Deniz Konforunuzu Azaltacak Bilgilerle: Türkiye'deki Büyük Beyaz Köpekbalıkları
büyük beyaz köpekbalığı, türkiye sularında yok diyebiliriz. rahat rahat yüzeriz, aklımızın ucundan bile geçmez köpekbalığı hele hele büyük beyaz saldırısına uğramak.
geçenlerde kuzey carolina'da aynı gün iki kişi köpek balığı saldırısına uğrayınca aklıma takıldı, biraz araştırma yaptım. deniz konforunuz biraz bozulacak belki ama öğrendim ki türkiye sularında 30 küsür çeşit yerli köpekbalığı var. yerliden kasıt; bu denizlerde doğan, büyüyen, yavrulayan ve ölen. yani giriş-çıkış yapan değil. bu 30 çeşit köpekbalığından biri de büyük beyaz.
özellike 1950'lerde, marmara'da orkinos sürülerinin bulunduğu dönemlerde balıkçılar tarafından çok sık görülürmüş büyük beyazlar. hatta yerel adı varmış, harharyas derlermiş. akdenizde de büyük lamia canavarı derlermiş. bugün belki bu kadar yoğun bir yaşam alanları yok ama yine de varlar. orkinosların gitmesiyle birincil avları şimdi yunus balıkları olmuş.
aşağıdaki videoda 2011 yılında altınolukta canlı olarak yakalanan bir yavru göreceksiniz. ve daha önce de yavru yakalandığı söyleniyor aynı videoda:
video linki: https://vimeo.com/46296179
peki neden bizde saldırı olmuyor?
bu anladığım kadarıyla bizim denizlerimizdeki habitat nedenli. çok fazla kıyılara yaklaşmıyorlar. ama bu bugüne kadar hiç saldırı olmadığı veya olmayacağı anlamına gelmiyor. bilinen 3-4 hikaye var bu konu ile ilgili.
en bileneni dr. güngör güven'in hikayesi. 1960'larda tuzlada zıpkınla daldığı sırada saldırıya uğramış. ilginçtir içlerinde rahmi koç'un da olduğu arama ekibi sadece elini bulabilmiş. 1930'da küçüksü kasrının önünde bir kayığa yapılan saldırıdan bahsediliyor. 1960'da antalya konyaaaltı plajında yüzen bir ere, 80'lerde de izmit körfezinde bir avukata ölümle sonuçlanan saldırı anlatılıyor.
italya ve yunanistanda yaşanan raporlanmış saldırılar da var. 50'lerde corfu adası'nda yat gezisi yapan bir ailenin gözleri önünde yüzen kızlarını bir büyük beyaz yutmuş. 70'lerdeydi sanırım italyada şnorkelle dalış yapan bir adamı götürmüş. kayıkta babasını bekleyen oğlu, babasının sudan çıkışının bir büyük beyazın ağzında gerçekleşişini görmüş. muhtemelen bu insanların hiçbirinin aklının ucundan bile geçmiyordu büyük beyaza yem olmak.
köpekbalığı saldırısı raporlarının yer aldığı siteler var. bakarsanız akdenizde saldırılar olduğunu görebilirsiniz. mesela 2015 ölümlerinden biri de italya'da:
http://sharkattacksurvivors.com/…7bd9a7fb8aae50edfc
bir de küresel ısınma meselesi var tabi. tropik canlılar sürekli kuzeye doğru hareket halindeler. dolayısıyla köpekbalığı popülasyonu muhtemelen önümüzdeki yıllarda daha da artacak.
özetle denizlerimizde büyük beyaz da dahil olmak üzere tehlikeli köpekbalıkları var. keşke bu konuda araştırma yapacak akademisyenlerimiz olsa da, hangi cinsten ne kadar var, nerelerde yaşarlar, varsa şayet tehlikeli koylar hangileri bilebilsek. bildiğim kadarıyla bu konuda çalışan tek bilim adamımız hakan kabasakal. katıldığı bir televizyon programı ile ilgili link:
http://m.izlesene.com/video/3420739
keyifli yüzmeler...