Çift Başlı Köpek Deneyiyle Adeta Çığır Açan Sovyet Bilim İnsanı: Vladimir Demikhov
iki kafalı köpek deneyi ile anılmasına rağmen, transplantoloji tarihinde pek bilinmeyen devrimler de yapmış olan sovyet bilim insanıdır demikhov.
demikhov ekim devrimi'nden 1 yıl evvel dünyaya gözlerini açmıştır ve babası o henüz çok küçükken iç savaşta ölmüştür. annesi öyle bir dönemde 3 çocuğunu tek başına yetiştirmiş ve okutmuştur.
köpeklere olan ilgisinin açıklaması sovyetler'de çok popüler olan pavlov'dur. bilime doğal istidadı vardır, öyle ki, dünyada bir ilke imza atarak kalp destek cihazını henüz öğrenci iken 1930'larda tasarlamıştır. bu cihazı köpekte denemiş, kalp eksizyonu yapılmış bir köpeğin dolaşımını 5 saat sürdürmeyi başarmıştır ki bu o dönem için eşsiz bir muhassaladır.
ne yazık ki demikhov'un bu başarısı sovyetler'de gereken yankıyı uyandırmamıştır. bilimsel çalışmalarının ingilizceye tercüme edilmesi 60'lı yılları bulacaktır. büyük temizlik'te milyonlarca insan ölecek, bu tür deneylerden elde edilecek verilerin tıpta nasıl uygulanacağı ise kimsenin ilgi alanına girmeyecektir.
ikinci dünya savaşı, sarih nedenlerden ötürü nazi doktorlarının araştırmalarına ket vurmamış olsa da demikhov'un şartları nazi doktorlarının şartlarından farklıdır. ikinci dünya savaşı araya girince deneyleri de sekteye uğramıştır. bir süre patolog olarak mesleğini icra etmiştir. 46'da hayvanlara ortotopik kalp nakli uygulamış ve daha sonra diğer pek çok diğer transplantasyonda da dünya genelinde öncü olmuştur.
etik olmadığından ötürü eleştiri alan meşhur iki kafalı köpek deneylerine 50'lerden sonra başlamış, başarılı bir sonuç elde edebilmek adına 20'den fazla deneme yapmıştır. ünlü olan iki kafalı köpek, 29 gün yaşayabilmiştir. köpeklerden büyük olan brodyaga, kafası eklenen ise shavka'dır.
brodyaga & shavka 1
brodyaga & shavka 2
bu deneyler yıllar sonra maymunlarda (bkz: rhesus macacus) kafa nakli yapacak olan beyin cerrahı robert j. white'ın ilham kaynağı olacaktır.
demikhov'un bugün insanlar tarafından pek hatırlanmayan diğer operasyonları arasında ilk kalp-akciğer nakli, ilk karaciğer nakli hatta ilk deneysel koroner arter bypass ameliyatı gibi yenilikçi çalışmalar vardır. orijinali rusça yayınlanan "transplantation of the heart, lungs and other organs" adlı makalesinin rusçasına buradan, ingilizce çevirisine buradan ulaşılabilir.