BİM'de Satılan Hollanda Waffle'ının Gerçek Adı: Stroopwafel Nedir?
şimdi amsterdam yolcularına bir tüyo vereceğim, umarım yaparsınız yolunuz düşerse.
dün amsterdam'ın ünlü ve neredeyse turist pazarı olarak bilinen albert cuyp (bkz: albert cuyp markt) pazarına gittim. neden gittim, çünkü orada bir volendam'lı balıkçı var ve onun balık ekmeğini çok özlemiştim, daha doğrusu ekmek arası haring balığını. böyle çiğ çiğ yeniyor. evet 'ııııy' diyebilirsiniz, çünkü yiyen ya seviyor, ya da 'bir daha asla' diyor.
tanımı
hani balık yiyince üzerine helva yenilir ya hep. balıkçıdan çıktım ve üzerine bir de stroopwafel aldım tezgahlardan birisinden helva niyetine.
stroopwafel çok ince gofretimsi arasında karamel/pekmez karışımlı bisküvidir ve burada sıcacık sunulur. hollanda'nın geleneksel bisküvilerinden birisidir.
tarihçesi
ilk defa 19. yüzyılın başlarında gouda kentinde yapılmaya başlanmış ve ilk etapta 'gouda wafel' diye bilinmiş. o yıllarda diğer kurabiye artıklarının atılmaması ve arasına pekmezimsi tatlı sürülerek ve sıcak preslenmesi sonucu ortaya çıkmış.
yapılması çok maliyet istemediğinden, 'fakir fukura kurabiyesi' diye ün yapmış. (bizim kuru fasulyenin başlangıç kaderi gibi.)
1870 yılında gouda'dan tüm ülkeye yayılmış. o kadar bereketli ki, iyi preslenmeyenlerini küçücük kesiyorlar ve 'kırıntı' kurabiye olarak kese kağıdı içinde satıyorlar. bu şeklide kesinlikle çok lezzetli.
tavsiye
covid-19 dolayısı ile pazarda az tezgah vardı ve ilk gördüğümden stroopwafel aldım.
ben salına salına bisikletime doğru yürürken sağ taraftan birisi ingilizce seslendi:
"excuse me, are you dutch or tourist?"
döndüm baktım, çok şirin bir stroopwafel tezgahı:
"turist değilim, buralıyım" dedim hollandaca.
"gelin, gelin, lütfen size bir de benim stroopwafel'dan ikram edeyim" dedi. elimdekini daha bitirememiştim, ama tamam dedim kırmayayım. "biliyor musunuz, o aldığınız stroopwafel aslında 'turist' stroopwafel'ı" dedi. devam etti: "babam rudi tam 47 yıl önce bu pazara geldi ve bu tezgahı kurdu."
babası işi gouda'da bir ustadan gizli formülüyle öğrenmiş ve pazarın aslında en iyi stroopwafel ustasıymış. zaman içerisinde 6 tane başka turistik stroopwafel tezgahı gelmiş pazara, ama tarifin orijinali rudi'de.
ikram etti ve evet, kesinlikle büyük fark vardı. şimdi tezgahı rudi'nin oğlu dennis sürdürüyor ve istanbul'dan çok ziyaretçisi olduğunu söyledi ve ekledi: türkiye'den gelenler hep "çok güzel, çok güzel" diyorlarmış. bunu artık o da öğrenmiş ve türkçe söyledi hollandaca aksanıyla hehe.
bu stroopwafel tüyosundan okurları mahrum edemem dedim ve yazdım. bu tezgah pazarın neresinde peki? pazarda mutlaka 'altın melekli' binayı bulun. 47 yıldır tam onun önünde. afiyet şeker stroopwafel olsun.