muayene olunca doktorlar e-nabız'a tanı giriyor ya, işte o tanılar ileride işe girerken, ehliyet alırken, pilot, hostes, polis ya da özel sektörde birçok meslekleri seçerken hayatınızı karartabilir. şöyle ki aslında tüm demokratik ülkelerde olduğu gibi ülkemizde de sağlık ve kişisel veriler koruma altında. anayasal hakkımız. e-nabız verilerinizi ne doktorlarla, ne başka bir üçüncü şahıs veya kurumlarla paylaşma zorunluluğunuz yok. sizi e nabız verinizi açmazsanız işlem yapmamakla tehdit edenler olursa bu konuda şikayette bulunabilirsiniz ama e nabızını bir şekilde gördüler diyelim. mesela depremde ailenizi kaybettiniz ya da insanlık hali zor bir dönemden geçtiniz, birçok sebep olabilir ve sağlığınızı düşündünüz psikiyatriye gittiniz. ileride polis, hostes vb. meslek seçerken sizden e-nabızını açmanızı isterlerse ve psikiyatri tanınızı görürlerse direkt eliyorlar.

ya da belim ağrıyor dediniz, doktora gittiniz doktor bel fıtığı şüphesiyle fıtık tanısı yazdı halbuki mr sonucunuz temiz. bu tanı göründü diye ileride bazı meslekleri yapmak isterseniz engellenirsiniz e nabız yüzünden.

ya da horluyorsunuz, uyku sorununuz var binbir sebebi olabilir horlamanın, uyku halinin kullandığınız ilaçlar yapabilir, günlerce stresten uykusuz kalmış olabilirsiniz vb. uyku testi yaptırayım dediniz uyku testiniz de normal çıktı ama işlem olarak doktor e-nabıza uyku apnesi yazdı. hakları yok ama ehliyet alırken e-nabızınızı açmanızı isteyip apne tanısı görürlerse binbir türlü zorluk çekersiniz ehliyet alırken hasta değilsiniz ama tanı öyle girilmiş.

kalp sağlığınız için anjiyo yaptırayım dediniz doktor oraya ateroskleroz tanısı girdi e nabızda kalp hastası görünürsünüz anjiyo sonucuz temiz olsa bile.

e-nabızda daha önce başka bir doktorun koyduğu hastalık sizde yok ama e nabızda tanıyı gören başka bir doktor sizde o hastalık varmış gibi hareket edebilir, size yanlış tedavi uygulayabilir, farklı ilaç yazabilir, gereksiz test isteyebilir hatta ameliyatta bile o e nabızda görünen sizde olmayan hastalık yüzünden yanlış anestezi tekniği bile uygulanabilir.

e-nabız’da görülen her tanı, kesin tanı anlamına gelmez, sizin o hastalığa sahip olduğunuzu göstermez. özellikle test öncesi veya “tanı girilmeden işlem yapılamadığı” durumlarda yazılan ıcd-10 kodları, hastalığın sizde kesin olduğu anlamına gelmez.

doktor şüphelendiği hastalığı girebilir,
hatalı tanı girilebilir,
test için zorunlu tanı girilebilir
sekreter yanlış tanıyı işaretleyebilir bu liste uzayıp gider.

yani aslında sistem sağlığını düşünen, hastalık varsa erken teşhis hayat kurtarır deyip kontrol yaptıranları, doktora gidenleri cezalandırıyor. ya da mesela bir hastalığınız vardı iyileştiniz her hastalık ömür boyu kalacak diye bir şey yok. ama yıllar önce test amaçlı, kontrol, check up, yanlış tanı, sigortadan işlem yaptırmak için mecbur tanı, ön tanı vb. sebeplerle e nabızınıza tanı konunca o hastalığı artık taşımasanız bile e nabız sizin peşinizi bırakmayacak. işe girişte, ehliyet alırken, özel sigorta yaptırırken, ruhsat alırken vb. birçok sorun yaşayabilirsiniz. sağlıklı olsanız bile e-nabızda görünen bir tanı hayatınızı karartabilir.

o yüzden bence doktora giderken iyi düşünün. mesela sağlık sorunu olan biri doktora gitmeyince e nabızına tanı girilmiyor ama siz sağlığımı düşüneyim bir şey varsa doktora gideyim dediğinizde damgalanabiliyorsunuz. siz doktora gidip e nabızınıza tanı girilince gerçekte hasta olmayabilir ama sistemde hasta görünürsünüz, doktora gitmeyen biri sistemde sağlıklı ama gerçek hayatta sağlıksızdır ve sizin önünüze geçer. çok adaletsiz bir durum. birçok kişinin bu sebeplerle hayatı kararıyor, kurban oldular sistem yüzünden. geleceğinizi düşünün.

türk tabipler birliği zamanında e-nabız’a zaten karşı çıkmış. danıştay da haklı bulmuş hatta yürütmeyi durdurma kararı bile vermiş ama hala insanların en önemli kişisel bilgilerine ulaşılarak sistem suistimal edilebiliyor, insanlar mağdur oluyor, vatandaşlar sisteme yanlış girilen tanılar yüzünden gereksiz işlemlere maruz kalabiliyor vb.

