YAŞAM 18 Nisan 2018
29,4b OKUNMA     727 PAYLAŞIM

Çay Kaşığını Bardaktan Çıkarınca Çay Daha Geç mi Soğur?

Çay kaşığı ve çayın sıcaklığının ne gibi bir ilgisi olabilir diye soranlar için olayı bilimsel bir yaklaşımla inceliyoruz.
iStock


sorunun kısa cevabı kısmen evet, metal kaşığın kendisi de ısındığı ve yüzey alanını arttırdığı için ısı kaybını arttıracaktır ama bu çok da anlamlı bir fark olmayacaktır.

sorunun uzun cevabı ise içine konulan kaşığın metalinin cinsine, çayın içinde durduğu bardağın yapıldığı materyale ve bardağın şekline göre değişir.

ısı 3 şekilde kaybolur

1. kondüksiyon

2. konveksiyon

3. radyasyon

metaller saflaştıkça serbest elektron hareketine bağlı olarak ısı iletim özellikleri artar, alaşıma doğru gittikçe ise ısı transfer özellikleri azalır. çayın içine konduğu kap da önemlidir. örneğin saf bir metal kap cama göre, cam da seramik veya porselene oranla daha hızlı soğur. porselen ve seramik delikli yapıya sahip olduğu için yapısında hava kabarcıkları bulundurur ve ısıyı daha geç kaybeder. bu kondüksiyona örnektir.

çayın içinde bulunduğu kap aynı zamanda etrafındaki hava ile de ilişkidedir ancak bu ilişki sadece üstteki açık alanla değil, çayın içinde bulunduğu kabın etrafında dolanan hava ile de vardır. atomik yapıya bağlı olarak çeliğin özgül ısısı cam veya seramiğe oranla daha azdır. sonuçta ısı kaybı en fazla metalde, daha sonra camda en son da seramikte olur. bu konveksiyona örnektir.

üçüncü tip ısı kaybı ise radyasyondur ( bu insanlara zarar veren tip radyasyon değil, yayılım anlamındaki radyasyon). burada seramikle cam yaklaşık eşit derecede soğurken, metalden daha hızlı soğuyacaktır. sebebi ise cisimlerin ısı yayma kapasitesidir.

Bu içerik de ilginizi çekebilir