17 gün sonra aramalar sonuç verdi, maalesef efe ve mert'in cansız bedenlerine ulaşıldı. bir mucize bekledik ama olmadı. ekşi sözlük'teki bazı arkadaşlar soruyorlar, ne yapsalardı kurtulurlardı? neleri yanlış yaptılar da bu sonuç ortaya çıktı diye... 

ne zaman dönüş yapacağınızı yakınlarınıza ve kolluk kuvvetlerine bildirirseniz, belirttiğiniz zamanda geri dönemediğinizde en hızlı şekilde arama kurtarma çalışmaları başlar. efe ve mert de dağa çıkacaklarını karakola bildirerek doğru olanı yapmış. dağa çıktıklarında kar fırtınasına yakalandılar ve doğal olarak geri dönmeye çalıştılar. fakat yönlerini kaybettikleri için geri dönüş rotasından saptılar. peki bu durumda ne yapmalıydılar? efe ve mert'in ormanlık alana girdiklerini biliyoruz. burada yapmaları gereken en hızlı şekilde kendilerine barınak hazırlamak ve konumlarını sabit tutmak olmalıydı. peki neden? çünkü nereye çıkacağına emin olamadınız bir rotadasınız ve ne kadar süre sonra medeniyete ulaşacaksınız belli değil. burada kilit nokta efe ve mert'in yola çıkmadan önce karakola haber vermiş olmaları. geri dönmedikleri anlaşılınca kurtarma ekipleri onları aramaya çıkacaktı. işte, konumlarını sabit tutmaları gerektiği bu yüzden önemliydi. hareket halinde olmak onları arama yapılacak bölgeden uzaklaştırabilir, tehlikeli bölgelere sokabilirdi. dereden aşağı inmeye çalışmak yerine dağ ile orman sınırında barınak inşa edip beklemeyi tercih etselerdi arama çalışmalarının başlamasından birkaç gün sonra bile bulunabilirlerdi. 

yürürken dereye nasıl düştü, su sesinden derenin orada olduğunu anlayamadılar mı diye soranlar da oldu. kendi galerimde yok ama internette başka örnekler buldum. örnek olarak

yoğun kar yağışı sırasında derelerin üzeri bu şekilde karla kaplanır. üzeri karla örtülen derenin sesini duymak bile zor olur. işte bu yüzden düz diye bastığınız kar tabakasının altı dere olabilir. böyle bir durumda kolayca dengenizi kaybedip suyun içine düşebilirsiniz. kar sadece size su üzerinde tuzak hazırlamaz. engebeli arazideki çukurların ve yarıkların üzerini de kapatarak bölgeyi adeta tuzaklarla dolu hale getirir. bu tür boşluklara basmak bileğinizi incitmenize, hatta kırmanıza, yüksek bir yerden yuvarlanmanıza neden olabilir. efe ile mert'in otopsi raporunda böyle bir kaza geçirip geçirmedikleri ortaya çıkacaktır. eğer siz de yakınlarınıza ve kolluk kuvvetlerine haber vererek çıktığınız bir rotada yolunuzu kaybettiyseniz mümkün olduğunca konunuzu sabit tutmaya çalışın. karanlık bastırırken yolu bulmak yerine geceyi atlatmanızı sağlayacak barınak hazırlamak daha doğru olacaktır. geri dönmediğiniz anlaşılınca nasıl olsa yardım gelecek. arama kurtarma ekibi sizi gitmeyi düşündüğünüz rotada aramaya başlayacaktır. 

eğer birden kafanız esti ve doğaya günübirlik bir gezi yapmayı düşündünüz, günübirlik geziye çıktığınız için kimseye haber vermediğinizi varsayalım. aniden kar fırtınası başladı ve endişelenmeye başladınız. dönüş yoluna girdiniz ama yolun geldiğiniz yol olmadığını anladınız. telefonunuz çekmiyor ve şarjı azalmış durumda. bu noktadan sonra artık sizde bir kayıpsınız. panik yapıp bilmediğiniz yolda belki kurtulurum umuduyla devam mı edeceksiniz yoksa hayatta kalmak için doğru olan eylemleri mi uygulayacaksınız? günübirlik bir geziye çıktığınız için yanınıza çadır, mat ve uyku tulumu almadınız. ayrıca kimseye haber vermediğiniz için kimse sizi kısa süre içinde aramaya çıkmayacak. peki bu aşamadan sonra ne yapmanız gerekiyor? tek başına kış şartlarında yeterli ekipmanlar olmadan hayatta kalmaya çalışmak profesyonel dağcılar için bile çok zordur. burada şans faktörü çok ama çok önemli. şansınıza kaybolduğunuz yer bir otoyola yakın olabilir ve siz bilmeyerek de olsa rotasınızı bu yola doğru çevirebilirsiniz. doğada kaybolanlar için otoyol bulmak kurtulmak demektir. bir diğer şansınız da dağa çıkmış avcılara gelmek olabilir. köylüler yazın mahsullerine zarar veren domuzları kışın karda iz sürerek avlar. 

