Bir Yolcu Uçağından Düşersek Yere Çarpmadan Önce Ölür müyüz?
yolcu uçakları 10.000 metre yükseklikte yaklaşık 830km/s hızla ilerler. uçuş sırasında kapıları otomatik olarak kilitlenir ve bu irtifada basınç farkı metrekarede 5 tondan fazladır. uçak kapılarının çoğu içeriye doğru (alttaki nota bakınız) açılır bu nedenle de bu yükseklik ve hızda seyreden bir uçağın kapısını açmak üzerine bir fil otururken kapıyı açmaya çalışmakla eşdeğerdir.
bütün bunlar, bir yolcu uçağından düşmek için zaten ciddi yaralanmalara neden olması muhtemel bir patlama ya da yapısal bir arıza gerektiği anlamına gelir. bir şekilde bu patlama veya uçağın parçalanmasına neden olacak etmenden kurtuldunuz, uçağın kanadına ya da kuyruğuna çarpmadan düşmeye başladınız diyelim bu durumda kendinizi deniz seviyesindekinin 4'te 1'inden daha düşük basınçta ve -48°c sıcaklıkta bulacaksınız.
abd federal havacılık idaresi (faa) bu irtifada insan bilincinin maksimum 30 saniyelik sürede açık olacağını öngörmektedir. bu, oksijen yetersizliğinden sersemleyip, bayılmadan önce mantıklı hareket edebileceğiniz 30 saniyeniz var demektir. bu süreden sonra kontrolünüzü kaybederek düşecek ancak oksijen yetmezliğinden ölmeniz söz konusu olmayacaktır.
1960'larda yapılan çalışmalar, şempanzelerin bu tip durumlarda uzun vadeli etkiler olmaksızın üç buçuk dakikaya kadar hayatta kalabileceği sonucuna ulaşmıştır. siz de bu süreçte hayatta kalacaksınız.
tüm bu süreç boyunca yaklaşık 200km/s hızla düşüyor olacağınız için her dakika yere 3.300 m daha yaklaşacaksınız. yani ekstrem atmosferik koşullara dayanabileceğiniz maksimum sürede zaten yere çakılmış olacağınız için ölüm oksijen yetmezliği nedeniyle olmayacaktır.
uçaktan düşmenize neden olan patlamadan, uçağın parçalarından ve atmosfer koşullarından kurtulduktan sonra düşünmeniz gereken tek bir sorununuz kalacaktır; yere çakıldıktan sonra hayatta kalmak. bu irtifada uçan bir uçaktan düşüp sağ kalan tek kişi 1972'de jat 367 sefer sayılı uçuşta bulunan uçuş görevlisi vesna vulovic'tir. uçak 10.160 metre irtifada bir teröristin patlattığı bomba ile havaya uçmuştur. ancak vulovic, uçağın yapısal bütünlüğü bozulmayan kuyruk kısmında sıkıştığı için çarpma etkisi daha düşük olmuştur. 27 günlük koma süreci sonrasında hayatta kalmış ve 2016 yılında 66 yaşında vefat etmiştir.
ezcümle, bir yolcu uçağından düşerseniz müthiş bir mucize haricinde ölürsünüz. uçağın düşmesi durumunda kurtulma ihtimaliniz daha yüksektir. yani uçak düşse de normal iniş de yapsa, hayatta kalmak için son ana kadar uçakla birlikte kalmak en garantili yöntemdir.
kaynak: science focus
not: uçak kapısı dışa doğru açılır ancak kilit mekanizması gereği önce içe doğru çekilir, daha sonra dışa doğru itilir. "içeri doğru açılır" ifadesi teknik olarak doğrudur.