kaynak, kaynak
...

e-nabız mağdurlarıyla ilgili sayısız örnekler var

ikisini aşağıda paylaşıyorum. buraya hepsini yazsak destan olur.

thy yönetim kurulu başkanının linkedin paylaşımının altına gelen yorumları görseniz ne mağdurlar var aklınız durur: kaynak

sadece test yaptırmış ama test sonucu temiz çıkıp kendisinde olmayan bir hastalık için doktorun e-nabıza koyduğu tanı yüzünden ehliyet alımında zorluk yaşayan bir vatandaş yaşadıklarını anlatmış. adam sağlık bakanlığıyla iletişime geçmiş ayrıca x’te onbinlerce takipçisi var bakanlık yardımcı olmuş ama sıradan bir vatandaş ne yapacaktı? adam hakkını aramasa belki ehliyet alamayacaktı veya temiz olduğunu ispatlamak için tekrar gereksiz teste girmek zorunda kalacaktı: kaynak

gelen yorumlar içerisinde yabancıların yaptığı yorumlar bile var şaşkınlar. rezil oluyoruz. yasalarda zorunlu olmasa bile fiilen bazı doktorların vatandaşa e-nabızını açtırıp kişisel bilgilerini isteme ısrarları, gösterirsen sende olmayan hastalığın sende var gibi görünmesi ve bu yüzden mağdur olunması, dünyanın hiçbir yerinde böyle bir saçmalık yok: kaynak
...

doktorların e-nabıza yukarıda bahsettiğim sebeplerle olmayan bir hastalığın tanısını girmesi, o hastalığı hiç geçirmemiş ve şikayeti olmamasına rağmen e-nabızda göründüğü için hastadan tekrar test istenmesine, gereksiz para harcamaya, zaman kaybına, hastanın psikolojisinin bozulmasına, gerçek hastaların sırasını almaya, kaynak israfına, istatistiklerin yanlış toplanmasına vb. onlarca zarara yol açıyor.

bu hasta haklarını açıkça ihlal etmektir. tekrar söylüyorum, bilenler gayet iyi biliyor e-nabıza doktorların koyduğu her tanı sizin o hastalığı taşıdığınız anlamına gelmiyor. vatandaşların yaşadıkları olumsuz deneyimler birçok zarara yola açıyor, insanların psikolojisini bozuyor.

doktorların hatalı tanıları yüzünden maddi veya manevi zarara uğrarsanız veya psikolojiniz bozulursa, intihar aşamasına bile geldiyseniz ve bunları ispatlarsanız idari mahkemelerde hayatınızı karartan doktora dava açılıp hak aranabiliyormuş. hatalı işlem yapan doktorlar için de gerekli işlemler yapılıyormuş. bunun ne derece doğru olduğunu bilmiyorum ama mantıklı geldi.

başlangıçta çok faydalı ve iyi gibi görünen, her şeyin dijital yönetildiği e-nabız, insanların hayatını olumsuz etkileyebiliyor, vatandaşlar haksızlığa uğrayabiliyor, yanlışlıkları düzeltmek için çırpınabiliyor ve sonunda psikolojik çöküntüye girebiliyor.

veriye dayalı sistemler, insanların “kayıtlara göre” değerlendirilmesini maalesef normalleştirebilir. bu da adaletsizlik ve hatalı sonuçlar doğurabilir.

bizler her yıl check-up yaptırırdık hatta unuttuğumuzda aradan bir yıl geçtiyse hastane bizi arayıp check up zamanımızı hatırlatırdı. kendimizi rahatsız hissetsek doktora giderdik çok yanlış yapmışız.

artık bizler için doktora gitmek, kontrol yaptırmak bitti.

sağlıklı olmamıza rağmen e-nabıza konulan tanılar yüzünden hastalıklı çıkmak, sağlık raporu alırken e-nabızda sağlıksız görünmek, sağlıklı olduğumuzu ispat etmek için uğraşmak, gereksiz testlere girip işlemlere maruz kalmak istemiyoruz. düşünsene sağlıklısın ama sistemde doktorlar e-nabıza baktığında konulan tanılar seni hasta gösteriyor ve temel hak ve özgürlüklerini kaybediyorsun. asla kabul edemeyiz. artık ancak bir yerden düşersek, bir yerimiz kırılırsa, yaralanırsak vb. sebeplerle doktora gideriz bunlar dışında asla doktorun kapısından içeri girmeme kararı aldık. 

bir arkadaşımız bu yaşananlardan dolayı horladığı için uyku apnesi testine girecekti vazgeçti, meme kanserinden korkan bir ablamız kontrol yaptırmaktan vazgeçti. herkes kendi kararını almakta özgür. 

rahatsız hissedersek başımızın çaresine bir şekilde bakacağız artık. kendi adıma gerçekte sağlıklı olup sistemde yaşayan ölü gibi görünüp hak ve özgürlüklerimden mahrum kalacağıma ölmeyi tercih ederim.