1995'te kartalkaya'da kaybolan amerikalı subay ve oğlu 10. günde oradan geçen köylüler tarafından bulunmuştu. bu çok büyük bir şans. eğer şans yanlarında olmasa muhtemelen kış şartlarına dayanamayıp hayatlarını kaybedeceklerdi. sizin yapmanız gereken bu tür kurtulma ihtimallerini düşünüp moralinizi yüksek tutmak olmalı. ilk yapmanız gereken barınak hazırlamak olmalı. barınağı mutlaka rüzgarı kesecek şekilde inşa etmelisiniz. barınak ortamı için eğer bir köknar ormanındaysanız işiniz daha kolay demektir. köknar ağacı, yağan karın tamamının zemine düşmesini engeller ve dallarıyla karı yukarıda tutar. bir nevi sizin için çatı görevi görür. dallarından kolayca kendinize barınak yapabilirsiniz. diğer ağaç dallarına göre barınak yapması daha az zamanınızı alır. ikinci yapmanız gereken ateş yakmak olmalı. tutuşturması en kolay olan ağaç türü bence meşe ağacı dallarıdır. neredeyse her bölgede yaygın olan meşe ağacını bulmak zor olmaz. kışın yapraklarını döktüğü için hangi dalının kuru, hangi dalının yaş olduğunu anlamak dışarıdan bakınca imkansız gibidir. kuru veya yaş olduklarını dalları kırarak anlayabilirsiniz. meşe ağaçlarının gövdelerinde henüz yere düşmemiş kuru dallar bulunur. bunları topladıktan sonra iş dalları tutuşturmaya geliyor. dallar kuru olmasına rağmen karla temas ettikleri için nemli olacaktır. bu durum yakmanızı zorlaştırabilir. tutuşturmak için kazak veya içliğinizden biraz bir parça kesip kullanmak doğru olacaktır. bu parça polyester olduğu için kolayca yanacaktır. gece boyunca yakacağınız odunları ayarladıktan sonra dinlenme moduna geçmelisiniz. böyle bir olayı ilk defa yaşayacağınız için gece uyumak zor olacaktır. ertesi güne köknar ağacının yapraklarından yapacağınız çayı içerek başlayabilirsiniz. günübirlik gezi de olsa yanınıza metal matara ile su aldığınızı varsayıyorum. ayrıca önceki günden kalan tek öğünlük yiyeceği olabildiğince uzun sürede yemeniz gerekiyor. bu süre zarfında kendinize yiyecek kaynağı yaratmanız gerekiyor. bunu da doğadaki hayvanlardan sağlayacaksınız. öncelikle tuzak kurmayı biliyor olmanız gerekmekte. 

resimdeki tuzağı hazırlaması oldukça basittir:

yaklaşık bir metre uzunluğunda bir iple bu tuzağı hazırlayabilirsiniz. tuzağı mutlaka hayvan izi gördünüz yere kurmalısınız. çeşitli hayvan izlerini tanımlayabilmek için şu görsele bakabilirsiniz:

bu tuzaktan ne kadar çok kurarsanız o kadar çok şansınız artar. ip için üzerinizdeki bir giysinin ipini sökebilirsiniz ya da botlarınızın bağcıklarını kullanabilirsiniz. hedefinizdeki hayvanlar gece aktif olurlar. sabah ilk işiniz tuzakları kontrol etmek olsun. yine de bu tuzaklara çok umut bağlamayın. başarı şansı yüksek değildir. olur da bir av yakalarsanız bir gününüzü kurtarmış olursunuz. barınak yaparken temizlediğiniz kar tabakasının altından misket ebatlarında taşlar çıktıysa bunları da yanınıza alın. alakargalar ormanlarda gruplar halinde dolaşır. eğer böyle bir gruba denk gelirseniz taş atarak birini avlamayı deneyebilirsiniz. bir diğer yiyecek kaynağı da meyve ağaçlarıdır. elma, armut, tongel sonbaharda olgunlaşır. yere dökülen meyvelerin üzerine yağan kar çürümelerini engeller. siz coğrafyaya yabancı olduğunuz için meyve ağaçları nerede bilmiyor olacaksınız. bu durumda yapmanız gereken meyvelerle beslenen domuz ve karaca gibi hayvan izlerini takip etmek olmalı. domuz ve karaca kış uykusuna yatmazlar. kış boyunca beslenmek zorundalardır. domuzlar kızgınlık döneminde olmadıkları sürece saldırgan değildir. siz yine de iri bir domuz izine rastlarsanız tereddüt edin. ayrıca domuz ve karacalar köylülerin meyve bahçelerinin nerede olduğunu çok iyi bilir. domuzlar dişleriyle kazarak kar altında kalmış meyveleri çıkarabiliyorlar. şanslıysanız böyle bir durumla karşılaşabilirsiniz. eğer barınak kurduğunuz yeri terk edecekseniz yaktığınız odunlardan geriye kalan kömürleri yanınıza almalısınız. bu sayede ikinci ateş yakma denemeniz ilkine göre daha kolay olacaktır. yukarıda bahsettiğim nedenden dolayı dere boyunu takip etmenizi önermem. bu tür domuz, tilki, sansar izleri bile sizi bir köyün yakınına götürebilir. 

ateş, barınak ve kısmen yiyecek sorununu hallettiğiniz zaman medeniyet izi aramaya başlayabilirsiniz. başınıza bir kaza gelmedikten sonra bir yerleşim yeri bulmak maksimum bir haftanızı alacaktır. asla fırtına bitmeden yola devam etmeye çalışmayın. önce güvenliğinizi sağlayın. umarım bu verdiğim bilgileri bir gün uygulamak zorunda kalmazsınız. doğadan ayrı kalmak bazılarımız için pek mümkün değil.

Kar Yağarken Etraf Neden Daha Sessiz Olur?