Dizel Partikül Filtresi ve Temizliği Hakkında Bilinmesi Gerekenler
almanya'da 10 senedir muayene&emisyon ölçümü işindeyim. kendim de mercedes w211 320cdi kullanıyorum. km'si 400 bini geçeli bayağı oluyor. partikül filtresi sorunu yaşadım, çözdüm, yine yaşadım. maddi anlamda araç tamir ettirme, etme gibi bir sorunum olmadığı için birçok çözüm yolu denedim, denedik. onları size bir anlatayım.
şimdi bir kere işin teori kısmını geçiyorum. kimse burada tez yazmayacak. o sebepten direkt konuya girelim. (dizel partikül filtresini bundan sonra dpf diye kısaltacağım.)
dpf, çalışma prensibi gayet basit olan bir parça
görevi; dizel yakıt sonucunda motordaki, sizin partikül diye bildiğiniz, aslen karbon bazlı yakıt artığını filtre etmek (biriktirmek) ve ideal sıcaklığa çıkıldığında rejenere etmek ve dışarı atmak.
avrupa'da normal bir aracın %33 şehir içi, %33 şehirler arası, %33 otoban gittiğini düşündüğümüzde, modern dizel araçların dpf'lerinin ömrü normal kullanımda aslında sınırsız. ya da sınırsız demeyelim d, aracın diğer çoğu parçasından daha uzun.
bizde ise zurnanın zırt dediği yer şurası
istanbul'da sürekli yolda olan bir aracın ortalama hızı 40 km/h bile değil. sürekli dur kalk halinde seyreden bir aracın dpf'sinin kendini rejenere etmesine de haliyle imkan yok. niye yok? motor sürekli sıcak halbuki? dpf, bmw-mercedeslerde 300-350, vw modellerinde 500 dereceden yüksek sıcaklıklarda anca kendini temizleyebiliyor da ondan. otobana çıkmadan, sabit hızlarda 25-30 dakika boyunca 2000/2500 devirden yüksek turlarda aracınızı kullanmazsanız, filtrenin kendini tamamen dolduracağı 80-100bin km'den yemeye başlarsınız.
peki çözüm ne?
belirli aralıklarda, pazar günleri misal, hani o alayım başımı gideyim modunda takılırken arabayı alıp, 20-25 dakika sabit hızda yüksek devirde kullanmak. bunu abartmaya da gerek yok, ayda bir yapsanız gene yeterli olur.
partikül filtrem doldu, araba çekişten düştü. veya turbo hatası alıyorum, araba acil programa geçiyor vs.
dpf'li arabaların %99'unda turbo da bulunur. dpf tıkalı ise, manifolddan havayı atamadığı için, motora hava da veremez.(turbonun çalışma prensibine bakın, demek istediğimi anlarsınız) ne olur? en kötü ihtimal benim başıma geldiği gibi dpf değil, turbo hata verir.
(dpf'nin dolup dolmadığını anlamanın en kesin yolu karşı basınç ölçümü. dpf'ye basınçlı hava verip filtrenin geçirgenliğini ölçmek. yeni bir filtrede 8ml bar karşı basınç oluşuyor. 30ml bardan itibaren dpf "tıkalı" olarak algılanıyor. zaten sizin filtrelere bağlı sensörlerin yaptığı da bu basınçları ölçüp, ona göre motora, turboya bu verileri iletmek)
yukardaki hatalardan birini alıyorsanız büyük ihtimal dpf'niz tıkanmış demektir. bundan sonra ne yapıyoruz?
1) arabayı manuel rejenerasyon moduna sokup, dpf'yi ısıtmak.
2) dpf'nin içine solüsyon dökelim, o temizliyormuş.
3) teknik servis yeni dpf lazım dedi.
2 ve 3 çözüm değil arkadaşlar. 1 her zaman sonuç vermiyor. bir kere solüsyon, artık tamamen dolmuş bir filtreyi temizleyemez. yeni dpf'lerin fiyatlarını hiç konuşmayalım zaten.
e ne yapacağız? iki çözüm yolu var. birini yapmanızı etik olarak önermesem de dpf'yi sokup, ecu'dan dpf fonksiyonunu devre dışı bıraktırmak. diğeri dpf'yi çok yüksek sıcaklıklarda yakıp, dpf de birikmiş partikülleri kul haline getirmek. bunu yapacak teknik donanım türkiye'de ne ölçüde var bilemiyorum ama almanya'da bunun maliyeti 200 euro civarında. tr'de yapılıyorsa 400-500tl civarında olacağını tahmin ediyorum.