İNTERNET 17 Kasım 2023
17,5b OKUNMA     478 PAYLAŞIM

Çevirmenleri İşsiz Bırakabilecek Potansiyele Sahip Yapay Zeka: DeepL

Google Translate'in açtığı yolda çıtayı başka bir noktaya taşıyan yapay zeka destekli çeviri uygulaması/web sitesi DeepL'nin adını daha çok duyacağız gibi duruyor.

deepl, almanya köln merkezli bir yapay zeka geliştirme firmasıdır ve makine çevirisi konusunda son zamanlarda çok ciddi atılım yaptılar. türkçe seçeneğini de eklediler ve sonuçlar oldukça başarılı gözüküyor.

hugh kearney’nin “the british ısles: a history of four nations” adlı kitabının 2012 basımından küçük bir paragrafla (s.42-43) deneme yapılınca, diğer sık kullanılan çeviri platformlarıyla karşılaştırmada şöyle bir tablo ortaya çıkıyor:

orijinal metin (cambridge university press, cambridge-2012)

by the end of the period a dramatic change had taken place. at the close of the eighth century, anglo-saxon colonists controlled an area stretching from the forth to the south coast and as far east as a line stretching from the dee to the tamar. ın an almost equally remarkable turn of events ırish culture had become dominant in the western ısles of scotland and in the area of western scotland north of the clyde. (the name of this ırish kingdom, "dalriada", is derived from the north-east ulster homeland of the newcomers.) ırish culture also established itself in the east of what is now scotland, among the picts who were introduced to christianity by ırish missionaries from ıona led by colmcille (columba). during this period ırish culture also penetrated, though transiently, into south wales, where kings with a gaelic pedigree ruled over dyfed, and to the ısle of man. perhaps the most surprising development of all was the influence of ırish culture in the anglo-saxon kingdom of northumbria, which stretched from the forth to the humber. by 800 the cultural map of the british ısles had been completely transformed in ways that it would have been difficult to foresee 400 years earlier. (kearney, s.42-43).

google çeviri

dönemin sonunda dramatik bir değişiklik meydana gelmişti. sekizinci yüzyılın sonunda, anglo-sakson kolonistler, forth'tan güney sahiline ve dee'den tamar'a uzanan bir çizgi kadar doğuya uzanan bir alanı kontrol ettiler. neredeyse eşit derecede dikkate değer bir olayda irlanda kültürü, iskoçya'nın batı adalarında ve clyde'ın kuzeyindeki batı iskoçya bölgesinde baskın hale gelmişti. (bu irlanda krallığının adı, "dalriada", yeni gelenlerin kuzey-doğu ulster anavatanından türetilmiştir.) irlanda kültürü, şimdi iskoçya olanın doğusunda, irlandalılar tarafından hıristiyanlığa tanıtılan pictler arasında yerleşmiştir. colmcille (columba) liderliğindeki ıona'dan misyonerler. bu dönemde irlanda kültürü, geçici de olsa, dyfed'i gal kökenli kralların yönettiği güney galler'e ve man adası'na da nüfuz etti. belki de en şaşırtıcı gelişme, irlanda kültürünün anglo-sakson northumbria krallığında, forth'tan humber'a kadar uzanan etkisiydi. 800'e gelindiğinde britanya adaları'nın kültürel haritası, 400 yıl önce öngörülmesi zor olacak şekilde tamamen dönüştürülmüştü. (kearney, s.42-43).

