sözlük yazarı nutella'ya gelen zamla yoksunluğa düşme tehlikesindeyken, dar gelirlinin nutella'dan haberi yok, yüksek gelirlinin ise nutella'ya gelen zamdan haberi yok.
cevabi entry'mi yazarın son sorusuna da cevap vererek bitireyim.
"krizden en çok fakirler etkilenmesine rağmen hala oy vermeye de devam ediyorlarsa size giren çıkan nedir sayın amına koyduklarım?" demiş kendisi.
el cevap: entry'nin genelinde zenginlere gömmüş olsa da çıkış noktası yanlış. kaldı ki iphone x almak da zenginlik belirtisi olmamalı. abd'de iphone x yarım asgari ücrete, türkiye'de 4 asgari ücrete tekabül ediyor. yine mercedes c serisi de abd'de 25 asgari ücrete, türkiye'de 150 asgari ücrete tekabül ediyor. yani esas sitem eden kitle kendini orta gelirli görüp bunlara ulaşabilecek konumda olduğunu varsayıp da ulaşamayan kitle veya ulaşmış olsa dahi bu tür şeyler için haddinden fazla hesap kitap yapan kitle. bunlara ulaşmasa dahi bir cep telefonu yenilemek, iki çift ayakkabı almak, buzdolabının içindekileri çeşitlendirmek için bile 3-4 ay birikim yapmayı düşünen veya nereden nasıl tasarruf edeceğini düşünen kitle. yani giren de çıkan da orta-üst ile orta-alt gelir grubundaki kitleye. amlarına koyuldukları kısmına ise katılmamak elde değil.