Diğer Dillerde Tam Karşılığı Bulunmayan, İsveç Kültürüne Kimliğini Veren Bir İfade: Lagom
lagom, isveçlilere göre, isveç kültürünü özetleyen ve yabancıların kendi dillerine çevirerek anlayamayacağı bir kelime ve kavramdır. türkçesi "çok fazla olmayan, az da olmayan, kararında" gibi bir tanımla ifade edilebilir. ancak yine de isveçliler, "kararında olmak, orta, optimum, averaj" gibi kelimelerin sözcüğü anlatmakta yetersiz kaldığını söylerler.
lagom mantalitesinin isveç kültürüne kimliğini verdiği söylenir. dünyanın en yüksek gelir ve refah düzeyine sahip halklarından biri olarak isveçliler gerçekten de alçakgönüllüdür. insanlara baktığında kimin daha yüksek gelirli olduğunu anlamak imkansızdır. bu konuda gerçekten de görgüsüz değiller, örnekler verilebilir. dünya savaşlarına katılmayan isveç, politika ve ekonomide de 'lagom'dur.
ana dili türkçe olan biri için telaffuzu oldukça zor olan kelimedir. isveçliler looo-gomm şeklinde telaffuz edilmedikçe ne dediğinizi anlamayabilirler. bugün kısmen görülse de isveç'in bugünlere gelmesinde payı büyük bir yaşam tarzıdır.mesela lagom'u kanımca en iyi anlatan örnek volvo arabalarıdır. ne mercedes, bmw gibi gösterişlidir ne de diğer düşük modeller kadar mütevazi. tam ortadır volvo isveçliye göre. olması gerektiği gibidir.ne azdır ne de çok. işte ben bunu anladım.
lagom, bir ifadeden çok daha fazlası olarak isveç'te refah devletinin düzgün işlemesini sağlayan kültürdür.
isveçli bir zengin lagom kültürü sebebiyle her ne kadar zengin olsa da amerikan rap şarkıcıları veya hint rajaları gibi görgüsüz yaşamaz, bu yüzden fazla para harcamaya da ihtiyaç duymaz ve "niye ben vergi veriyorum da o işsizlik maaşı alıyor? o para benim hakkım" demez. isveçli bir yoksul da lagom kültürü sebebiyle devlet yardımlarından ideal bir şekilde faydalanır, devletten daha fazla yardım beklemez.
günümüzde isveçlilerin lagom'dan uzaklaşması, lagom'dan bihaber göçmenler, globalizm gibi faktörler sebebiyle lagom görünür bir şekilde etkisini yitirse de izleri hâlâ isveç kültüründe bulunur.