yandex çeviri

dönemin sonunda dramatik bir değişim yaşanmıştı. sekizinci yüzyılın sonunda, anglo-sakson sömürgecileri, güney sahiline kadar uzanan bir alanı ve dee'den tamar'a uzanan bir çizgi kadar doğuya kadar uzanan bir alanı kontrol ettiler. neredeyse eşit derecede dikkat çekici bir olay dönüşünde irlanda kültürü, iskoçya'nın batı adalarında ve clyde'ın kuzeyindeki batı iskoçya bölgesinde baskın hale gelmişti. (bu irlanda krallığının adı olan "dalriada", yeni gelenlerin kuzeydoğu ulster anavatanından türetilmiştir.) irlanda kültürü, colmcille (columba) liderliğindeki ıona'dan irlandalı misyonerler tarafından hristiyanlıkla tanışan pictler arasında, şu anda iskoçya'nın doğusunda da kendini kanıtlamıştır. bu dönemde irlanda kültürü, geçici de olsa, gal soyağacına sahip kralların dyfed'i yönettiği güney galler'e ve man adası'na da nüfuz etti. belki de hepsinin en şaşırtıcı gelişimi, irlanda kültürünün northumbria'nın anglo-sakson krallığındaki etkisiydi ve bu da ileriye doğru humber'e kadar uzanıyordu. 800 yılına gelindiğinde, britanya adaları'nın kültürel haritası, 400 yıl önce öngörülmesi zor olacak şekilde tamamen dönüştürülmüştü. (kearney, s.42-43).

reverso translation

bu dönemin sonunda büyük bir değişiklik oldu. yüzyılın yakınında anglo-sakson kolonistleri, dee'den tamar'a uzanan bir çizgiye kadar ileri-geri uzanan ve doğuya doğru uzanan bir bölgeyi kontrol etti. irlanda kültürünün, iskoçya'nın batı islelerinde ve clyde'nin kuzeyindeki batı iskoçya bölgesinde neredeyse eşit derecede çarpıcı bir şekilde baskın olduğu olaylar. (bu irlanda krallığının adı olan "dalriada", yeni gelenlerin kuzey doğu ulster vatanından türetilmiştir.) irlandalı kültür, colmcille (columba) liderliğindeki ıona'dan irlandalı misyonerler tarafından hıristiyanlıkla tanışan picts arasında, şu anda iskoçya'nın doğusunda da kurulmuştur. bu dönemde irlandalı kültür, kısa bir süre içinde, gaelic pedigree kralların dyfed'i ve manle'yi yönettiği güney galler'e de sızdı. belki de en şaşırtıcı gelişme, iskandinav kültürünün, iskandinavya'nın anglo-sakson krallığı'nda humber'e kadar uzanan etkileriydi. 800 yılına kadar ingiliz adalarının kültür haritası, 400 yıl önce öngörmenin zor olacağı şekillerde tamamen dönüştürülmüştü. (kearney, s. 42-43).

deepl translate

dönemin sonunda dramatik bir değişim gerçekleşmiştir. sekizinci yüzyılın sonlarında anglo-sakson koloniciler forth'tan güney sahiline ve dee'den tamar'a kadar uzanan bir hattın doğusuna kadar uzanan bir bölgeyi kontrol ediyorlardı. neredeyse aynı derecede dikkat çekici bir şekilde, irlanda kültürü iskoçya'nın batı adalarında ve batı iskoçya'nın clyde'ın kuzeyindeki bölgesinde baskın hale gelmişti. (bu irlanda krallığının adı olan "dalriada", yeni gelenlerin kuzeydoğudaki ulster anavatanından türetilmiştir). irlanda kültürü ayrıca bugünkü iskoçya'nın doğusunda, colmcille (columba) önderliğindeki ıona'lı irlandalı misyonerler tarafından hıristiyanlıkla tanıştırılan piktler arasında da yerleşmiştir. bu dönemde irlanda kültürü geçici de olsa, gal soyundan gelen kralların dyfed'de hüküm sürdüğü güney galler'e ve man adası'na da nüfuz etmiştir. belki de en şaşırtıcı gelişme, irlanda kültürünün forth'tan humber'a kadar uzanan anglo-sakson northumbria krallığı üzerindeki etkisiydi. 800 yılına gelindiğinde britanya adalarının kültürel haritası, 400 yıl önce öngörülmesi zor olan şekillerde tamamen değişmişti. (kearney, s.42-43).

