Biraya Aromasını ve Hafif Acılığını Veren Kilit Baharat: Şerbetçiotu
cannabis ailesine mensup bir bitkidir kendileri. tıpkı kuzeni marijuana bitkisi gibi bu bitkinin de erkek ve dişi bireyleri farklı bitkilerde olur. bira üretiminde kullanılan şerbetçiotu bitkisi döllenmemiş dişi çiçeklerinden oluşur. bunun tarımını yapan çiftçiler tarlalarındaki erkek bitkileri dikkatlice ayıklarlar zira bira firmaları döllenmiş şerbetçiotu bitkisi almazlar.
bira üretim tarihinde biraya aroma vermek için çok farklı bitkiler denenmiştir. malesef bu bitkilerin bazıları zehirli oldukları için içenler için pek hoş sonuçlar ortaya çıkarmamışlar. biraya aroma vermek için şerbetçiotu kullanmayı deneyen ilk üreticiler elde ettikleri sonuçlar ile bu bitkinin bira üretimi için vazgeçilmez olduğunu fark etmişler.
bu sonuçlar özetle şöyle sıralanabilir
1. biraya kattığı karakteristik acımsı tat
2. biranın köpüklü olmasını sağlaması
3. biranın raf ömrünü uzatması
tüm bunların yanı sıra 2001 yılında açıklanan bilimsel bir araştırmanın sonucuna göre güneşe maruz kalmış biranın iğrenç kokmasınının ve acılaşmasının sebebinin de şerbetçiotu bitkisinde bulunan ve güneş ışığı ile açığa çıkan serbest radikaller olduğunu ortaya konmuş. tabii güneş'in birada böyle bir etkiye yol açtığı daha önceden de bilindiğinden bira şişeleri daima koyu renkli üretilmiştir. evet bazı dikkatli arkadaşlar hemen ama corona ve miller niye berrak şişede o zaman diyecek. ilk olarak bunun sebebi şeffaf camın daha ucuz olmasıdır. ama bu biralar da pek güzel diyebilirsiniz. ufak bir hatırlatma yapmakta fayda var.
corona ve miller gibi biralar genelde ağzında bir dilim lime veya limon ile servis edilir. bu firmaların müşterilerine itelediği gibi bir geleneksel servis metodu değil sadece güneşe maruz kalmış biranın iğrenç kokusunu almamanız için akıllıca bir önlemdir. kapiş?
türkiye'de bira kültürü emekleme seviyesini halen aşamamıştır. öyle ki türkiye'de insanlar efes pilsen dışında bira olduğunu keşfedeli 5 yıl ancak ya oldu ya olmadı. türkiye'de bu yeni yeni başlıyor ama yurt dışında kendi biralarını yapan sağlam bira pub'ları ile karşılaşabilirsiniz. bu pub'lardaki bira menülerinde her biranın yanında bir ibu değeri belirtilir. ibu değeri international bitterness unit'in kısaltılmışı olup biranın üretiminde kullanılan şerbetçiotu bitkisinin acılık değerini belirtir.
bitterness unit için şu tarz bir klavuz örneği verebilirim
genel amerikan biraları 5-9 ibu
porter 20-40 ibu
pilsner lager 30-40 ibu
stout 30-50 ibu
indian pale ale (ipa) 60-80 ibu
triple ipa 90-120 ibu
şerbetçiotunun bira yapımında olmazsa olmaz bir bileşen konumuna gelmesi m.s. 12'nci ilâ 14'üncü asırlar arasında gerçekleşmiştir
altı bardakta dünya tarihi isimli ilgi çekici kitabın yazarı tom standage, antik mısır istisnası haricinde antik ve klasik çağdaki biralar ile orta çağ ve sonrasındaki biralar arasındaki farkın da aslında şerbetçiotu kullanımından kaynaklandığını ifade etmektedir. antik mısır'da sulandırılmış ve günümüzdeki lager kıvamına oldukça yakın bir çeşit bira tüketildiği bilinmekteyken bilhassa milattan önceki dönemlerde mezopotamya uygarlıklarının üretimini geçekleştirip tükettiği biranın çok daha koyu ve şerbetçiotu tadı barındırmadığından meyveli şaraba çalan bir tadı olduğu da dile getirilmektedir.
aynı eserde standage, günümüzde sahra altı afrikası olarak bilinen bölgede cilalı taş devrinden kalma ve mısır, akdarı ve sorghum (süpürge darısı) gibi bitkilerden imal edilen oldukça tok ve eski usül biraların hâlen bulunur olduğunu da dile getirmektedir. bu biralar, tıpkı antik çağlarda ve hatta daha evvelinde olduğu gibi şerbetçiotu içermemektedir.