UZAY 18 Eylül 2020
95,9b OKUNMA     736 PAYLAŞIM

Dünya'mızın Uydusu Ay Hakkında Akıl Sır Erdirilemeyen Tuhaflıklar

Ay hakkında çok şey biliyoruz ancak yine de tam anlamıyla açıklanamayan bazı durumlar hala var. İşte onlardan birkaçı.
iStock

dünya gibi küçük ve çok zayıf bir çekim alanına sahip olan bir gezegenin bir uydusu olmasaydı teknik olarak daha doğal bi durum olurdu. mesela merkür ve venüs’ün uyduları yok , belki de var ama çok küçükler ve biz henüz keşfedememiş de olabiliriz.

ama dünyanın var! hem de yaklaşık 3458 kilometre çapında dev bir uydu!

ay’ın garipliklerini inceleyecek olursak

güneş sistemindeki bütün uydular kendi gezegenlerinin ekvator düzleminde dönerler. ama ay, dünyanın güneş etrafındaki yörünge düzleminde dönüyor.

dış görünüşünü diğer uydularla kıyasladığımızda ayın küresel biçiminde de bir tuhaflık vardır. tamam diğer uydular da kusursuz birer küre değillerdir ama ay'ın görünmeyen tarafı bildigin kambur gibi yahu! ay'ın, görünmeyen arka yüzünde kalan bu kamburumsu çıkıntının ne olduğu hakkında şimdiye kadar adam gibi bi açıklama yok. bu gibi oluşumları kısmen açıklayabilen med-cezir teorisine göre bu çıkıntı, olması gerekenden 17 kat daha büyük.
ay kraterlerinin nasıl oluştuğuyla ilgili olarak da iki teori var. birincisi: meteor veya asteroid çarpmasıyla oluştukları öne sürülüyor, ikinci teori ise volkanik etkinlikler sonucu oluşmuştur diyor.


ancak yine de bu teoriler ile de yanıtlanamayan birçok soru akılları kurcalamaya yetiyor

örneğin: milyonlarca yıldır beraber dönüp durmakta olan ay-dünya ikilisi, yüzey şekilleri bakımından neden bu kadar farklılık gösteriyorlar? eğer meteor veya asteroid bombardımanı söz konusu ise, dünya daha büyük olduğuna göre daha fazla meteor ve asteroidi üzerine çekmesi gerekmez miydi? (bahsi geçen meteorlar, küçük çaplı şeyler değil; yani atmosferimizin yakıp kül edemeyeceği kadar büyük meteorlar) oysaki tam tersine! ayda kraterden geçilmiyor, dünyada ise yok denecek kadar az!

ayın kraterleri ile ilgili başka bir anormallikte geniş çaplarına rağmen çok sığ oluşudur. ayın en büyük krateri olan gagarin krateri’nin çapı 298 kilometre olmasına rağmen sadece 6 kilometre değinliğindedir.

ayda, “ölü deniz” olarak adlandırılan oluşumların dağılımı da biraz tuhaftır. bu denizlerin %80’i dünya’dan görülen yüzün sağ yarısına toplanmış durumdadır. apollo-8 astronotları ay denizleri’nin üzerinden geçerlerken araçlarının hızlandığını ve alçalıp yükseldiğini belirtmişlerdir. bilim adamları bu etkiyi, söz konusu bölgedeki gravitasyonel çekimin, öteki bölgelere nazaran daha fazla oluşuyla açıklamışlardır ancak bu gravitasyona neden olan etkinin ne olduğu hususunda bir açıklama yapılmamıştır. bilimadamları, ay üzerindeki bu noktalara, kütle konsantrasyonu anlamına gelen “mass concentration” kelimelerinden türettikleri mascon adını vermişlerdir. masconlar genellikle ölü denizlerde ve karanlık tabanlı kraterlerde bulunmaktadırlar.

güneş sistemimizde, çevresinde dolandığı gezegene oranla bu büyüklükte başka bir uydu daha yoktur. ay, dünyamıza nazaran çok büyük bir uydudur; dünyamızın yaklaşık ¼’ü kadardır. aydan sonra, gezegenine oranla en büyük uydu jüpiter’in uydusudur ki o da jüpiter’in ancak 1/8’i kadardır.

kaynak 1, kaynak 2