özgür umut hoşafçı (inkılâp yayınları, istanbul-2015)

dönemin sonunda heyecan verici bir değişiklik gerçekleşmişti. 8. yüzyılın bitiminde, anglosakson sömürgeciler forth’tan güney kıyısına uzanan ve dee’den tamar’a kadar uzanan hat boyunca da doğuya uzanan bir alanı kontrol altına almışlardı. olayların neredeyse aynı derecede dikkat çekici bir şekilde tersine dönmesiyle irlanda kültürü iskoçya’daki western ısles’da ve güney iskoçya’da clyde’nin kuzeyinde egemen hale gelmişti. (irlanda krallığının adı olan “dalriada” yeni gelenlerin kuzeydoğu ulster’deki vatanlarından türemiştir.) irlanda kültürü aynı zamanda günümüzdeki iskoçya’nın doğusunda, colmcille (columba) yönetimindeki ionalı misyonerler tarafından hıristiyanlığa dahil olan pictler arasında kendini kabul ettirmiştir. bu dönemde irlanda kültürü ayrıca, gael soyağacına sahip kralların dyfed’e ve man adası’na hükmettiği güney galler’e de, geçici de olsa, nüfuz etmiştir. belki de bunlar arasında en şaşırtıcı gelişme, forth’tan humber’a uzanan anglosakson northumbria krallığında irlanda kültürünün etkisiydi. 800 yılında britanya adaları’nın kültürel haritası 400 yıl öncesinde tahmin etmenin çok zor olduğu biçimde dönüştürülmüştü. (kearney, s.42-43).
...

en sona özellikle profesyonel tercüman çevirisi de ekledim ki karşılaştırma daha sağlıklı anlaşılabilsin. basit ve orta (ve hatta üst-orta) zorluktaki metinlerde genel anlamda başarılı gözüküyor.

bununla kitap çevirip yayınlatmak gibi absürt bir amacınız yoksa, şu haliyle bile gayet tercih edilebilir.

google translate'e göre iyi olmasının sebebi kapalı kaynak olması

google translate malum olacağı üzere itiraza olanak sağlıyordu. böylece çeviri ofisleri ludist bir şekilde google translate'e saldırmaya başladılar. bir ingilizce kelimenin karşılığı çok alakasız bir anlamla çıkabiliyordu. ne bağlam içerisinde böyle bir anlamı oluyordu, ne sözlükte.

gerçekten çeviri işini bitirebilecek durumda deepl. çeviriyi çok sınırlı ve niş alanlara, kısıtlı bir pazara sıkıştırma gücüne sahip. bağlamına oturtarak ve anlam kayması olmadan saniyeler içerisinde çeviriyor. bununla elbette iyi eğitimli ve yıllarını çeviriye vermiş bir çevirmen dahi başa çıkamaz.

çeviri, hukuk metinlerine, uluslararası antlaşmalara, yemin metinlerine, felsefi derinliği olan kitap çevirilerine vs. sıkışacak.

çeviri ofisleri ve çevirmenler tıpkı midjourney'nin yarattığı gibi yaratıcı yıkım sürecinin başındalar. şu an hepsi bu uygulamayı kullanıyor, çeviri ücretleri çakılmış durumda.

henüz emekleme aşamasındaki yapay zeka uygulamaları ile bir metni çeviriyorsunuz ve seslendiriyorsunuz. şu an işler kusursuz çıkmıyor ama çıkması çok yakın.

portekizcem yok ama gazeteleri okuyorum. japoncam yok ama yüksek tirajlı japon muhafazakarlarının gazetesi  olan yomiuri.co.jp'yi takip edebiliyorum.

ülkelerin en prestijli gazetelerinin satır başlarını, içeriklerine bakıyorum. bu muhteşem bir şey. polyglot değilseniz böyle bir şey mümkün değildi ama artık mümkün.

umarım çeviri ofisleri google translate üzerindeki ludist baskıya son verirler.