botticelli’nin de eğitim gördüğü, büyük usta verrocchio’nun atölyesine çırak olarak girmesi büyük bir şanstır. ustalığa geçtiği 1473 yılından itibaren bağımsız çalışmıştır. milano’dan ayrıldıktan sonra bir süre kaldığı venedik’te türk saldırılarına karşı savunma planları üzerinde çalışmıştır. kent haritacılığının ilk örneklerini bu sıralar hazırlamıştır.

mona lisa’da ilk kez ortaya çıkan sfumato tekniği ve o ünlü gülümseme günümüzde en çok hatırda kalan olsa da, “bakire meryem ve çocuk isa azize anna ile birlikte” tablosu dönüm noktasıdır. bu tablo raffaello, michalengelo gibi isimlerce kompozisyonun ideal örneği kabul edilmiştir. 

“son akşam yemeği” ise en yetkin sanat ürünü boyutuna geçmiştir.

fizik, botanik, kozmoloji, jeoloji, zooloji, mimarlık ve mühendislik çalışmaları günümüze bile damga vururken; edebiyat, matematik ve müzik üzerine de çalıştığı geride bıraktığı 19 not defterinden gözlemlenmiştir.

anatomi çalışırken mezarlıktan yeni gömülen cesetleri çaldığı, günlerce evine kapanıp çalıştığı söylenmektedir. ana rahmindeki fetüsleri çizme konusunda saplantısı olduğu da iddia edilmektedir.

ayrıca bir rivayete göre mona lisa tablosunun altında birçok farklı eskiz vardır ve leonardo ölene dek nereye gitse bu “bitmeyen” tablosunu yanında götürmüş, teslim etmemiştir. mona lisa’nın kim olduğu da ayrı bir muammadır. bazı sanat tarihçilerine göre kendi duygularının dışavurumu olarak kadın halini çizmiş; bazılarına göre ise yasak aşkını resmetmiştir. ancak kabul edilen bu kadının bartolommeo del gioccondo’nun karısı olduğu yönündedir.

ne yazık ki havan topu, ilk mekanik hesap makinesi, termometre ve barometrenin de mucidi olan, iq’su -bilinen en yüksek nokta- ölçülemeyen değer yani 220 olarak kabul edilen bu müthiş beyin leonardo’nun mezarı fransız devrimi sırasında yok edilmiştir. akademisyenler hep küçümsese de leonardo üniversiteye bile gidemeyen ve kendi kendine matematik öğrenen bir dahidir.

bu denli zeki ve yetenekli birinin maymun iştahlı olarak anılması beni rahatsız eden bir başka durumdur. başladığı işi bitiremesi ve öğrenmeye olan açlığını doyurabilmek için her şeye saldırması, üstün zekâlı insanlarda rastlanan aşırı mükemmeliyetçilik ve çok yönlülük yüzündendir. 

bir de şu var ki değerini indirgemeye çalışan şekilciler tarafından melzi’ye yazdığı aşk dolu mektubundan ötürü ibne, evlilik dışı doğduğu için piç olarak damgalanmıştır.