DOĞA 2 Ağustos 2017
43,7b OKUNMA     1123 PAYLAŞIM

Doğu Karadeniz'i İstila Eden Vampir Kelebek: Ricania Simulans

Son yıllarda Doğu Karadeniz'deki bitki verimliliğini ciddi manada düşüren Ricania Simulans adlı kelebekten ve bölge halkının yaşadığı sorunlardan bahsetmiş Sözlük yazarı "atizcn".
Fotoğraf: Adnan Ataç


her şey 10 sene önce başladı

bizim topraklarımızda görülmeyen ricania simulans bir anda bütün doğu karadeniz kıyısını istila etti. kısa sürede inanılmaz bir popülasyona ulaşan bu kelebeğe benzeyen tür, yeşil bitkilerin gövdesini 4 dişli ağzıyla ısırarak bitkiye gerekli olan bitki özsuyunu emerek besleniyor. dolayısıyla bitkilerde verim namına hiçbir şey kalmıyor, rekolte düşüyor. bu özelliğinden dolayı halk arasında vampir kelebek olarak adlandırılmakta.

bir doğu karadeniz yerlisi olarak çok rahat söyleyebilirim ki ektiğimiz fasülyede, salatalıkta, mısırda, kivide, domateste, kabakta, yani her türlü yeşil bitkide bu hayvan mevcut ve biz bu hayvanı durduramıyoruz. bu hayvan ilk başta yumuşak bitkilerde etkiliyken giderek güçlendi ve artık mandalina, çay gibi daha odunsu sert bitkilere de dadandı. bu hayvan öyle bir meret ki sardığı bitkinin gövdesi görünmüyor.

tam anlaşılması açısından kendi tarlamızdan örnek verelim


gördüğünüz üzere tarlalarımız, bitkilerimiz tam anlamıyla istila edilmiş durumda. bu durumdan bütün üretici şikayetçi ve gerekli başvurular-şikayetler gerekli merciilere yapılmıştır. bu kelebek için bir sürü çalışma yapıldığına da eminim. ancak bir gerçeğimiz var ki o da bugüne kadar bu çalışmalar hiç bir sonuç vermemiştir. böceğin popülasyonu artmış, ilerlemesi durdurulamamış, biyolojik savaşta bugüne kadar başarılı olamamışız. bu açık ve tartışmaya kapalı bir konu.


şimdi olayın daha vahim olanı ne biliyor musunuz? 

başarısızlıktan dolayı gelen şikayetlerin altında kalan yetkililer çareyi böceği savunmakta bulmuş.karadeniz tarımsal araştırma enstitüsü müdürü dr. kibar ak şöyle bir açıklamalarda bulunmuş. yukarıda yazdığım şikayetlerden hangisine cevap veriyor anlayan varsa allah aşkına söylesin:

"bu bahsedilen böcek hem kelebek değil hem de ‘vampir kelebeği’ değil. bu olay sansasyonel bir ifade ile basına yansımış durumdadır. vampir kelebeği olarak adlandırılan bu böcek ‘ricania simulans’ dediğimiz ve doğu karadeniz bölgesi’nde 6 sene önce gürcistan’dan bitki materyalleri ile giren bir böcek türüdür. ülkemize ilk girdiği 2009-2010 yıllarında bazı bölgelerde yüksek popülasyon yapmış ama daha sonra doğu karadeniz’e yayılarak doğal dengeye gelme aşamasındadır. vampir kelebeği insanlara zarar veriyor anlamında çok yanlış ifadeler ve bilgi kirliliği var. bu kelebek denilen ricania simulansın ergin ve gençleri, taze bitkilerin sürgünleri üzerinde emerek besleniyor. 3-4 yıl önce özellikle ilkbahar döneminde iklimin denk geldiği zamanlarda hıyarda ve fasulyede bazı zararları görüldü. 
ama çayda ve diğer ürünlerde herhangi bir zararı yok. böceğin bazı yerlerde yoğun olarak bulunması, vatandaşlar tarafından görülmesi ve özellikle ağustos ayının sonu eylül ayının başında gece gündüz sıcaklıklarının artışı sonucunda evlerin balkonlarında ışığa gelen böceklerin ölmesi veya pencerelerden odalara girip ölmesi böceğin fazla olduğu izlenimi vermekte. vatandaşlar bu böceğin zararlı olabileceğini düşünüyorlar. bu böceğin insanlara herhangi bir zararı yok. bitki dışında herhangi bir şeyle beslenmez. bu böcek ne vampir özelliğinde ne de kelebek özelliğinde bir hayvandır. sadece erginleri kelebeğe benzediği için ‘kelebek zararlısı’ diye adlandırılıyor. bu ‘vampir’ ifadesi çok sansasyonel bir ifadedir. 
biz doğu karadeniz bölgesi’nde yaptığımız çalışmalar ile vatandaşları bu konular üzerinde bilgi verme noktasında elimizden gelenleri yapmayı çalıştık. vatandaşlar tarım il ve ilçe müdürlüklerindeki teknik elemanlar dışında, üniversitedeki konuyu bilen hocaların dışında ve bizlerin bilgileri dışında hiçbir şeye itibar etmemeleri gerekir. bugün çıkan haberde ‘çayda beklenen büyük tehlike’ diye haber yapılmış. bu böceğin çaya zararı olmadığını çok kez ifade ettik. sadece geçtiğimiz dönemlerde çay ile iç içe olan bahçelerdeki sebzelerde bazı zararlar oldu ama şu anda genel denge durumuna geliyor. onun için doğu karadeniz bölgesi’ni düşünerek, türk çayının hiçbir haşereye karşı kimyasal kullanılmadan üretim yapıldığını ve bu önemli değeri düşünerek o şekilde ifadelerimize dikkat etmemiz lazım. 
bu böceklerin insanlara zararlı olduğu, gözlük camlarına fırlayarak, gözlük camlarını bile çizdiği ifade ediliyor. kesinlikle böyle bir durum söz konusu değil. çok abartılı ve dikkat çekici ifadeler bunlar. üreticilerimiz dışarıdan sabotaj mı oldu gibi hikayeleşmiş kurgulara inanmaması gerekiyor. çünkü bu ülkemizde değişik dönemlerde olabilecek böceklerden birisidir. biraz sabredip bu zararlıyı takip edip, üniversiteler, araştırma kurumları ve ilgililerin yapacağı çalışmaları bekleyeceğiz. il ve ilçe müdürlükleri, ziraat odaları, üniversiteler ve araştırma enstitüleri konuya hakimdir. bu konuda endişe etmeye, afaki ifadelerde bulunmaya gerek yok"

haberin devamında da böceğin kuş popülasyonunu arttırdığını vs yazarak aslında aynı zamanda güzel yanları da var diyerek cilayı da atmış.

buyrun ilgili haberin tamamı


biz diyoruz mahsülümüz yeniyor emiliyor, yetkililer diyor vampir ifadesi yanlış insan yemez. çiftçiden latince ismiyle ricania simulans demesini bekliyorlar, çok darılmışlar vampir dediğimiz için. burdan köyüm adına özür diliyorum.

çözüm olarak da çalı çırpıyı koparın bahçe temizliği yapın demiş. kuşlar da artınca doğal denge düzeyine oturacaktır demiş.

öncelikle bizim bahçelerde tek yıllık bitki ekim-dikimi yapılır. diğer bitkiler zaten çay, fındık, mandalina gibi 4 mevsim yeşil olan bitkiler, kışın çalı çırpı olmazlar. söylediğim gibi fasülye domates vs. gibi tek yıllık bitkiler dönem sonunda koparılır. senin bahçen ekim zamanı temizlenmek zorunda. temizlemezsen seneye tarlayı ekemezsin.


ikinci olarak ricania simulans ile beslenen kuşların popülasyonu arttığında doğal denge oluşacak denilmiş. peki soruyorum

-bunca yıldır topraklarımızda bu böcek yokken neden şimdi doğal dengeye oturmasına razı oluyoruz? bu böceği babam da dedem de bilmez. bu böcek bu topraklara yabancı ve zararlı. neden buraya yerleşmesine razı olalım?

-çiftçi ve doğal denge dışında kurum olarak neden bir çalışmanızdan bahsetmiyorsunuz? tek çözümünüz çiftçi ve doğal denge mi? bu çiftçiyi yalnız bırakmak değil midir? o zaman siz ne işe yarıyorsunuz?

vergi desen veriyoruz, üretim desen yapıyoruz. dövlet bize bahmir muhabbeti yapmak pek hoş değil ama salak yerine konmak da bize koyuyor. zaytung vampir kelebekler can aldı!!11! diye haber yapsa kara propaganda yapılıyor diye twitter'da yayınlayacak insanlara kalmış kaderimiz.