BİLİM 4 Ağustos 2017
92,5b OKUNMA     868 PAYLAŞIM

Çoban da Olsak Başbakan da Olsak Mutluluğumuzun Değişmeyeceğini Gösteren Sabit Mutluluk Teorisi

Sözlük yazarı "sirius"un bir gün gerçekten canı sıkılmış olacak ki mutlulukla ilgili bir formül çıkarmış ortaya. Adına da Sabit Mutluluk Teorisi demiş. Okuması ise bir hayli keyifi.
iStock.com


herhangi bir andaki mutluluğumuza m, mutluluk için gerekli gördüklerimizin tamamına da b diyelim. yani b tüm beklentilerimiz; hayattan umduklarımız, olmak istediklerimizdir.

beklentilerimizi şekillendirenin yaşadıklarımız olduğu bilgisi çerçeveside t olarak gösterdiğimiz yaşanmışlarımızı b ile ilintilendirelim:

bf(t). [1]

bu durumda beklentilerimiz, yaşadıklarımızın bir fonksiyonu olarak tanımlanmış olur. dikkat edilmesi gereken nokta edindiğimiz hayat tecrübesi ile yaşamımızın boyunca öğrendiklerimizin de f(t) fonksiyonu tarafından içeriliyor olmasıdır.

maslowun ihtiyaclar hiyerarsisi'nden anlaşılacağı üzre görüp geçirdiklerimiz değiştikçe beklentilerimiz de değişmektedir. yani hayat bize iyi davranır da beklentilerimizin bir kısmına ulaşma imkanı verirse, yaşanmışlıklarımız ve buna paralel olarak da beklentilerimiz artacak, aynı değişkende meydana gelen bir azalma mutluluk için gerekli gördüğümüz b'de azalmaya sebep olacaktır.

"insan beklentilerini karsiladigi olcude mutlu olur" onermesini dogru kabul ederek mutluluğu da beklentilerin bir fonksiyonu olarak yazabiliriz: 

mg(b) [2]

[1] denklemi [2] de yerine koyarsak

mg(f(t) [3] yazılabilir.

gösterim kolaylığı açısından f o gh olacak şekilde [3] denklemini mh(t) ye dönüstürelim.

şimdi m'in t'ye göre türevini alalım; yani mutluluğun değişiminin tecrübelerden nasıl etkilendiğini inceleyelim.

dm=dh/dt ve [1] ve [2]'den
dm/dtdm/db . db/dt [4]

şimdi mutluluğu beklentilere ve beklentileri yaşanmışlara bağlayan f ve g fonksiyonlarını inceleyelim. 

beklentiler arttıkça mutlu olmanın zorlaştığı, yani mutluluğun beklentilerle ters orantılı olduğu açıktır. yaşadıklarımızın beklentilerimiz ile doğru orantılı olduğunu da daha önce kabul etmiştik. burda en önemli nokta - ve hatta teorinin belkemiği belkide - f ve g fonksiyonlarının aynı mertebeden ve ters işaretli olduğunu görmektir. yani simgeleri yerine koyarak anlatmak gerekirse beklentilerin değişmesinin mutlulukta meydana getirdiği değişim ile (dm/db) yaşanmışlıkların değişmesinin beklentilerde meydana getirdiği değişiklik (db/dt) birbirlerine zıt, fakat büyüklük olarak orantılıldır.

dm/dbk/(db/dt) ve dm/db . db/dt=k olur. [5]

bu durumda [5], [4] formulunde yerine konulursa dm/dt=k sonucu elde edilir ki bu, mutlulugun vizyon'dan bağımsız oldugunu; coban da olsak basbakan da olsak mutluluk miktarımızın değişmeyeceğini gösterir.

(bkz: can sıkıntısı)