Çöller Neden Gündüz Çok Sıcakken Gece Çok Soğuktur?
kurak topraklar olarak da bilinen çöller yılda 25 santimden az yağış alan ve dolayısıyla çok az bitki örtüsüne sahip bölgelerdir. toprağı koruyabilecek bitki örtüsünün çok az olması veya hiç olmaması nedeniyle, dünya'daki bazı çöllerde sıcaklık 50°c'nin üzerine çıkar. ancak, çöllerde gece boyunca sıcaklıklar çok fazla düşer.
peki çöllerde geceler neden daha soğuktur?
çöllerde geceler daha serin olur çünkü zeminin hızla soğumasını engelleyecek nem yoktur.
yerin üzerindeki nem, bir yalıtkan gibi davranır ve gece ile gündüz arasındaki sıcaklık genliklerini büyük ölçüde belirleyen bir faktördür.
bir çölü tanımlayan bir özellik, yılda aşırı düşük yağış miktarıdır. (bu arada sahra da antarktika da çöldür.) çöllerdeki nem eksikliği nedeniyle hava, güneşli gündüz saatlerinde ısınan kumun yaydığı ısıyı tutamaz. bu, çöllerin sıcaklığının geceleri hızla düşmesine neden olur.
kum, üstündeki havayı ısıtır
kum oldukça ilginç bir maddedir. kuru ancak kaygandır ve parçacıkları diğer toprak türlerinden daha büyüktür. bu nedenle suyu iyi emmez. kum da ısıyı özellikle iyi emmez, bu da gündüzleri çöllerin çok sıcak olmasına neden olur.
güneş, çöllerde kumu ısıttığında kum, ısıyı emmez. bunun yerine, bir ayna gibi davranır ve yer üstündeki havayı radyasyon yoluyla ısıtır. diğer arazi türleri (örneğin; ormanlar, kumsallar, ovalar ve dağlar) çöller kadar sıcak değildir çünkü tüm ısılarını yüzeylerinin üzerindeki havaya yaymazlar, oysa çöller yapar.
çöl havası ve nem
bilindiği gibi, su ısıyı yakalama ve tutma konusunda çok iyidir. normal arazide, güneş yeri ısıttığında, zemin çok fazla ısı emer. geceleri, gökyüzünde güneş olmadığında, yerden yayılan ısı, yerin üzerindeki havada bulunan su içeriği (veya nem) tarafından yakalanır (çünkü bu yerlerde hava nemlidir).
ancak çöllerde hikaye oldukça farklıdır.
güneş battığında ve yer radyasyon yoluyla ısısını kaybettiğinde, yerin üzerindeki hava bu ısıyı tutamaz çünkü bu hava nemli değildir. bu nedenle, bu ısı çok hızlı bir şekilde kaybolur ve geceleri sıcaklıkların dramatik bir şekilde düşmesine neden olur.