Dünyadaki Bütün Nesnelerin Sol Tarafına Karşı Hissiyatın Kaybedilmesi: İhmal Sendromu
ihmal sendromu, bir insanın beyninin, nesnelerin sol tarafını reddetmesi olarak tanımlanabilecek sendrom.
daha ileri vakkalarda hasta vücudunun sol kısmını da reddedebilir. genellikle sağ beynin zarar görmesinden meydana gelir.
ihmal sendromu hemispatial neglect olarak da kullanılır. yalnızca sağ hemisfere özgü bir sendrom değildir sol hemisferde de görülebilir ancak etkileri sağ hemisfere nazaran çok daha hafiftir, sebebiyse hala tartışılmaktadır, sol hemisferin baskılaması ve sağ hemisferin fonksiyonelleşmesi gibi farklı teoriler ortaya atılmıştır.
bu sendromda, genellikle görsel algıya yönelik çalışmalar yapılmıştır ancak ses, koku gibi uyaranlara da hastalar aynı şekilde cevap vermiştir.
ama en ilginç bulgu bu sendromun mental imagery -zihinsel betimleme- üzerine etkisidir. bisiash ve luzzatti bu sendromdan ötürü tedavi gören ve milan'da yaşayan hastalarla çalışmalarını yapmışlardır. hastalardan kendilerini piazza del duomo'nun önünde ve karşısında olmak üzere iki durumda hayal etmeleri ve meydanın tasvirini yapmaları istenmiştir. her iki tasvirde de, hastalar sol tarafı aktarmakta güçlük çekmişler ve aktaramamışlardır. yani bu sendrom yalnızca algıyla sınırlı değildir, hayal etmeye, hafızaya kadar uzanan etkileri vardır.
bu sendroma sahip hastaların, önlerine koyduğunuz herhangi bir şeyin çizimini istediğinizde, çizimleri çok spesifik olacaktır:
yalnızca sol görsel sistemin körlüğü ya da vücudun sol tarafının uyuşması olsa idi o kadar da ilgi çekici bir şey olmazdı.
bu insanlar nesnelerin sol tarafını görebiliyorlar ya da biri bunların sol tarafına dokunduğunda anlayabiliyorlar fakat genel olarak dünyada sol tarafta yer alan uyarıcıları reddediyor ve vücutlarının sol taraflarının var olmadıklarını zannediyorlar.
yani sol tarafa dair herhangi bir bilince sahip değiller. örneğin pastanın sadece sağ tarafını yiyen kişiye 'olm sol yarsını neden yemedin' dediğinde, 'aaa bu da nerden geldi buraya lan' cevabını alıyorsunuz. bir saat çizmelerini istediğinizde daireyi bir bütün olarak çizebiliyor ancak iş rakamları yazmaya geldiğinde 6'dan ya da 7'den sonra duruyorlar ya da dairenin altına doğru yazmaya devam ediyorlar. bir çiçek çizmesini istediğinizde de sadece sağ tarafındaki yaprakları çiziyorlar. kısaca kişinin hem sol çevreden gelen uyarıcılara karşı hem de vücudunun sol tarafına karşı hissizleşmesi/reddetmesi durumudur. beynin sağ kısmına alınan bir darbe sonucu oluşur.
v. s. ramachandran beyindeki hayaletler isimli kitabında bu duruma ait oldukça çarpıcı örneklere yer vermiştir.
kitap popüler bilim kitabı olarak nitelenebildiği için oldukça kolay anlaşılabilir bir şekilde hazırlanmıştır. ilgi duyup merak edenler okumaktan çekinmesinler.
ihmal sendromu gelişen hastalar bahsi geçen resimlerin yalnızca sağ yarısını çizmek gibi durumların dışında çok daha dramatik bulgular da verebilirler. örneğin, yüzünün yalnızca sağ yarısına makyaj yapmak, saçının yalnızca sağ yarısını tarayıp toplamak gibi.
yine doktor ramachandranın yaptığı çalışmalarda bazı hastalarda sol yarıya ait ayna tepkilerinde de sorunlar ortaya çıktığı tespit edilmiştir. bedenin sadece nesneler, vücut algısı ihmalleri dışında ayna algısı da derinden sarsılabilmektedir.
daha önce de bahsedildiği gibi çok büyük oranda vücut sol yarısında yani sağ hemisferde rastlanan bir durumdur.